زنی ریشو برنده مسابقات آواز یوروویژن شد
کونچیتا وورست، دگرجنس‌پوش اتریشی، در فینال مسابقات آواز یوروویژن برنده نهایی اعلام شد.
کونچیتا وورست، دگرجنس‌پوش اتریشی، در فینال مسابقات آواز یوروویژن برنده نهایی اعلام شد.
کونچیتا وورست که ۲۵سال پیش تولدش با جنسیت «مذکر» ثبت شد، خواننده دگرجنس‌پوش اتریشی است که خود را فراجنسیتی می‌داند. او که در گذشته با جنسیت‌های مختلف برنامه اجرا کرده است، در این دور از مسابقات یوروویژن با هویت «زنی ریشو» به اجرا پرداخت.
پس از شوک اولیه شرکت «زنی ریشو»، در مسابقات امسال، تماشاگران مسابقات یوروویژن توجه‌شان به تکنیک‌های آوازی، صدای خوب کونچیتا و قابلیت او برای اجرا روی صحنه جلب شد.
این اولین بار نیست که فردی در مسابقات یوروویژن، از محدوده هنجارهای جنسیتی گذر می‌کند. دانا اینترنشنال، برنده سال ۱۹۹۸مسابقات یوروویژن در کشور اسرائیل تغییر جنسیت داده بود و به عنوان یک زن در مسابقات شرکت کرد.
کونچیتا: «این شب تقدیم به همه کسانی است که به آینده صلح و آزادی معتقدند. این ریش، بیانیه‌ای است که می‌گوید مهم نیست که هویت شما چیست یا چه شکل هستید، شما می‌توانید هرچیزی را به دست آورید.»
با این حال، امسال به دلیل سیاست‌ها و قوانین همجنسگراستیزانه کشور روسیه، حضور کونچیتا در عرصه سیاسی نیز جنجال برانگیز شد. برخی از مقامات سیاسی کشورهای شرق اروپا به ویژه روسیه، حضور کونچیتا در مسابقات یوروویژن را نمونه‌ای از انحطاط معنوی فرهنگ غربی معرفی کردند.
ویتالی میلونو، نماینده سنت پترزبورگ در مجلس قانون گذاری روسیه، از دولت این کشور خواست که مسابقات یوروویژن را تحریم کنند. او که در سخنرانی‌های خود به این مسابقات لقب «مسابقات لواط» را داد، گفت: «پخش زنده این مسابقات که تبلیغ آشکار همجنس‌بازی است توهین به میلیون‌ها روس است.»
در راستای قطبی‌شدن فضای سیاسی اروپا بر سر حضور کونچیتا، کمپین‌های پذیرش گوناگونی هویت‌های جنسیتی و «احترام و مدارا» نیز با کونچیتا همراه شدند. حامیان او، برای خود ریش‌های نمادین کشیدند؛ برخی نیز ریش‌های بافتنی که در این مدت به ویژه در اتریش خیلی باب شده بود، می‌‌گذاشتند و کونچیتا را به عنوان یک «نماد شکیبایی» تحسین می‌کردند.
شب شنبه،۲۱ اردیبهشت ماه، هنگامی که کونچیتا روی سن فینال در شهر کپنهاگ ظاهر شد، تماشاچیان با هیجان، اشک و احساسات فراوان او را تشویق کردند.
کونچیتا پس از اینکه برنده مسابقات شناخته شد، گفت: «این شب تقدیم به همه کسانی است که به آینده صلح‌آمیز و آزادی معتقدند. این ریش، بیانیه‌ای است که می‌گوید مهم نیست که هویت شما چیست یا چه شکل هستید، شما می‌توانید هرچیزی را به دست آورید.»
دگرجنس‌پوشی یا دگرپوشی برای توصیف اجراگری جنسیتی کسی به کار می‌رود که پوشش، رفتارهای جنسیتی، زبان بدنی و لحن کلامی متفاوت از جنسیت بیولوژیکی که در بدو تولد به او نسبت داده شده، انتخاب می‌کند.
در مورد دگرجنس‌پوش‌ها مسئله پوشش، زیورآلات و آرایش بدنی بیشتر اهمیت دارد. دگرجنس‌پوشان افرادی هستند که به طور مداوم و یا برخی از مواقع، لباسی را که در عرف اجتماعی مخصوص جنسیتی متفاوت از جنسیت بیولوژیکشان است می‌پوشند. برخی از دگرجنس‌پوش‌ها از اجراگری نمایشی لذت می‌برند و ممکن است تنها برای تماشاچیان و یا مخاطبان خاصی، دگرجنس‌پوش باشند.
کسی که نقش‌های جنسیتی‌ای متفاوت از جنسیت بیولوژیک خود را اجرا می‌کند، وارد وادی هویتی‌ای شده که دوگانه زن و مرد را دچار بحران کرده و هویت جنسی و جنسیتی خود را به حوزه فراجنسیت سوق داده است. به همین دلیل افراد دگرجنس‌پوش در زندگی‌شان خشونت، تعصب و نامهربانی افراد دیگر را نسبت به خودشان تجربه می‌کنند.
زنامردی با به چالش کشیدن هویت‌های جنسیتی و نمایش نقش‌های جنسیتی متفاوت مسأله گرایش جنسی را نیز به چالش می‌کشد و سیالیت جنسی را مطرح می‌کند.
در ۳۰سال گذشته در ساختارهای قانونی و حقوقی برخی از کشورها حق و حقوق افراد تراجنسیتی تا حدودی مورد بررسی قرار گرفته است. برخی از کشورها از جمله هند، اکنون جنس سوم را به رسمیت می‌شناسند. اما حق و حقوق افرادی که دگرجنس‌پوش هستند و ممکن است گاهی در یک هویت جنسیتی، گاهی در هویت جنسیتی دیگر و گاهی در ترکیب انواع هویت‌های جنسیتی زندگی کنند، هنوز مطرح نشده است.
کونچیتا، در اجراگری جنسیتی خود هویتی آندروژن را انتخاب کرده است. آندروژنی واژه‌ای اقتباسی از مشتق‌های یونانی andr به مفهوم مرد و gyne به مفهوم زن است. زنامَردی البته هویت کونچیتا را محدود به دوگانه زن و مرد نکرده است. با انتخاب ریش و پوشیدن آرایش و لباس زنانه، کونچیتا وارد وادی چندجنسیتی بودن یا حتی بدون جنسیت بودن شده است.
کارل گوستاو یونگ روانپزشک و متفکر سوئیسی که همراه با فروید از پایه گذاران دانش روانکاوی شناخته می‌شود، معتقد بود که زنامردی خاصیت همه انسان‌هاست. به این ترتیب، روان هر فرد دارای شاخص‌های زنانه و مردانه است.
زنامردی با به چالش کشیدن هویت‌های جنسیتی و نمایش نقش‌های جنسیتی متفاوت مسئله گرایش جنسی را نیز به چالش می‌کشد و سیالیت جنسی را مطرح می‌کند.
جای تعجب نیست که حضور کونچیتا و هویت ابهام‌آمیز جنسیتی او، خشم و تعجب برخی را برانگیخته بود. قبل از حضور او در فینال و پس از مرحله نیمه نهایی، تظاهرات مخالفان کونچیتا در شهرهای مختلف اروپا شکل گرفت. متزلزل کردن مرز‌های دوگانه زن و مرد، شکاف سیاسی بین فرهنگ لیبرال در اروپا و فرهنگ پایبند به ارزش‌های سنتی را برانگیخت.
در بحبوحه این تنش‌ها، بحران اوکراین و حقانیت لیبرال‌های اروپایی در مقابل با روسیه حامی ارزش‌های سنتی مطرح شد.
فعالان ضد دگرباشان جنسی در بلاروس و برخی دیگر از کشورها از شبکه‌های تلویزیونی خواسته بودند که اجراهای کونچیتا را سانسور کنند. در مقابل تجمع‌های حامیان کونچیتا هم در وین، پایتخت اتریش،شکل گرفت.
پس از پایان مسابقات کونچیتا مقابل دوربین‌ها گفت: «ما باهم هستیم و توقف ناپذیریم.» کونچیتا در ادامه از همه اروپاییان تشکر کرد که نشان دادند اروپا جامعه‌ای است که به احترام و مدارا معتقد است.
اجرای ترانه «برخیز همچو ققنوس» را توسط کونچیتا تماشا کنید:
نظرها
Raham
زنی ریشو؟! این چه ادبیاتیه؟!
نون. کاف
رهام جان، اشکالش چیه؟ ایشون نماد ریش را انتخاب کرده است در لباس زنانه. کل مبارزه همین است; یعنی کل هدف به هم زدن این مرزهاست.
Raham
اعتراض من نوع پوشش یا انتخاب ایشون نیست، مشکل نوع انتخاب واژه برای مطلب است. "ریشو" کلمه ایی طعنه زننده و توهین آمیز است. "با ریش" واژه ی بهتری است. من عنوان مطلب رو بدون بیان اینکه کجا منتشر شده برای کسی بازگو کردم. حدس فرد این بود که این مطلب در روزنامه کیهان منتشر شده!
Raham
از طرف دیگه خود این فرد تا جایی که من می دونم در جایی در مورد هویت "زن" بودن خودش اظهاری نکرده. یعنی عنوان از طرفی داره یک هویت اجباری زن بودگی رو به خواننده می قبولونه. این فرد تا جایی که من می دونم خودش رو یک دگرگونه پوش معرفی کرده و شاید بهتر بود به جای زن ریش دار از "یک دگرگونه پوش" استفاده می شد.
نون. کاف
رهام جان فکر کنم به خاطر حس بدی است که کلمه ریشو در دوران بعد از انقلاب ۱۳۵۷ پیدا کرده است. وگرنه ریشو، سیبیلو، واژه‌هایی برای بیان کیفیت موی صورت در افراد‌اند. خود به خود توهین نیستند. مخصوصا وقتی اصلا توهین آمیز استفاده نشود. زنی باریش همان کیفیت زنی ریشو را ندارد. زنی ریشو شاخص شوک برانگیزش بیشتر است و بهتر می‌تواند این مرز‌ها را به هم بریزد. کما اینکه لقبی که خود حامیان برای کونچیتا انتخاب کرده‌اند، «زن ریشو» است (بیردد لیدی).
نون. کاف
رهام جان خودش بیان کرده که این نقش یک درگ است... شما الان بروی به درگ کوئین سر کوچه بگی مرد شاکی می‌شه می‌زنه در گوشت. درگ وقتی به عنوان زن می‌رود روی صحنه، زن است. وقتی به عنوان یک چیزی بین زن و مرد می‌رود روی صحنه مثلا وقتی زن ریشو است، خب زن ریشو است. مهم نیست که جنسیت بیولوژیکش، هویت جنسیتی مادام العمر (که اصلا برایش همچین چیزی وجود ندارد) یا گرایش جنسی‌اش چیست.
Raham
1- حتی ساختار عبارت "مرد ریشو" در ادبیات ایران طعنه آمیزه. حالا وقتی عبارت "زن ریشو" رو به کار می بریم (حتی اگر قصد ما توهین نباشه) کاملن توهین آمیزه نه ساختار شکن. 2- به گفته ی خود شما این فرد درک کویین هست (که البته در این گفته ی شما هم شک هست چرا که ایشون خودشون رو ترنس وستایت معرفی می کنن). اگر فرض کنیم که ایشون درک کویین باشند بهتر بود به جای عبارت زن ریشو از همون واژه درگ کویین استفاده می کردید. 3- وقتی شما برای افراد داخل ایران مطلب منتشر می کنید لازم است که متن فرهنگی اون جامعه رو هم در نظر داشته باشید. واژه ی بیرد وومن در اروپا از چنین بار توهین آمیزی که در ایران برخورداره، برخوردار نیست. نمی شه ساختارهای جامعه های دیگه رو به این شیوه در ادبیاتی با ساختار متفاوت وارد کرد. همون طور که هنوز واژه کوییر در ایرلند توهین هست شما نمی تونید چون در امریکا توهین نیست پس در یک روزنامه ایرلندی هم از این واژه استفاده کنید! این تیتر به جای ساختار شکنی، بیشتر در راستای طعنه های و خنده های جامعه مردسالار به کار خواهد رفت تا در راستای برابری طلبی.
نون. کاف
رهام جان چه اهمیتی دارد که یک فرهنگی چه چیزی برایش توهین است و چه چیزی تمجید است؟ مگر نه اینکه واژه «همجنس باز»، «اوا خواهر»، «ابنه‌ای» و... همه در فارسی فحش محسوب می‌شوند؟ خب شما الان این واژه‌ها را بردار و دیگر به عنوان فحش از آن‌ها استفاده نکن. با آن‌ها طعنه نزن. به وسلیه آن‌ها کسی را تحقیر نکن. دیگر این واژه در زمینه‌ای که شما استفاده کرده‌اید توهین نیستند. می‌شوند واژه‌های توصیفی. آن فرهنگ هم کم کم یاد می‌گیرد که این واژه‌ها توهین نیستند. برای همین من خیلی درگیر این مسأله نمی‌شوم که در هر فرهنگی چه چیزی توهین و طعنه است. مهم این است که شما چطور از واژه‌ها استفاده کنید. ترنس وستایت هم یک اسم بزرگ‌تر است که شامل این اجراگری درگ هم می‌شود. دگرجنس پوش‌ها همه لزوما درگ نیستند اما آنهایی به وسیله دگرجنس پوشی برنامه هنری و تفریحی اجرا می‌کنند، درگ‌اند.
حنیفه
افغانستان هم جنس سوم را به رسمیت شناخته است. البته فقط روی کارت های رای دهی جنس سوم ذکر شده است.
جواد
عنوان نامناسبی انتخاب کردید
simone
این تیتر مقاله کاملا از رادیو زمانه بعید بود..
خانومِ خ
خارج از تیتر تحقیر آمیز مقاله، اصطلاح دگرباش جنسی ترجمه ی خوبی از ال. جی. بی. تی. گیو. آی نیست. اصطلاح دگرباش جنسی یک غلط مصطلح است. دگرباش جنسی اصطلاح تحقییر آمیزیه که فقط از ذهن های هترونرماتیو بر میاد. چون این گلمه می گوید گسی که در محدوده هنجار های جنسی نباشد، دیگری است. لطفاََ از ال. جی. بی. تی. گیو.آی استفاده گنید.
Raham
نون. گاف. عزیز هر چند که ما می توانیم ابنه ایی را بدون توهین استفاده کنیم اما شما هیچ وقت به خودتون اجازه نخواهید داد که در تیتر یک خبر از واژه ی ابنه ایی استفاده کنید! آیا حاضرید؟ نمی شود با این استدلال که "چون ما توهین آمیز استفاده نمی کنیم" از هر واژه ایی در هر جا استفاده کرد. عنوان این خبر توهین آمیز، جنسیت زده و طعنه زننده است. این فقط برداشت من به عنوان یک خواننده ی همجنسگرا نبود. برداشت همه ی دوستان دگرجنس گرا هم من هم بود.
علی
به نظر من بدترین تیتر ممکن برای این مطلب خوب انتخاب شده است. فکر میکنم جذب کلیک و مخاطب با عث انتخاب این نوع ادبیات در انتخاب تیتر شده است. محتوا عالی ولی تیتر …