سفر وزیر خارجه آمریکا به مصر همزمان با ادامه بحران عراق

صبح یکشنبه اول تیرماه، جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا در نخستین گام از سفر خود به مصر و اردن وارد قاهره، پایتخت مصر شد.

به گزارش روزنامه آمریکایی «نیویورک‌تایمز»، سفر جان کری به کشورهای یادشده به این امید صورت می‌پذیرد که تلاش‌ها برای تشکیل حکومتی فرافرقه‌ای را در عراق نیز سرعت ببخشد.

به ادعای این روزنامه، کری در این سفر حامل دو پیام از سوی ایالات متحده آمریکا درباره اوضاع عراق برای مصر است: یک اینکه دولت‌های عربی باید با استفاده از نفوذ خود بر سیاستمداران عراقی، آنها را به سرعت به سوی تشکیل حکومتی فراگیر سوق دهند؛ و دوم اینکه دولت‌های عربی باید از تأمین مالی «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) جلوگیری کنند.

یکی از مقامات ارشد حاضر در میان همراهان وزیر امور خارجه به «رویترز» گفته است که گروه داعش از سوی برخی همسایگان عراق تأمین مالی شده، اگرچه اکنون تا حد خوبی بر اثر تسخیر شهرهایی همچون موصل و دستیابی به ذخایر بانکی به استقلال مالی است. با این حال، مقام یادشده تأکید کرده است که تأمین مالی داعش از سوی برخی همسایگان، «به معنای آن نیست که در اغلب موارد دولت‌های همسایه به‌شکلی رسمی به حمایت از این گروه می‌پردازند. بلکه یعنی برخی از این دولت‌ها می‌توانند کارهای بسیار بیشتری برای جلوگیری از این کمک‌ها انجام دهند».

«اخوان المسلمین تروریست نیستند»

سفر کری به قاهره تنها بر موضوع عراق تمرکز ندارد و بخش مهمی از آن به اوضاع داخلی مصر مربوط می‌شود. وزیر امور خارجه آمریکا که برای نخستین بار پس از انتخاب سیسی به ریاست‌جمهوری، به این کشور سفر کرده است، پیامی مشابه برای حکومت مصر به همراه برده است.

بر اساس گفت‌و‌گوی رویترز با یکی دیگر از مقام‌های ارشد همراه با کری در این سفر، وزیر امور خارجه آمریکا از دولت مصر می‌خواهد تا برای تأمین بهتر منافع سیاسی و اقتصادی این کشور، به فکر تشکیل حکومتی فراگیرتر با شرکت گروه‌های متفاوت بیشتری باشند.

این مقام رسمی به رویترز گفته است: «ما با دولت مصر موافق نیستیم که اخوان المسلمین و گروه‌های تروریستی با یکدیگر ارتباطی دارند. من چالشی را که اخوان المسلمین برای مصر ایجاد کرده، چالشی سیاسی می‌دانم و نه چالشی امنیتی.»

در ماه‌های اخیر، نگرانی‌هایی جدی در مورد نقض حقوق بشر در مصر مطرح شده‌اند. دولت مصر روزنامه‌نگاران و وب‌نگاران متعددی را، به خصوص از طیف حامیان اخوان به زندان انداخته و همچنین قضات مصری در دادگاه‌هایی جمعی برای صدها فعال مصری حکم اعدام صادر کرده‌اند.

در تازه‌ترین تحولات در پیوند با این موضوع، مقام‌های قضایی مصر اعلام کردند که دادگاهی در این کشور روز شنبه حکم اعدام محمد بدیع، رهبر اخوان المسلمین مصر و دست کم  ۱۸۲ نفر از حامیان وی را تأیید کرد و  ۱۵۰ متهم پیشین دیگر نیز تبرئه شدند.

تأیید این حکم بی‌سابقه برای اعدام بیش از  ۱۸۰ مخالف مصری عضو اخوان، در ماجرای رسیدگی به پرونده خشونت‌ها در مرکز العدوه در المنیا صادر شده است که در طی آن ارتش مصر به متفرق‌ کردن تحصن‌کنندگان حامی «محمد مرسی»، رئیس‌جمهوری برکنارشده با کودتای ارتش پرداخت و بر اثر افروخته‌شدن آتش نزاع بین پلیس و مردم معترض، شمار زیادی کشته و زخمی شدند.

اگرچه برخی مقام‌های آمریکایی اخیراً از «نشانه‌های خفیفی» از بهبود اوضاع در مصر سخن گفته بودند، مقام ارشد آمریکایی به رویترز خاطرنشان ساخته بود که «نگرانی کلیدی همچنان باقی مانده‌اند».

ایالات متحده آمریکا سالانه نزدیک به  ۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار به ارتش مصر کمک می‌کند، اما این کمک‌ها مشروط هستند. به عبارت دیگر، برای ادامه‌ یافتن این کمک‌ها، وزیر امور خارجه باید تشخیص دهد که مصر کماکان «رابطه‌ای استراتژیک» با ایالات متحده دارد و به توافق‌نامه صلح خویش با اسرائیل پایبند است.