ارتباط ناشناخته. ارتباط بدون سانسور. ارتباط برقرار نمی‌شود. سایت اصلی احتمالاً زیر سانسور است. ارتباط با سایت (های) موازی برقرار شد. ارتباط برقرار نمی‌شود. ارتباط اینترنت خود را امتحان کنید. احتمال دارد اینترنت به طور سراسری قطع شده باشد. ادامه مطلب

مانور مبارزه با فساد؛ پایان اقتصاد مقاومتی

حمید مافی- بابک زنجانی که در سه سال گذشته یاور روزهای سخت حکومت بوده و از این محل به ثروت افسانه‎ای دست یافته، حال اولین بازداشتی مانور برخورد با فساد اقتصادی و رانت‎خواری است.

از همان روزی که محمود احمدی‎نژاد در دفاع از وزیر کار خود فیلم دیدار «ب.ز» با برادر رئیس قوه قضائیه و رئیس مجلس را پخش کرد، پای میلیاردر ۳۹ ساله ایرانی به نزاع‎های سیاسی درون حکومت ایران باز شد.

تا آن روز کمتر کسی می‎دانست مالک هلدینگ سورینت و باشگاه راه‎آهن یکی از شرکای اقتصادی و یاور دولت برای دور زدن تحریم‎ها است. اگر چه اتحادیه اروپا و دولت امریکا در سال ۲۰۱۲ نام او را در فهرست تحریم شدگان قرار داده بودند، اما کمتر کسی گمان می‎برد که دایره فعالیت‎های بابک زنجانی و میزان دارایی‎های او تا به این حد وسیع باشد.

هر چه عمر دولت احمدی‎نژاد به پایان نزدیک‎تر شد، فشارها بر بابک زنجانی نیز افزایش یافت. اگر تا پیش از جلسه استیضاح وزیر کار دولت دهم، او برگ برنده رئیس دولت به شمار می‎رفت، پس از آن به یکی از نمادهای فساد اقتصادی و رانت‎خواری در اقتصاد ایران و پرونده‎های قضایی تبدیل شد.

نزدیک به یک‎سال پس از استیضاح وزیر کار و رونمایی سیاسی از بابک زنجانی، آوازه او و فعالیت‎های اقتصادی پرحاشیه‎اش از مرزهای ایران فراتر رفت و کابینه رجب طیب اردوغان در ترکیه را به لرزه درآورد.

بدبیاری‎های بابک زنجانی از زمانی آغاز شد که بیژن زنگنه در مقام وزیر نفت دولت یازدهم، از بدهی دو میلیارد دلاری او به خزانه خبر داد. در ادامه وزیر کار دست نمایندگان مجلس را در تحقیق و تفحص از سازمان تامین اجتماعی باز گذاشت تا فاش شود که او ۱۳۸ شرکت وابسته به شستا را بدون طی مراحل قانونی و ضوابط خریداری کرده است.

افشای فساد مالی در ترکیه هم دامان مرد ۱۳.۵ میلیارد دلاری ایران را گرفت و رضا صراف یکی از متهمان اصلی پرونده فساد در ترکیه، خود را کارمند زنجانی خواند و مقام‎های قضایی ترکیه از دست داشتن او در پولشویی و انتقال پول به ایران خبر دادند.

نمایندگان مجلس در نامه‎ای به قوه قضائیه خواستار برخورد قضایی با مالک هلدینگ سورینت شدند و رئیس دولت دستور برخورد قاطع با سوء استفاده کنندگان از تحریم‎ها را صادر کرد. سخنگوی قوه قضائیه نیز از دستور رئیس دولت استقبال کرد و وعده برخورد سریع با مفسدان اقتصادی را داد.

اقتصاد مقاومتی و کاسب‎کاری سرمایه‎داران خشن

اقتصاد نفتی و دولتی ایران در غیاب نهادهای ناظر مستقل، استعداد ویژه‎ای برای رانت‎خواری و فساد دارد. به‎گونه‎ای که در ده سال گذشته ایران همواره در میان کشورهای با شاخص فساد بالا قرار داشته است.

اما از میانه دهه هشتاد خورشیدی، پس از آن‎که محمود احمدی‎نژاد دولت را در اختیار گرفت، آمار فساد اقتصادی در ایران افزایش یافت او با شعار مبارزه با مافیای ثروت و قدرت، زمینه را برای ظهور گروه جدیدی از سرمایه‎داران در ایران فراهم کرد..

سرمایه‎دارانی که در دولت‎های پیشین چندان فرصت خودنمایی نیافته بودند، در این دوره به یکی از ابزارهای نمایش موفقیت دولت تبدیل شدند. در همین راستا فعالیت شورای ایرانیان خارج از کشور به منظور جذب سرمایه‎داران ایرانی خارج از کشور گسترش یافت.

دولت احمدی‎نژاد که خود را مستقل از گروهای سیاسی قدرتمند و ثروتمند در ایران می‎خواند، برای یافتن متحدان جدید راه را برای گروهی از فعالان اقتصادی هموار کرد که به فاصله کوتاهی تخلفات مالی گسترده آن‎ها نمایان شد. مه‎آفرید خسروی، هادی زنوری مطلق، یدالله روزچنگ و حسن هدایتی از جمله افرادی بودند که در دوره احمدی‎نژاد فرصت مانور بیشتری یافتند و صاحب پرونده فساد اقتصادی شدند.

پس از آن‎که ایران و غرب بر سر پرونده هسته‎ای به توافق نرسیدند و تحریم‎های بین‎المللی علیه ایران به اجرا گذاشته شد، دولت اعلام کرد که راهکار دور زدن تحریم‎ها را یافته‎است. رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز از سیاست‎های دولت حمایت کرد و خواستار اجرای الگوی اقتصاد مقاومتی در مقابله با تحریم‎ها شد.مجلس شورای اسلامی هم همسو با دولت مجوز صادرات نفت برای بخش خصوصی را صادر کرد.

نقطه اتصال دولت احمدی‎نژاد و بابک زنجانیهم تحریم‎ها و اقتصاد مقاومتی بوده است. جایی که به گفته بابک زنجانی، مقام‎های دولتی از او خواسته‎اند که پول نفت را از بانک‎های خارجی به داخل انتقال دهد و او نیز حداقل ۱۷ میلیارد یورو از مطالبات نفتی را به ایران بازگردانده است. برای قرارگاه سازندگی خاتم راه مبادله کالا و پرداخت پول را هموار کرده و توانسته است در شرایط تحریم، ۱۷ فروند هواپیمای مسافربری خریداری کند.

رازهای آقای میلیاردر

راز ثروت‎اندوزی بابک زنجانی به روایت خودش برای بسیاری قابل قبول نیست. او مدعی شده که در دوران خدمت سربازی، شانس این را یافته که راننده شخصی محسن نوربخش، رئیس کل فقید بانک مرکزی ایران شود و از محل توزیع ارز دولتی به یک سرمایه ۱۷ میلیون تومانی در یک سال دست یابد.

اگر چه همین ادعای او نیز از سوی نزدیکان محسن نوربخش تکذیب شده است. اما اگر فرض را بر درستی ادعای زنجانی بگذاریم، نخستین مسیر او برای راه‎یافتن به باشگاه ثروتمندان ایران، رانت ویژه توزیع ارز دولتی در بازار بوده‎است.

باز هم به روایت خود او، تجارت پوست به ترکیه که یک‎بار پای او را به زندان باز کرده، دریچه خوشبختی را هم به او نشان داده است. او توانسته است با تجارت پوست به ترکیه و واردات کالاهای مصرفی به ایران، راه ثروت‎اندوزی را طی کند.

او که سال ۷۶، ۷۷ به دلیل صدور چک بی‎محل به ارزش ۳۱۲ میلیون تومان به زندان محکوم شده و نخستین کارخانه خود را در سال ۱۳۸۰ تاسیس کرده‎است. همزمان با این کارخانه، یک موسسه مالی در امارات به ثبت رسانده است. موسسه‎ای که به یک بانک در تاجیکستان و یک بانک در مالزی منتهی شده و او پس از آن‎که نامش در فهرست تحریم‎شدگان قرار گرفت، همه سرمایه خود را به ایران بازگرداند.

فعالیت‎های اقتصادی بابک زنجانی تا دوران احمدی‎نژاد بیشتر در بیرون از مرزهای ایران صورت گرفته است. او در این دوره یک شرکت تولیدی سنگ‎های ساختمانی و یک موسسه واردات و صادرات نیز در امارات تاسیس کرده است.

بابک زنجانی در سال ۱۳۸۵ شرکت هواپیمایی قشم را از سپاه پاسدارن خریده و در سال ۱۳۸۸ اقدام به نوسازی آن کرده است. او در همین دوره با شرکت سرمایه‎گذاری الغدیر رابطه برقرار کرده و به یکی از معتمدان قرارگاه سازندگی خاتم‎الانبیا برای انجام مبادله‎های مالی تبدیل شده است.

زنجانی به ایسنا گفته است:« ۱۷.۵ میلیارد یورو از پول معاملات نفتی ایران را به داخل کشور انتقال داده و ۱۷ فروند هواپیما مسافربری به کشور وارد کرده است.» او در گفت‎وگو با هفته‎نامه آسمان هم بار‎دیگر بر همکاری خود در فروش و انتقال نفت ایران در زمان تحریم‎ها تاکید کرده و گفته است: « برای این کارها باید پاداش بگیرد.» حالا اما نه تنها پاداشی نگرفته که راهی زندان شده است.

مانور مبارزه با فساد

بابک زنجانی که در سه سال گذشته یاور روزهای سخت حکومت بوده و از این محل به ثروت افسانه‎ای نیز دست یافته است، حالا اولین بازداشتی مانور برخورد با فساد اقتصادی و رانت‎خواری است. اگر چه سخنگوی قوه قضائیه گفته است که پرونده در دست بررسی است و دلیل بازداشت او تا پایان مراحل رسیدگی مقدماتی منتشر نخواهد نشد اما گمانه‎زنی‎های متعددی در باره بازداشت او منتشر شده است.

برخی از رسانه‎های نزدیک به گروه‎های سیاسی مخالف دولت، انحراف افکار عمومی از پرونده کرسنت را دلیل این بازداشت عنوان کرده‎اند. یک وب‎سایت خبری نزدیک به دولت هم به نقل از یکی از نمایندگان مجلس، دلیل بازداشت او را احتمال خروج از کشور اعلام کرده است. پیش از این رسانه‎های ترکیه هم از قرار ملاقات احتمالی او با رضا ضراب در ترکیه خبر داده‎بودند.

همچنین جلوگیری از بحران‎های ناشی از فساد مالی ترکیه و نقش فعال بابک زنجانی در چرخه انتقال پول به ایران از دیگر دلایل بازداشت او عنوان شده است.

دلایل بازداشت او هر یک از این گمانه‎ها باشد، حال پس از سه سال قدرت‎نمایی در اقتصاد ایران گرفتار فرایند بازداشت و قضایی شده است. رسیدگی به پرونده او و کسانی که در سال‎های گذشته زمینه ثروت‎اندوزی او را از مسیر تحریم‎ها فراهم کرده‎اند، می‎تواند نشان دهد که قوه قضائیه و دولت در برخورد با رانت‎خواری و مفاسد اقتصادی جدی‌ا‎ند و یا بابک زنجانی نیز قربانی نزاع‎های سیاسی درون حاکمیت شده است.

این مطلب را پسندیدید؟ کمک مالی شما به ما این امکان را خواهد داد که از این نوع مطالب بیشتر منتشر کنیم.

آیا مایل هستید ما را در تحقیق و نوشتن تعداد بیشتری از این‌گونه مطالب یاری کنید؟

.در حال حاضر امکان دریافت کمک مخاطبان ساکن ایران وجود ندارد

توضیح بیشتر در مورد اینکه چطور از ما حمایت کنید

نظر بدهید

در پرکردن فرم خطایی صورت گرفته

نظرها

  • farhad

    روز سه‌شنبه محمدعلی پورمختار، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس محمدعلی پورمختار در مورد بدهی بابک زنجانی نیز اظهار داشت: «ما استعلامی از بانک مرکزی در این باره کرده‌ایم که هنوز پاسخ آن نیامده‌است، پس از اعلام بانک مرکزی در این مورد اظهارنظر می‌کنیم.» وی در مورد استرداد چک ۱۷ هزار میلیاردی سازمان تأمین اجتماعی هم خاطرنشان کرد که «بعید می‌دانم بابک زنجانی این چک را بازگردانده باشد!!

  • sahar

    حتما مثل شهرام جزایری از دوبی سر خواهد در آورد؟!

  • Matin

    امثال این آقا پسر بسیارند ولی به اندازه ی او خود نما و خود شیفته نبودند که در جامعه شناخته شوند. شخصاً سه نفر را می شناسم که از راه فساد و باند بازی دوران احمدی نژاد به سرمایه های چند ده میلیارد تومانی رسیده اند. ولی چون تمام سیستم از قبل فاسد بوده کسی با اینها برخوردی نخواهد کرد. در نهایت باجی از آنان خواهند گرفت و رهایشان می کنند تا بروند. با قبلی ها هم چنین می کردند. دنیا باید ایران را که تبدیل به مرکز فساد جهانی شده مورد توجه قرار دهد وگرنه آثار هنر های ما همه را آلوده می کند.

  • Bahram

    این طرف یک سرش هم به هادی خامنه‌ای وصل است.دسته جمعی، بیت رهبری،مجلسیان،دولت و اقازاده‌ها همه در حال غارت اند.

  • مظفر

    هیچ می دانستید بابک در تمام ادا و اطوارهاش و کارهای تجاری که می کرد برانستون بنیان گذار کمپانی ویرجین رو دنبال می کرد. این کجا و آن کجا!

  • حمید

    کسانی که با اقتصاد امروز روسیه آشنا باشند می دانند که اجزای مختلف این اقتصاد خاص آزاد دولتی؟ الگویی تمام عیار برای ماست متاسفانه واژه میلیاردر روس در جهان امروز دارای بار منفی است افرادی عموما از نظر هوش و توانایی واقعی بازرگانی کاملا متوسط اما صاحب ثروتی افسانه‌ای و صد البته غیر قابل توضیح نسل جدید مولتی میلیاردر های ما از همین مدل و قماشند با همان راههای رسیدن به ثروت

  • فرهاد - فریاد

    بقول آقای خامنه ای " ما رکورد زدیم . " در دولت رفسنجانی باند رفیق دوست که منجر به اعدام خداداد می شود در دولت خامنه ای جزایری که این روزها ناراحت است و می گوید من آفتابه دزد بودم . اما دولت آقای احمدی نژاد واقعا هم از نظر مبالغ و هم از نظر تعداد سه میلیارد دلار توسط خاوری و دوستانش 4 میلیارد هم آقای زنجانی فقط پول نقد مردم را بالا کشیده اند البته چندین و چند نفر دیگر هستند که مبلغ را تا حدود 25 میلیارد یورو بالا برده اند حتی بهمنی در اوائل سال در حضور آقای خامنه ای بدین خاطر گریه هم کرده است از اینرو دولت ولائی واقعا رکورد زده است و تاریخ ایران چنین غارتی را بیاد ندارد حتی حمله ی مغولها هم چنین خسارتی به این مملکت نزده اند که باندهای بیت رهبری و سپاه و ... زده اند . آنچه که به ما نشان میدهد سیستم فاسد ولایت فقیه هست که عامل همه ی این مفاسد است و عدم پاسخگوئی در مقابل مردم .

  • name

    دقت کردید چرا تمام ارقام 17 هستند؟ فروش ارز بانک مرکزی ۱۷ میلیون تعداد هواپیما ۱۷ تامین اجتماعی ۱۷ مبلغ انتقالی از تحریم ها ۱۷

  • حمید اریا

    هردم از این باغ بری میرسد تازه تر از تازه تری میرسد اینان چون پشت شان گرم است بعد از چند روز سر از یک کشور دیگه ای در میارند و بقیه عمر پر بارشان را براحتی میگذرانند مهم سرمایه های ملت فقیر ایران است که بدست اینها حیف و میل میشود بعد از مدتی تازه رسانه های ایران میگن اقای زنجانی رفت پیدا کنید پرتقال فروش را این چرخه همشه میچرخه

  • پیمان

    اینکه تمام نظام کثیف هست هیچ شکی درش نیست ولی‌ حالا کفگیر به ته دیگ خورده، همانطوری که روحانی گفت که صندوق پول دولت خالی‌ هست و برای نجات خودشون مجبور هستند کسانی‌ را قربانی کنند. بابک زنجانی فقط یکی‌ از آن هزاران نفر هست.

  • farid

    در این شرایط عصرایران برای نخستین بار جزئیاتی از این موضوع را فاش می کند. حدود چهل روز قبل بانک کنت متعلق به بابک زنجانی ادعا می کند که بیش از دومیلیارد یورو از بابت بدهی زنجانی به وزارت نفت ، به حساب یک بانک خصوصی ایرانی در تاجیکستان واریز کرده است ، پیرو این اقدام بانک مرکزی تاجیکستان که به نام بانک ملی تاجیکستان مشهور است نامه ای به بانک کنت بابک زنجانی می دهد که بصورت تلویحی واریزی پول را تایید می کند. برای بررسی این موضوع یکی از معاونین بانک مرکزی به همراه معاون مربوطه بانک خصوصی به تاجیکستان سفر می کند و با معاونین بانک ملی تاجیسکتان دیدار کرده اما آنان از ارائه تاییدیه رسمی واریزی پول توسط بابک زنجانی خودداری می کنند. به فاصله چند روز مجدداً هیات ایرانی به همراه درخواست رسمی بانک مرکزی ایران برای واریز پول به حساب ایران به تاجیکستان سفر می کند که در این بار با رییس بانک مرکزی تاجیکستان ملاقات می کنند و وی رسما به هیات ایرانی اعلام می کند که پولی در کار نیست و نامه های قبلی بی اعتبار است. در واقع ، بابک زنجانی و برخی مقامات تاجیک ، در طرحی مشترک ، در صدد بودند با سند سازی هایی ، عملاً وزارت نفت ایران را از این مبلغ محروم سازند! در این شرایط اصرار برخی نمایندگان برجعلی نبودن واریزی پول توسط بابک زنجانی به شدت شائبه ساز است. گفته می شود بخش مهمی از ثروت زنجانی ، از راه هایی مشابه این به دست آمده است و برخی صاحب منصبان در دولت قبل نیز در این راه ، او را یاری کرده اند و ای بسا اگر شرایط مانند قبل بود ، این دو میلیارد یورو نیز با اسناد مجعول ، کارسازی و بایگانی می شد.