"کلنل" دولتآبادی برنده جايزه يان ميخالسکی شد
محمود دولتآبادی با رمان "کلنل" برنده جايزه ادبی يان ميخالسکی ۲۰۱۳ در سوئيس شد. اين رمان هنوز در ايران ممنوع است.
رمان "کلنل" نوشته محمود دولتآبادی، برنده جايزه ادبی يان ميخالسکی ۲۰۱۳ شد.
بهگزارش خبرگزاری سوئيس، امروز چهارشنبه ۲۲ آبانماه (۱۳ نوامبر) بنياد ادبی يان ميخالسکی در شهر مونتريشه اين کشور، رمان "کلنل" محمود دولتآبادی، نويسنده نامدار ايرانی را بهعنوان برنده جايزه ادبی خود معرفی کرد.
بنياد يان ميخالسکی، توسط ورا ميخالسکی، مدير چند مؤسسه انتشاراتی در سوئيس، فرانسه و لهستان در پاييز سال ۲۰۰۷ به نام همسرش تشکيل شد.
اين بنياد ادبی به نويسندگان جهان بورسيه و اجازه گذران يک ساله در منطقه مونتريشه را میدهد.
جايزه ادبی بنياد يان ميخالسکی از سال ۲۰۰۹، هر سال به کتابی از هر ژانر ادبی، داستان، رمان، مقالات، کتابهای هنری، خطاطی و غیره اهدا میشود و ارزش آن ۵۰ هزار فرانک سوئيس است.
اعضای هيئت داوران امسال عبارت بودند از ورا ميخالسکی رئيس هيئت داوران؛ مارِک بينژيک نويسنده و مترجم لهستانی؛ يانيک هانل نويسنده فرانسوی؛ ايزابل هيلتون روزنامهنگار اسکاتلندی؛ ژرژ نيوات تاريخشناس و مترجم فرانسوی؛ تارون جی. تجپال روزنامهنگار و نويسنده هندی؛ اليا تروجانُف، نويسنده آلمانی بلغاریتبار.
هيئت داوران امسال از دو کتاب "عقاب و اژدها" نوشته سرژ گرونزینسکی که درباره اروپا و جهانی شدن در قرن بيستم است و "امپراتور دروغها" اثر استیو سم- سند برگ، نويسنده سوئدی که درباره گتوی يهوديان در لودز لهستان در زمان جنگ جهانی دوم است، نيز تقدير کرد.
محمود دولت آبادی در آغاز دهه ۱۹۸۰ میلادی رمان "کلنل" را نوشت. داستان رمان نيز در همين سالها میگذرد.
"کلنل" زندگی یک افسر ارتشی زمان شاه را که پنج فرزند دارد و هر یک از این فرزندان بهشکلی درگیر سیاست شدهاند، حکايت میکند.
کسی شبهنگام درب خانه کلنل را میکوبد. دو مرد او را با خود میبرند تا پيکر دخترش را که دو ماه پيش ناپديد شده و توسط مأموران حکومتی کشته شده است، تحويل بگيرد.
يکی از پسران کلنل در جريان انقلاب ايران و ديگری در جنگ ايران و عراق کشته شدهاند. کلنل دچار عذاب وجدان است و پس از گذشت اينهمه سال خود را در فروپاشی خانوادهاش مقصر میداند.
"کلنل" توسط بهمن نيرومند، نويسنده ايرانی ساکن آلمان در سال ۲۰۰۹ به زبان آلمانی ترجمه گرديد و توسط بنگاه انتشاراتی "يونيونزفرلاگ" سوئيس منتشر شد.
“کلنل” دولتآبادی به زبانهای مختلف نيز ترجمه شده اما هنوز در ایران اجازه انتشار پیدا نکرده است.
این رمان بارها از طرف وزارت ارشاد مورد بازبینی و سانسور قرار گرفت.
قرار بود نشر چشمه آن را در ایران منتشر کند که پروانه فعالیت این انتشاراتی نیز از سوی وزارت ارشاد لغو شد.
محمود دولتآبادی، ۱۰ مرداد ۱۳۱۹ در دولتآباد شهرستان سبزوار به دنیا آمد. او از سال ۱۳۴۱ داستاننویسی را با انتشار داستان ته شب آغاز کرد و پس از آن آثاری چون ادبار، هجرت سلیمان، سایههای خسته، سفر، گاوارهبان، عقیل عقیل، از خم چنبر، سلوک، اتوبوس، روزگار سپری شده مردم سالخورده، آن مادیان سرخ یال و … را نوشت.
از مهمترین آثار محمود دولتآبادی میتوان به رمان ۱۰ جلدی "کلیدر" اشاره کرد.
رمان "کلنل" دولت آبادی پيش از اين توانسته بود نامزد دریافت جایزه ادبی آسیایی من در بریتانیا، نامزد دریافت جایزه ادبیات بینالملل خانه فرهنگ جهانِ برلین و نامزد جایزه بهترین کتاب ترجمهشده در آمریکا با ترجمه تام پتردیل شود.
نظرها
امیرخلیلی
دولت آبادی یک نویسنده ، یا رمان نویس نیست، سبک دولت آبادی نوعی رئالیسم ( رئالیسم سوسیالیستی گورکی و رئالیسم کافکا ) است و آنهم از نوع شدید ایدئولوژی شده آن. نگاه کنید به کتاب " " جای خالی سلوچ" از این نویسنده. این کتاب بررسی اصلاحات ارضی زمان شاه است که در واقع یک کار جامعه شناسی است و نه رمان نویسی، با این اختلاف که هدف دولت آبادی در " جای خالی سلوچ "" انتقاد به سیاست های رژیم شاه بود و به همین علت نیر نویسنده در این کتاب یک تصویر غلط از این رفرم ارضی ارائه داده است. آرامش دوستدار جای گفته است که شاه اشتباهات زیادی کرد، اما اشتباه ریادتری روشنفکرانی کردند که علیه شاه جبهه گرفتند.
امیرخلیلی
تصحیح: ( رئالیسم سوسیالیستی گورکی و نه رئالیسم کافکا )