کاهش متوسط قد کودکان در ۱۵ سال گذشته
به دلیل الگوی غذایی ایرانیان، متوسط قد کودکان ایران در ۱۵ سال گذشته، چهار سانتیمتر نسبت به مدت مشابه قبل آن، کوتاه‌تر شده است.
به گفته عزیزالله کمال‌نژاد، مشاور تغذیه برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد (WFP)، متوسط قد کودکان ایران در ۱۵ سال گذشته، چهار سانتیمتر نسبت به مدت مشابه قبل آن، کوتاه‌تر شده است.
به گزارش ایرنا، این استادیار دانشگاه، کاهش قد کودکان در ایران را در پیوند با الگوی غذایی ایرانیان دانسته و گفته است: «ما نان، برنج، قند، شکر و روغن را چند برابر کشورهای پیشرفته مصرف می‌کنیم.»
به گفته وی، ایرانیان یک واحد در روز سبزی می خورند و اروپایی‌ها چهار واحد. در مورد میوه‌جات نیز هر فرد ایرانی یک واحد در روز، اما یک فرد اروپایی پنج واحد در روز میوه مصرف می‌کند.
این کارشناس با اشاره به اینکه قد کودکان در کشوری چون تایلند در طول ۱۲ سال اخیر شش سانتیمتر و در ژاپن در طول ۲۰ سال اخیر ۱۰ تا ۱۲ سانتیمتر بلندتر شده، علت این افزایش را «تغییر الگوی غذایی» عنوان کرده و ادامه داده است: «ژاپنی‌ها در گذشته بیشتر ماهی و برنج مصرف می‌کردند، اما اکنون مصرف سرانه شیر و لبنیات در این کشور از چهار کیلوگرم در ۲۰ سال گذشته به ۶۰ کیلوگرم رسیده است.»
در ایران، الگوی تغذیه به سمت استفاده از انواع «فست فود»، تنقلات، چیپس، پفک و شیرینی‌جات متمایل شده است. کمال زاده در این زمینه گفت: «در ایران ۴۰ تا ۴۵ درصد افراد بالای ۴۰ سال چاق هستند و بیماری‌هایی با منشا غیر عفونی مانند دیابت، چربی خون، چاقی، کبد چرب، پرفشاری خون، سرطان دستگاه گوارش در حال افزایش است.»
به گفته این کارشناس، «غذاهای ما یا چرب، یا پر نشاسته و پر نمک هستند که هر سه حامل این بیماری‌ها هستند، اما غذاهای اروپایی دارای کلسیم، ویتامین، فسفر، منیزیم و روی است. عدم وجود این مواد در غذاهای ما آمار سرطان‌ها را بالا می‌برد.»
پوکی استخوان زودرس
در ایران شش درصد از جوانان زیر ۲۵ سال فشار بالای خون دارند و سن ابتلا به سکته مغزی به زیر ۳۵ سال رسیده است.
مشاور تغذیه برنامه جهانی غذا، با اشاره به اینکه هر ایرانی و به ویژه هر زن ایرانی، ۲۰ سال زودتر دچار پوکی استخوان می‌شود، علت آن را مصرف غذاهای پرچرب و فاقد مواد لازم دانست و گفت: «همین موضوع باعث شده که زنان ما از سن ۳۵ تا ۵۵ سال و مردان ما از سن بالای ۴۵ سال دچار قد خمیده هستند که علت آن نیز این است که در استخوان‌ها مواد لازم که بتواند بدن را حفظ کند، وجود ندارد.»
به گفته کمال‌زاده از هر سه زن ایرانی یک نفر دارای پوکی استخوان است.
ضرورت حمایت از تولید شیر و لبنیات
کارشناسان امور تغذیه معتقد هستند دولت ایران لازم هست که از تولید شیر و لبنیات حمایت کند.
تا سه سال گذشته که یارانه به شیر داده می‌شد سرانه مصرف شیر در ایران ۱۰۰ کیلوگرم در سال بود، اما با حذف یارانه و گران شدن محصولات لبنی و عدم حمایت‌های لازم، اکنون سطح مصرف مردم به ۷۰ کیلوگرم در سال رسیده است.
به گفته کمال‌زاده، مصرف کل مواد خوراکی نیز بر اساس آمار موجود، ۱۸ درصد کاهش یافته است: «در بین این مواد خوراکی مصرف شیر و لبنیات ۴۲ درصد کاهش یافته و از سوی دیگر مصرف گوشت، تخم مرغ و ماهی نیز کاهش یافته که نباید این اتفاق بیفتد.»
کاهش مصرف شیر و لبنیات به دلیل افزایش قیمت آنها پس از حذف یارانه شیر صورت گرفته است.
شناسایی گروه‌های هدف
به عقیده مشاور تغذیه برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد، یکی از راهکارهایی که دولت می‌تواند به اصلاح فرهنگ غذایی و افزایش مصرف شیر و لبنیات کمک کند، این است که به جای دادن یارانه غیر نقدی به کارخانجات تولید شیر و لبنیات و همچنین دامداران، برنامه ای طراحی کند تا در میان کودکان، سالمندان، کارگران و کارکنان برخی از مشاغل خاص شیر مجانی توزیع شود.
وی با اشاره به اینکه پیش از این قرار بود ۷۰ نوبت شیر در مدارس به دانش‌آموزان داده شود، اما اکنون به ۲۰ نوبت در سال رسیده است گفت: «این میزان هیچ اثربخشی ندارد.»
در حال حاضر ۷۰ درصد کارگران ایران زیر خط فقر قرار دارند و حقوق آنها کفاف مایحتاج زندگیشان را نمی‌دهد.
روزنامه «شرق»، روز هشتم اسفندماه در گزارشی تحت عنوان «سفره‌ای با حداقل مزد ۶۰۰هزارتومانی»، یک محاسبه ساده در یک خانواده کارگری انجام داده بود با این فرض که این خانواده صاحب مسکن است و اجاره‌خانه سرسام‌آور در تهران و شهرهای بزرگ را پرداخت نمی‌کند.
در این گزارش، هزینه‌های تفریحی، درمانی، تحصیلی، حمل و نقل و پوشاک نیز کنار گذاشته شده و فقط به هزینه‌های مربوط به تغذیه توجه شده بود.
در هزینه‌های مربوط به تغذیه نیز هزینه‌های ساده‌ترین خوراک، شامل نان، تخم مرغ، ماست، پنیر، سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی بررسی شده بود: دو قرص نان بربری (برای صبحانه و ناهار و شام)، یک‌هزارتومان، سه‌عدد تخم‌مرغ ۳۵۰تومانی (هزارو۵۰تومان)، روزی ۷۲۶تومان ماست، نزدیک به۴۷۰ تومان پنیر، ۵۴ تومان قند، ۲۵۰ تومان سیب‌زمینی، ۲۸۰ تومان گوجه‌فرنگی.
بر این اساس، هزینه خوراک یک‌نفر، هرروز ارزشی بالغ بر سه‌هزارو۸۲۶تومان خواهد داشت. این را اگر برای ماه حساب کنیم رقم صدو۱۵هزارتومان خواهد شد. یعنی یک خانواده چهارنفر روی هم باید برای همین خوراک بسیار ساده بدون گوشت، روغن، چای، برنج، مرغ و سبزی، لااقل ۴۶۰هزارتومان داشته باشد.
طی سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۷ میزان سرانه مصرف مواد غذایی هر شهرنشین در حدود ۳۱۵ کیلوگرم بود که با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال ۱۳۸۹ به ۲۸۳ کیلوگرم رسید.
چندی پیش، علی ربیعی وزیر کار اعلام کرد مصرف «برنج، نان، گوشت قرمز و لبنیات» کاهش یافته است.
نظرها
شهروند درجه سه
امت حزب اله کوتاه قد بهتر است از امت حزب اله بلند قد. تلاش کنید جمعیت زیاد شود که بسیجی و سپاهی و امت حزب اله کم نشوند تا نظام مقدس آسیب نبیند. گرسنه و کوتاه قد باشند بهتر!