اهواز؛ باران‌های اسیدی و آب‌های آلوده

آلودگی شدید هوا و بارش باران در اهواز و دیگر شهرهای خوزستان هزاران نفر را در هفته‌های اخیر راهی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی کرده است. پس از بارندگی روز دوشنبه ۲۶ آبان‌ماه، بیش از ۱۵۰۰ نفر به دلیل تنگی نفس به مراکز درمانی اهواز مراجعه کردند. در هفته پیش از آن نیز مسئولان وزارت بهداشت گزارش داده بودند بیش از شش هزار نفر از مردم این شهر به دلیل آلودگی هوا دچار مشکلات تنفسی شده و نیاز به درمان و مراقبت‌های پزشکی پیدا کرده‌اند.

[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20131121_Environment_Ahvaz_Rouhani.mp3[/podcast]

بارش باران در روزهای اخیر سبب شده است تا مواد سمی و آلاینده در آب باران حل شده و باران‌های اسیدی تأثیرات منفی بر دستگاه تنفسی ساکنان شهر برجای بگذارد. شدت آلودگی به حدی بوده است که به گزارش مسئولان دانشگاه علوم پزشکی اهواز، حتا کسانی که داخل خانه یا محیط‌های بسته بوده‌اند را نیز تحت تأثیر قرار داده است. گزارش شده که در نخستین بارندگی‌های پاییز امسال در اهواز، ذرات معلق اسید سولفوریک و نیتریک در باران وجود داشته است.

ساسان موگهی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز، در گفتگو با خبرگزاری مهر تایید کرده است تحقیقات این دانشگاه نشان می‌دهد ماده‌ای محرک در هوای اهواز وجود دارد که بر دستگاه تنفسی انسان تأثیر می‌گذارد. به گفته او وظیفه شناسایی این آلاینده بر عهده سازمان‌هایی مانند سازمان حفاظت محیط زیست و یا هواشناسی است و تا زمانی که این ماده به درستی تشخیص داده نشود با هر بارندگی این مشکلات تنفسی بین شهروندان اهوازی بروز خواهد کرد. روز چهارشنبه نیز خبرگزاری ایرنا گزارش داد هنوز اورژانس‌ها و مراکز درمانی شلوغ هستند و ازدحام زیاد باعث شده تا خدمات رسانی به بیماران با مشکلاتی همراه شود.

نفس امیدیه نیز گرفت

به جز اهواز، ساکنان شهر امیدیه در استان خوزستان نیز پس از بارندگی‌های اخیر به دلیل مشکلات تنفسی به اورژانس مراجعه کرده‌اند. روز سه شنبه ۲۷ آبان حدود ۴۰۰ نفر در این شهر نیازمند فوریت‌های پزشکی شدند. از میان مراجعه کنندگان، سه نفر در بیمارستان برای مداواهای بیشتر بستری شدند

 دانشگاه علوم پزشکی اهواز نیز اعلام کرد به دلیل بحرانی بودن شرایط از سازمان محیط زیست درخواست کرده تا بررسی‌های فوری را در این زمینه انجام دهد. از سوی دیگر به گفته حسین لامی‌زاده، فرماندار امیدیه، آلودگی هوای این شهر به دلیل وجود صنایع آلاینده نفت و گازی است که در اطراف آن وجود دارد. فرماندار امیدیه همچنین از تشکیل ستاد بحران برای مقابله با تأثیرات بارندگی‌های اخیر خبر داد.

آمارها دیگر ارائه نخواهد شد

با افزایش میزان مراجعه ساکنان اهواز و امیدیه به بیمارستان‌ها و همچنین شدت گرفتن نگرانی مردم در خوزستان، استانداری خوزستان تصمیم گرفته است دیگر آمار بیماران تنفسی در این استان اعلام نشود. به گفته اسدالله موسوی، رییس فوریت‌های پزشکی استان خوزستان، روز سه شنبه به خبرگزاری فارس اعلام کرد طبق مصوبه استانداری خوزستان و پس از بارندگی‌های اسیدی در این استان، دیگر آمار بیماران و مراجعه‌کنندگان به مراکز درمانی در اختیار خبرگزاری‌ها قرار نخواهد گرفت.

تشکیل کمیته آلودگی هوای خوزستان در مجلس

با بروز بحران آلودگی هوا در استان خوزستان و به ویژه در شهرهای اهواز و امیدیه، مجلس شورای اسلامی نیز خبر از تشکیل کمیته‌ای برای بررسی این موضوع داد. ناصر سودانی، نماینده شهر اهواز، روز چهارشنبه ۲۹ آبان به خبرگزاری «خانه ملت» گفت در هفته‌های اخیر مجموعاً ۲۰ هزار نفر در این استان دچار مشکلات تنفسی شده‌اند، از این رو کمیته‌ای مرکب از نمایندگان وزارت بهداشت به همراه تعدادی از نمایندگان مجلس به خوزستان سفر می‌کنند تا موضوع را از نزدیک مورد بررسی قرار دهند.

این نماینده مجلس در مورد منشاء و علت دقیق این آلودگی‌ها نیز ابهام‌هایی را مطرح کرده است. به گفته او گرچه بسیاری معتقدند این آلودگی‌ها به دلیل وجود صنایع آلاینده است، اما اگر چنین بود می‌بایست با نخستین باران آلودگی‌ها شسته و از شدت آن‌ها کاسته می‌شد. اما تکرار این حادثه و وجود گازها برای دفعات متوالی پرسش‌ها و ابهام‌هایی را ایجاد کرده است. او خواستار آن شد تا با مطالعات علمی در مورد این قضیه، مشخص شود آیا آلودگی‌ها منشاء جوی دارد و یا به دلیل فعالیت‌های صنعتی به وجود آمده است.

یک نماینده دیگر خوزستان علاوه بر آلودگی‌های صنعتی، وجود ریزگردها را نیز به عنوان عامل مهم تشدید بیماری‌های تنفسی در اهواز و شهرهای دیگر خوزستان اعلام کرد. حبیب آقاجری به خبرگزاری مهر گفته است دولت و سازمان محیط زیست باید اقداماتی فوری در این زمینه انجام دهند و هیچ تأخیری در این مورد پذیرفتنی نیست. به جز وجود مراکز صنعتی و پالایشگاه‌ها و میادین نفتی و گازی فراوان در خوزستان و همچنین پدیده متأخر ریزگردها، از آتش زدن مزارع وسیع نیشکر نیز به عنوان یکی از دلایل آلودگی هوا در اهواز و شهرهای دیگر خوزستان نام برده می‌شود.

در اکتبر امسال، سازمان بهداشت جهانی بار دیگر شهر اهواز را آلوده‌ترین شهر جهان اعلام کرد. پیش‌تر و در سال ۲۰۱۱ نیز هوای اهواز دارای بیشترین ذرات آلاینده در میان شهرهای جهان اعلام شده بود. به جز اهواز، شهرهای کرمانشاه، سنندج و یاسوج نیز جزو ده شهر آلوده دنیا اعلام شده‌اند. به گفته معصومه ابتکار، رییس سازمان محیط زیست ایران، آلودگی هوا سالانه مبلغی در حدود ۹ میلیارد دلار خسارت اقتصادی و بهداشتی و درمانی به ایران وارد می‌کند.

مشکل آب آشامیدنی اهواز

اما اهواز به جز هوای آلوده، دارای آب آشامیدنی ناسالم نیز هست و گل ولای و ذرات معلق فراوانی در آن وجود دارد. در سال‌های اخیر اعتراض‌های زیادی نسبت به وضعیت آب اهواز صورت گرفته است. در آبان ماه امسال و در جلسه شورای حفاظت کیفی آب رودخانه کارون که در حضور معصومه ابتکار برگزار شد، اعضای شورا تایید کردند آب شرب اهواز در حال حاضر حتی برای شستشو نیز مناسب نیست، اما با این حال مردم اهواز ناچار به نوشیدن آن هستند. عباس پاپی زاده، نماینده دزفول در مجلس و عضو شورای کیفی آب کارون، نیز خواستار پرداخت سهم دو درصد آلودگی نفتی برای جبران خسارت‌های زیست محیطی در خوزستان شد.

برآوردها نشان می‌دهد میزان شوری آب رودخانه کارون که در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ خورشیدی در حد ۶۰۰ میکروموس بوده اکنون به طور متوسط به بالای ۲۵۰۰ میکروموس رسیده است. میکرموس واحد اندازه‌گیری هدایت الکتریکی آب یا EC است و میزان املاح و نمک‌های موجود در آب را نشان می‌دهد.

افزایش شدید شوری آب رودخانه کارون باعث شده آب شرب اهواز به شدت کیفیت خود را از دست بدهد به طوری که دیگر نه برای کشاورزی و نه برای آشامیدن مناسب نیست.