آغاز مذاکره در اوکراین بر سر آتش‌بس

پس از دو روز رویارویی خیابانی، اپوزیسیون و دولت اوکراین توافق کردند که برای جلوگیری از خونریزی با یکدیگر گفتگو کنند. هدایت معترضان در میدان استقلال به دست رادیکال‌ها افتاده بود.

شهر کیف به آرامشی ولو موقت دست یافته است. حداقل نتیجه مذاکرات چهارساعته یاناکوویچ و نمایندگان اپوزیسیون آن بوده که یگان‌های ویژه ضد شورش به میدان استقلال گسیل نشوند.

این در حالیست که تمام روز چهارشنبه گروه‌های مخالف دولت و نیروهای امنیتی درگیر زد و خورد با یکدیگر بودند. سنگرهای معترضان در میدان استقلال کیف در آتش می‌سوختند.

توافق اپوزیسیون و دولت اوکراین بر سر آتش‌بس، در آستانه تشکیل جلسه وزیران خارجه اتحادیه اروپا برای مشورت پیرامون اوضاع اوکراین صورت گرفت. روسای جمهور آمریکا و فرانسه و صدراعظم آلمان، ضمن محکومیت موج خشونت در اوکراین احتمال تحریم این کشور را طرح کرده بودند.

پیش از این توافق، ولادیمیر زمانا، فرمانده نیروهای مسلح اوکراین معزول شده بود. دولت اوکراین توضیحی در مورد این برکناری نداده اما روزنامه ها دلیل این تصمیم را مخالفت او با اعمال خشونت بیشتر علیه مردم عنوان کردند. روزنامه "کیف پست" نوشت که ژنرال یوری ایلین جانشین زمانا شده است.

در این میان، یولیا تیموشنکو، نخست وزیر پیشین و رهبر زندانی مخالفان یاناکوویچ پیامی فرستاده و از مردم خواسته که تا پیروزی بر دیکتاتور، دست از مبارزه برندارند. تیموشنکو خواسته که اپوزیسیون برای ملاقات و گفتگو با وزیران خارجه اتحادیه اروپا هیئتی را به بروکسل اعزام کند.

بوکسور ناتوان و تندروهای ناسیونالیست

دولت اوکرائین و مخالفان مسئولیت وخامت اوضاع، خشونت، تعداد زیاد کشته‌ها و زخمی‌ها را به گردن یکدیگر می‌اندازند. به اعتقاد بسیاری ناظران، هدایت معترضان در میدان از دست کلیچکو خارج شده و رادیکال‌ها آن را به عهده گرفته‌اند.

ساختمان سندیکا در میدان، محل مهمی است. آنجا ستاد مخالفان، مرکز حضور رسانه‌ای ویتالی کلیچکو، مرکز فرماندهی تیم‌های محافظت و مرکز تدارکات بود. از این ساختمان مخروبه‌ای بیش باقی نمانده است. روز سه‌شنبه در آغاز اوج‌گیری درگیری‌ها، این ساختمان دچار آتش سوزی شد و حتی روز چهارشنبه همچنان از بقایای آن دود و شعله برمی‌خاست.

وزیر کشور اوکرائین مدعی شده که جناح تندروی مخالفان موسوم به (Right Sector) این حریق را با هدف از بین بردن رد سلاح‌های پنهان شده در ساختمان به راه انداخته است.

گروه یادشده که خود از گروه‌های متفاوت ناسیونالیستی و دست‌راستی تشکیل شده، علیرغم همکاری با دیگر مخالفان دولت با نظر آنها در مورد پیوستن به اتحادیه اروپا موافق نیست و شرکت در تظاهرات را فرصتی برای نابودی ساختار دولتی می‌داند.

سرگئی آربوزوف رئیس دولت موقت درباره درگیری‌ها گفته بود: «این یک اعتراض دمکراتیک نیست، بلکه دستکاری افکار عمومی و اعمال خشونت برای دستیابی به قدرت است.»

شهرداری کیف در آتش

مرکز شهر کیف در روز چهارشنبه مشابه صحنه نبرد بود. خودروها و کامیون‌های سوخته در این منطقه ساختمان‌های دولتی ردیف شده بودند. شدت درگیری‌ها کمتر کسی را از آسیب خشونت‌ها در امان گذاشت. پلیس روز چهارشنبه گلوله‌های لاستیکی و نارنجک‌های بیهوش‌کننده به جمعیت شلیک کرد. مخالفان هم دست به مقابله زدند، زنان معترض با صورت‌های پوشیده، صدها کوکتل مولوتف آماده کردند و آنها که روبروی ماموران پلیس قرار داشتند، نوعی شعله افکن درست کردند.

به اعتقاد عموم ناظران، مسئولیت اصلی درگیری‌های خونین میدان به عهد ویکتور یانوکویچ است که دستور شلیک به مردم را داد. به گزارش شاهدان عینی تک‌تیراندازهای پلیس بر بام ساختمان‌های این منطقه حکومتی در کمین بودند تا با نزدیک‌تر شدن صف تظاهرکنندگان دست به شلیک بزنند.

اما رهبران مخالفان هم با دعوت مردم برای تظاهرات به طرف پارلمان، آنها را کورکورانه به دام فرستادند. کلیچکو  و همکارانش که در پی تظاهراتی آرام بودند، باید می‌دانستند که پلیس در واکنش به تنها پرتاب یک سنگ، آماده تیراندازی بود. علاوه بر آن کلیچکو  باید می‌دانست که هیچ نقش تعیین‌کننده‌ای در بین تندروهای ساکن در "میدان" ندارد، حداقل بعد از ماجرای حمله تندروها به خودش با یک کپسول آتش‌نشانی، باید به این واقعیت پی می‌برد.

هشدار روسیه در مورد "انقلاب قهوه‌ای" در اوکراین

از روز چهارشنبه مخالفان سیاسی کنترل بر "میدان" را از دست دادند. مدافعان چادرهای نصب شده در میدان خود را به شکلی نظامی سازماندهی کرده‌اند. آنها در گروه‌های صد نفره با کلاه‌خود، سپر و چماق، آماده مقابله با پلیس بودند. معروف‌ترین گروه تندروها در میدان "رایت سکتور" است که از گروه ناسیونالیستی و هوادارن متعصب فوتبال تشکیل شده است. آنها معتقدند که فقط با نبرد می‌توان از یانوکوویچ امتیاز گرفت نه با مذاکره.

نتیجه چنین آرایشی، هرج و مرج کامل بود. وقتی گروه عمده‌ای از معترضان، به اشغال شهرداری کیف پایان داده و آن را تحویل "سازمان همکاری و امنیت اروپا" دادند، یکی از همین گروه‌های صدنفره، با کمک لاستیک‌های آتش‌زده، جلوی شهرداری سنگربندی کرد.

این رفتارهای خشونت‌آمیز بهانه مناسبی برای بزرگترین حامی یاناکوویچ یعنی روسیه شد که حوادث اخیر را محکوم ساخت و این اقدامات را «تلاش برای کودتا» نامید.

وزارت خارجه روسیه با کنایه خطاب به کلیچکو و این که قهرمان، واکنشی خشم‌آلود در برابر تندروها ندارد، از خطر انقلاب "قهوه‌ای" علیه اوکراین یاد کرد.