اولویت نیروی انتظامی: برخورد با خرده‌فروشان

بر اساس برآورد ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران، بیش از هفتاد درصد معتادان کشور، در توزیع مواد مخدر نقش دارند و از این طریق، مواد مخدر مورد نیاز خود را تأمین می‌کنند.

عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران و دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر، این خبر را روز شنبه، سی و یکم خرداد ماه و در حاشیه برگزاری جلسه ستاد مبارزه با مواد مخدر که با حضور نمایندگان دستگاه‌‌های مختلف برگزار می‌شود، اعلام کرد.

در حالی که سالانه چهار هزار نفر در ایران به اعتیاد روی می‌آورند و ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار نفر در پیوند با مواد مخدر بازداشت می‌شوند، نقش هفتاد درصدی معتادان در توزیع‌ مواد مخدر، نگرانی‌ فعالان اجتماعی درباره شیوه مبارزه ایران با مصرف‌کنندگان مواد مخدر را افزایش می‌دهد.

به گزارش خبرگزاری مهر، رحمانی فضلی گفته است که تصمیم‌های تازه‌ای هم برای جمع‌آوری «معتادان متجاهر» گرفته شده. به نظر می‌رسد منظور او از معتادان متجاهر، کسانی هستند که اعتیاد آنها به شکل آشکاری مشخص است و پنهانش نمی‌کنند.

او با اشاره به مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای اصلاح ساختار دستگاه‌های اجرایی در مبارزه با مواد مخدر گفته که بر این اساس، مقرر شده تا همه دستگاه‌ها، دفتر یا اداره کلی در این خصوص دائر کنند تا به صورت تخصصی به امر مبارزه با مواد مخدر بپردازند. رحمانی فضلی درباره این مبارزه تخصصی توضیح بیشتری نداده است.

این در حالی است که چندی پیش حسین ذبحی، معاون دادستان کل کشور به خبرگزاری مهر گفته بود: «برخی افراد در نقاط مختلف کشور به منظور دریافت مبلغ اندکی پول حاضر به قاچاق مواد مخدر می‌شوند و ۴۷درصد زندانیان کشور را مجرمان مواد مخدر تشکیل می‌دهند.»

وزیر کشور ایران هم‌چنین خبر از تصویب سند جامع حمایت‌های اجتماعی داده است که به گفته او می‌تواند در بعد اجتماعی کردن امر مبارزه با مواد مخدر مؤثر باشد.

دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در‌باره خرده‌فروش‌های مواد مخدر نیز گفته است: «با مطالعاتی که داشتیم به این نتیجه رسیدیم که رابطه‌ای مستقیم میان اعتیاد، توزیع مواد مخدر و سرقت وجود دارد. به همین دلیل جمع‌آوری خرده فروشان و متجاهران، اولویت اصلی نیروی انتظامی در برخورد با مواد مخدر است.»

جمع‌آوری ده هزار نفر در استان‌های مختلف

بر اساس تازه‌ترین آمارها، سالانه بیش از ۵۰۰تن مواد مخدر در ایران کشف و ضبط می‌شود. این در حالی است که بنابر آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر، هر سال ۶۰۰تن مواد مخدر هم به مصرف می‌رسد.

حالا رحمانی ‌فضلی گفته است که از ابتدای امسال ده هزار معتاد در استان‌های مختلف «جمع‌آوری» و به مراکز ترک اعتیاد «هدایت» شده‌اند. او مدعی شده که بر اساس آمارهای موجود، به دنبال این اقدام نیروی انتظامی، میزان سرقت تا سی درصد در برخی استان‌ها کاهش یافته است.

او با بیان اینکه امسال استفاده از ظرفیت مراکز خصوصی ترک اعتیاد مورد توجه قرار گرفته، گفته است: «در ایام نوروز امسال، حجم انبوهی از معتادان متجاهر که جمع‌آوری شدند را به مراکز خصوصی ارجاع دادیم و در حال ارزیابی اقدامات انجام شده هستیم.»

پیشتر اما مقام‌های جمهوری اسلامی، از بازگشایی و انتقال متهمان مواد مخدر به اردوگاه‌های کار اجباری خبر داده بودند.

در حالی که برخورد با معتادان و قاچاقچیان مواد مخدر پس از شکل‌گیری جمهوری اسلامی و تشکیل دادگاه‌های انقلاب شدید‌تر شد و دادگاه‌های انقلاب شهرهای مختلف ایران، احکام اعدام بسیاری برای متهمان به قاچاق مواد مخدر صادر می‌کنند، میانگین سن شروع مصرف مواد مخدر در ایران به ۱۵سال رسیده است.

مبارزه ایران با مواد مخدر

بر اساس یکی از آخرین گزارش‌های سازمان ملل، در حال حاضر نزدیک به ۲۲۰میلیون معتاد در سراسر جهان وجود دارد و از میان آنها، بین ۱۵تا ۱۹میلیون نفر، مواد اعتیادآوری از نوع تریاک، مرفین، هرویین و … استفاده می‌کنند. مرکز اصلی تولید این مواد افغانستان است و ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، از مسیرهای اصلی قاچاق مواد مخدر به اروپا و آمریکا به شمار می‌رود.

رحمانی فضلی درباره ضرورت نگاه مؤثرتر جامعه جهانی به مبارزه با قاچاق مواد مخدر گفته است: «قوانین بین‌المللی باید نهادهای بین‌المللی را به گونه‌ای ترغیب کنند که بیشترین همکاری‌ها را با ایران داشته باشند. همچنین جامعه جهانی می‌تواند در زمینه ارائه اطلاعات و در اختیار قرار دادن تجهیزات به ایران کمک کنند تا بتوانیم امر مبارزه را به طور جدی‌تر دنبال کنیم.»

این در حالی است که بسیاری از حقوقدانان، به شرایط نگهداری زندانیان قاچاق مخدر، عدم رعایت موازین منصفانه دادرسی در دادگاه‌های انقلاب و شمار بالای اجرای احکام اعدام، انتقادهایی جدی دارند.