کاخ شمس پهلوی به یک «نهاد نظامی» فروخته شد

کاخ شمس پهلوی در مهرشهر کرج توسط بنیاد مستضعفان به مبلغ ۷۰ میلیارد ریال فروخته شد. به گزارش خبرگزاری مهر، نهادی که این کاخ را خریده  قصد دارد در فضاها و محوطه اطراف کاخ بیش از ۷ هزار واحد مسکونی بنا کند.

خبرگزاری مهر صبح روز چهارشنبه ۱۴ اسفند با مخابره این خبر به «نظامی» بودن نهاد خریدار این کاخ اشاره کرد. اما در ساعت‌های بعدی متن خبر تغییر کرد و «نهاد نظامی» به «یک ارگان» تبدیل شد. هنوز به طور رسمی اطلاعاتی در مورد ارگان و نهادی که این کاخ میراث دوران پهلوی را خریداری کرده منتشر نشده است.

فروش این کاخ که به نام «کاخ مروارید» نیز شناخته می‌شود و توسط سازمان میراث فرهنگی جزو آثار ملی کشور به ثبت رسیده مورد اعتراض این سازمان و همچنین برخی از حقوق‌دانان قرار گرفته است. محمود کاشانی، یکی از حقوقدانانی است که با ارسال نامه به رییس جمهور، رییس سازمان میراث فرهنگی و دادستان کل کشور این عمل را غیرقانونی خوانده است. به گفته این حقوقدان از آن‌جا که کاخ شمس پهلوی جزو اموال دولتی است، بنابراین قابل انتقال نیست و معامله آن غیرقانونی و بی‌اعتبار است.

از سوی دیگر، به گفته مدیرکل میراث فرهنگی استان البرز، کاخ مروارید در مهرشهر باید مانند کاخ‌های سعدآباد و نیاوران در اختیار سازمان میراث فرهنگی باشد. به گفته ابوالفضل عبیدی، نهاد خریدار این کاخ مجوز ساخت وساز ۷ هزار واحد مسکونی در اطراف کاخ را اخذ کرده است، در حالی که هرگونه ساخت و ساز در حریم کاخ مروارید غیر قانونی است.

کاخ مهرشهر: معماری مدرن دوران پهلوی

کاخ مروارید در مهرشهر کرج متعلق به شمس پهلوی، خواهر آخرین پادشاه ایران بود. این کاخ پس از انقلاب و خروج خانواده سلطنتی مصادره شد و در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت. این کاخ مدرن کمتر از ده سال پیش از انقلاب در زمینی به وسعت ۱۱۱ هکتار با دو هزار و ۵۰۰ متر زیربنا به سفارش شمس پهلوی و همسر او مهرداد پهلبد، وزیر فرهنگ و هنر، در کنار یک دریاچه مصنوعی  ساخته شد.

شیوه معماری مدرن این ساختمان متاثر از شیوه معماری فرانک لوید رایت، معمار پر آوازه  آمریکایی است. کاخ توسط وسلی پیترز و «بنیاد معماری فرانک لوید رایت» طراحی شده است. مشخصه پیکره بیرونی این بنا، دو پوسته بتونی که با هم تلفیق شده اند و یک نورگیر بزرگ است که کل سقف را پوشش می دهد. یکی از  زیباترین فضاهای کاخ، اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده و از بیرون به شکل حلزون است. این حجم‌ها به منظور هماهنگی و همخوانی با طبیعت  ومحیط پیرامون و مطابق اندیشه‌های معمارانه فرانک لوید رایت خلق شده‌اند. سازه بتونی کاخ از داخل نمایان است و با سنگ و پارچه و مصالح شفاف، ماهرانه ترکیب و تزیین شده است.

در حال حاضر کاخ شمس در وضعیت نامناسبی قرار دارد و به دلیل متروک شدن آن بسیاری از فضاها آسیب کلی دیده و یا تخریب شده است.