استوارت هال، از مهم‌ترین اندیشمندان جهان غرب درگذشت

استوارت هال، جامعه‌شناس نام‌آشنای بریتانیایی و از اندیشمندان چپ نو درگذشت. او در عرصه‌های ضدیت با نژادپرستی و تبعیض جنسیتی و هویت انسان معاصر اندیشه‌های نو آورده بود و بسیاری از پژوهشگران، اندیشمندان و سیاستمداران از اندیشه‌هایش تأثیر پذیرفته بودند.

یکی از تأثیرگذارترین اندیشمندان جهان غرب درگذشت: استوارت هال، جامعه‌شناس نام‌آشنای بریتانیایی در ۸۲ سالگی، در لندن، چشم بر جهان ما فروبست.

هال را بیش از همه با پژوهش‌ها و نظریه‌هایش در عرصه‌های فرهنگی می‌شناسند. فرهنگ در نظر او بهترین و کامل‌ترین چیزی نبود که به دست بشر نوشته یا آفریده می‌شود؛ فرهنگ امری بود کاملاً متعارف و روزانه که در انحصار نخبگان قرار نداشت.

نظریه‌های استوارت هال معطوف است به عرصه‌های فرهنگی و ساز و کار قدرت و هویت انسان معاصر. او همچنین به نقش و اهمیت رسانه‌ها و اینکه چگونه رویدادها را به شنوندگان، بینندگان یا خوانندگانشان عرضه می‌کنند، پرداخته است. بنا بر نظریه «رمزگذاری و رمزگشایی» او در عرصه رسانه‌ها مخاطب یک توده منفعل نیست، بلکه بسته به خاستگاه اجتماعی و فرهنگی‌اش خبر را به طور شخصی تفسیر می‌کند و از آن رمزگشایی می‌کند و آن را بنا به مصلحت زندگی‌اش مورد استفاده قرار می‌دهد. او با نظریه «رمزگذاری و رمزگشایی»‌اش این امکان را فراهم آورد که رابطه رسانه و قدرت واکاویده و برنموده شود.

استوارت هال ۳ فوریه ۱۹۳۲ در یک خانواده متوسط‌الحال در جامائیکا متولد شد. مادرش اجداد سفیدپوست داشت و از طرفداران امپراطوری بریتانیا بود. پدر او اما سیاه‌پوست بود و به عنوان یک کارمند عالی‌رتبه در یک شرکت بزرگ صادرات میوه کار می‌کرد. هال از مبارزات استقلال‌طلبانه جامائیکایی‌ها دفاع می‌کرد و با برخورداری از بورسیه تحصیلی به دانشگاه هاروارد رفت و تحصیلاش را در  این دانشگاه به پایان رساند.

اندیشه‌های او درباره تبعیض نژادی، جنسیت و هویت انسان از برخی لحاظ در غرب تحول‌آفرین بوده است. او بر آن است که تعلق نژادی برساخته مناسبات اجتماعی است. اندیشه‌های هال پیرامون هویت انسان معاصر در عصر پست‌مدرن تازگی داشت و نام او را بر سر زبان‌ها انداخت.

او از مفهوم «قومیت» به گونه‌ای استفاده می‌کرد که این مفهوم از انحصار سیاستمداران و اندیشمندان دست راستی خارج شود. او بر آن بود که رسانه‌ها منشأ تبعیض‌های نژادی و قومی هستند. چنین اندیشه‌هایی او را در حد یکی از اندیشمندان مهم نهضت چپ نو فراز آورد.

«قومیت» در نظر او به طبیعت انسان هیچگونه ارتباطی نداشت. او بر آن بود که «ما همه از خاستگاه یک موقعیت اجتماعی خاص، از منظر یک تاریخ مشخص و بر اساس تجربه‌هایمان در متن یک فرهنگ معین» تعریفی از مفهوم «قومیت» به دست می‌دهیم و هویت‌مان را بر اساس آن تعریف می‌کنیم.

تأثیرگذاری استوارت هال بسیار فراتر از حلقه‌های دانشگاهی بود. جان آکامفرا که مستند «پروژه استوارت هال» را در سال ۲۰۱۳ پیرامون زندگی و اندیشه‌های این نظریه‌پرداز چپ نو ساخته است، درباره او می‌گوید: «استوارت هال یکی از اندک سیاه‌پوستانی بود در تلویزیون که آواز نمی‌خواند و نمی‌رقصید. او یک چهره شناخته شده بود که می‌توانست فکر کند. فکرش خریدار داشت.»

استوارت هال از بنیان‌گذاران نشریه « New Left Review» بود. در این نشریه چشم‌اندازی از سیاست‌های چپ که در آن سال‌ها در اتحاد جماهیر شوروی و اقمارش قابل طرح نبود به بحث گذاشته می‌شد. پیش از آنکه مارگرت تاچر در بریتانیا به قدرت برسد، هال نخستین کسی بود که از پدیده «چاتریسم» سخن در میان آورد. او از این مفهوم بعدها مفهوم «پوپولیسم توتالیتر» را استخراج کرد. او با دولت تونی بلر هم که ظاهراً چپ بود میانه خوبی نداشت و بر آن بود که بلر سیاست‌های نئولیبرالیستی‌اش را به رنگ چپ درمی‌آورد که مردم را بفریبد.