پلنگ و یوزپلنگ ایرانی: در جام جهانی یا قتلگاه؟

در حالی که فعالان محیط زیست در ایران تلاش دارند با ایجاد یک کارزار فراگیر مسئولان را متقاعد کنند از نماد یوزپلنگ آسیایی بر روی پیراهن تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی برزیل استفاده شود، طی ماه‌های گذشته حداقل ۹ پلنگ در نقاط مختلف ایران کشته شده‌اند و وضعیت این جاندار کم‌یاب در ایران باز هم به خطر افتاده‌ است.

صفحه بعد:

کشتار پلنگ در ایران

کشتار پلنگ در ایران

در آخرین نمونه از کشتار پلنگ در ایران، در هفته گذشته یک قلاده پلنگ در منطقه تایباد در شمال خراسان با ضربات چوب و سنگ کشته شده است. گزارش ماموران محیط زیست خراسان شمالی تایید می‌کند این پلنگ ابتدا توسط سگ‌های گله تعقیب و گرفتار شده و سپس با سر رسیدن چهار نفر از چوپان‌ها با ضربات متعدد کشته شده است. در تصاویر منتشر شده از لاشه این جانور بسیار کمیاب، خرد شدن جمجمه و فک او مشخص است.

صفحه بعد:

۹ پلنگ در کمتر از ۹ ماه

۹ پلنگ در کمتر از ۹ ماه

این نخستین مورد از کشتار پلنگ در ایران طی ماه‌های اخیر نیست. ظرف پانزده روز گذشته سه قلاده پنگ دیگر در مناطق استهبان، خرم آباد و بافق کشته شده‌اند. آمارهای منتشر شده توسط سازمان محیط زیست ایران نشان می‌دهد سال ۱۳۹۲ یکی از بدترین سال‌های اخیر برای پلنگ ایرانی بوده است به طوری که تاکنون ۹ پلنگ در کمتر از ۹ ماه در این سال کشته‌ شده‌اند. برآوردها حاکی از آن است تعداد پلنگ‌ها در ایران کمتر از پانصد قلاده است. اکثر این حیوانات توسط افراد محلی و یا شکارچیان با انگیزه‌های مختلف کشته می‌شوند.

صفحه بعد:

گله‌داران و شکار پلنگ

گله‌داران و شکار پلنگ

در دی ماه سال ۱۳۸۹، جسد یک پلنگ روی دکل برق فشار قوی در منطقه تربت جام در خراسان پیدا شد. در ابتدا تصور شد پلنگ به بالای دکل برق پناه برده و سپس براثر برق گرفتگی کشته شده است. اما بررسی‌های بیشتر نشان داد روی بدن او جای چهار گلوله  تفنگ شکاری وجود دارد و اثری از برق گرفتگی نیست. در نهایت مشخص شد یکی از گله‌داران پلنگ را روی دکل برق شکار کرده تا از گوسفندان خود محافظت کند.

صفحه بعد:

حوادث جاده‌ای و مرگ و میر پنگ‌ها

حوادث جاده‌ای و مرگ و میر پنگ‌ها

اما به جز پلنگ‌هایی که گرفتار تیر شکارچیان و یا چوب و چماق افراد محلی می‌شوند، تعدادی دیگر نیز بر اثر حوادث جاده‌ای و برخورد با اتومبیل‌ها جان خود را از دست می‌دهند. به گفته سازمان محیط زیست ایران حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از تلفات گربه‌سانان به ویژه پلنگ و یوزپلنگ بر اثر حوادث جاده‌ای است. رییس سازمان محیط زیست دستور داده است تا نقاط حادثه خیز در جاده‌های ایران شناسایی و راهکارهایی برای جلوگیری از تصادف حیوانات با وسایل نقلیه ارائه شود. به گفته حسین محمدی، مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست ایران، در سال‌های گذشته خطوط انتقال نیرو، خطوط آهن و بزرگراه‌ها تلفات زیادی را به حیات وحش ایران تحمیل کرده است.

صفحه بعد:

وضعیت یوزپلنگ ایرانی

وضعیت یوزپلنگ ایرانی

اما در کنار پلنگ که از تعداد آن روز به روز کاسته می‌شود، وضعیت یوزپلنگ ایرانی یا همان یوزپلنگ آسیایی نیز به شدت در خطر است. برآوردها تعداد این جاندار را در ایران تنها بین پنجاه یا حداکثر هفتاد قلاده نشان می‌دهد. در خارج از قاره آفریقا، ایران تنها کشوری است که هنوز تعداد محدودی از این جانور در دشت‌هایش خانه دارند. چند سالی است که دوستداران طبیعت در ایران تلاشی سخت و جدی را برای حفاظت از نسل این گربه‌‌سان ساکن دشت‌ها آغاز کرده‌‌اند. از سال ۱۳۸۰ برنامه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در ایران تحت نظارت برنامه توسعه سازمان ملل متحد و با مشارکت سازمان حفاظت محیط زیست ایران آغاز شده است. سازمان‌های ملی و بین‌المللی متعدی با این برنامه همکاری کرده‌اند تا بتوانند بقای بلند مدت این تعداد اندک یوزپلنگ باقی مانده را تضمین کنند.

صفحه بعد:

کارزار حفاظت از یوزپلنگ ایرانی

کارزار حفاظت از یوزپلنگ ایرانی

بسیاری از فعالان محیط زیست قصد دارند از موقعیتی که نصیب تیم ملی فوتبال ایران برای حضور در جام جهانی سال ۲۰۱۴ در برزیل شده استفاده کنند و کارزاری بزرگ برای حفاظت از این جاندار رو به انقراض به راه اندازند. آن‌‌ها می‌خواهند مسئولان کشور را متقاعد کنند تا با قرار دادن نشان یوزپلنگ روی پیراهن تیم ملی باعث افزایش توجه عمومی به این جاندار و حمایت از برنامه‌های حفاظت از یوزپلنگ شوند. اکنون کشور برزیل نیز با استفاده از نماد آرمادیلو، یک جانور کمیاب در حال انقراض، قصد معرفی و حفاظت از آن را دارد. پیش‌تر چینی‌‌ها نیز با بهره‌گرفتن از فرصت‌های مختلف در میادین ورزشی، به برنامه‌های حفاظت از خرس پاندا در چین کمک کرده بودند.

صفحه بعد:

جام جهانی فوتبال و یوزپلنگ

جام جهانی فوتبال و یوزپلنگ

ارائه این پیشنهاد با واکنش وسیع و مثبت افکار عمومی و رسانه‌ها در ایران مواجه شد و کارگروهی با شرکت فعالان محیط زیست، سازمان‌های غیر دلوتی، رسانه‌ها و هنرمندان برای پیگیری آن تشکیل شده است. سپ بلاتر، دبیرکل فیفا، طی بازدید خود از ایران در آبان ماه گذشته دیداری نیز با معصومه ابتکار، رییس سازمان محیط زیست ایران داشت. آقای بلاتر از پیشنهاد قرار گرفتن نماد یوزپلنگ روی پیراهن تیم ملی ایران حمایت کرد. با این که رایزنی‌ها برای متقاعد کردن مسئولان در حال جریان است اما مشکلات زیادی در این راه وجود دارد. حامیان محیط زیست برای پیشبرد پیشنهاد خود به دنبال جلب حمایت عمومی از این طرح هستند.

صفحه بعد:

خرس سیاه آسیایی

خرس سیاه آسیایی

اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت یا IUCN در فهرست جدیدی که از حیوانات در حال انقراض منتشر کرده نام یوزپلنگ آسیایی و خرس سیاه را نیز قرار داده است. یوزپلنگ عمدتا در ناحیه دشت کویر و شرق ایران و بخش‌هایی از استان‌های کرمان، خراسان، یزد، سمنان، تهران و اصفهان زندگی می‌کند. زیستگاه خرس سیاه آسیایی نیز در حال حاضر در مناطقی در هرمزگان و کرمان است.