هرج و مرج در اطراف لاشه هواپیمای مالزیایی

بی‌نظمی در جمع‌آوری اجساد و تجسس شواهد سقوط هواپیما در شرق اوکراین چشمگیر است. ناظران بین‌المللی امکان بازدید از محل را ندارند اما افراد عادی در اطراف لاشه هواپیما و وسائل مسافران پرسه می‌زنند.

نخستین کارشناسان بین‌المللی بازرسی‌های خود از شواهد سقوط هواپیمای مالزیایی را آغاز کرده‌اند. سه متخصص هلندی و ناظران سازمان «امنیت و همکاری اروپا» توانسته‌اند دوشنبه ۲۱ ژوئیه، از قطاری یخچال‌دار بازدید کنند. این قطار در شهر تورس برای نگهداری ۲۰۰ جنازه از ۲۹۸ سرنشین کشته شده هواپیمای مالزیایی آماده شده است.

این کارشناسان گفته‌اند که شرایط نگهداری بقایای اجساد قابل قبول است. آنها ابراز امیدواری کرده‌اند که قربانیان به درستی تعیین هویت شوند و شواهد لازم برای کشف دلایل سقوط هواپیما نیز قابل دسترسی باشند.

عجالتا مقامات دولت کی‌یف و جدایی‌طلبان هوادار مسکو هر یک دیگری را متهم به شلیک موشک به سوی هواپیمای مسافربری می‌کنند.

بوئینگ ۷۷۷ متعلق به خطوط هواپیمایی مالزی در مسیر آمستردام به کوالالامپور، پنجشنبه ۱۷ ژوئیه در حریم هوایی اوکراین و در نزدیکی مرز روسیه سقوط کرد و  هر ۲۹۸ سرنشین آن کشته شدند.

ماموریت کارشناسان بین‌المللی در راه‌‌آهن تورس ، زیر نظر جدایی‌طلبان مخالف دولت اوکراین انجام می‌شود. قطاری که اجساد در آنها چیده شده، تحت کنترل شورشیان است اما کارشناسان هلندی خواسته‌اند که این سردخانه متحرک به شهر دیگری منتقل شود. سرپرست تیم هلندی به خبرگزاری رویترز گفت، قطار باید در جایی باشد که ما بتوانیم کارمان را انجام دهیم.

قرار شده که جنازه‌ها به شهر خارکف منتقل شوند که خارج از محدوده نفوذ جدایی‌طلبان قرار دارد. آندری پورگین، رهبر شورشیان اعلام کرده که «ارتش خلقی» او با تقاضای دولت اوکراین در انتقال بقایای قربانیان به شهری در فاصله ۳۰۰ کیلومتری موافقت کرده است.

ممانعت از ورود به محل سقوط

روز دوشنبه ۲۱ ژوئیه، کارشناسان دیگری از مالزی و دو متخصص سوانح هوایی از آلمان وارد شرق اوکراین شدند. ناظران «سازمان امنیت و همکاری اروپا» از شنبه در محل حضور دارند اما شبه‌نظامیان مخالف کی‌یف اجازه تحقیقات کارشناسی از محل سقوط هواپیما را به آنها نمی‌دهند.

در این روز چند جسد دیگر از کشتزارهای اطراف محل سقوط هواپیما پیدا شد. این اجساد نیز همانند جنازه‌های دیگر به سادگی در کنار جاده روی هم چیده شدند.

روز یکشنبه، ۲۰ ژوئیه نیروهای امدادی ۲۱ جسد دیگر را نیز به همین ترتیب، در جاده‌ای در گرابوو روی هم پشته کرده‌ بودند. آرسنی یاسنیوک نخست‌‌وزیر اوکراین گفت که دولت کی‌یف به همین دلیل، به طور محدود در عملیات یافتن اجساد شرکت می‌کند.

ناظران بین‌المللی در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها از سنگ‌اندازی شورشیان در بازرسی از محل سقوط هواپیما شکایت می‌کنند.

آتش‌بس یکجانبه در محدوده سقوط

رئیس جمهور اوکراین به ارتش این کشور دستور داده که از هرگونه درگیری در شعاع ۴۰ کیلومتری از محل سقوط هواپیما پرهیز کنند. این دستور به معنای آتش‌بس یک طرفه در شعاع ۴۰ کیلومتری محل فاجعه است. شهر میلیونی دونتسک که کشمکش مسلحانه در آن بین شورشیان و سربازان اوکراینی همچنان جریان دارد، در این محدوده قرار نمی‌گیرد.

پوروشنکو هم‌چنین از لزوم مشارکت کارشناسان روسی در روند تحقیقات مربوط به سقوط هواپیما به منظور دستیابی به حداکثر شفافیت سخن گفت.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه از جدایی‌خواهان خواست که اجازه دسترسی متخصصان بین‌المللی به بقایای اجساد قربانیان را بدهند. روسیه هم اینک از نظر جهانی به ظن حمایت تسلیحاتی و فکری از جدایی‌طلبان شرق اوکراین، به شدت تحت فشار است.

تعدادی از روزنامه‌نگاران نیز در هرج و مرج کنونی به دنبال شواهدی از بقایای اجساد یا جستجو در قطعات لاشه هواپیما هستند. ناظران سازمان امنیت و همکاری اروپا خواستار جلوگیری از  پرسه زدن افراد عادی یا خبرنگاران در محدوده سقوط هواپیما شده و نسبت به دستکاری شواهد ابراز نگرانی کرده‌اند.

با گذشت پنج روز از سقوط هواپیما، دلیل این سقوط و مسئولیت موشک‌پرانی به آن همچنان ناروشن است. از میان ۲۹۸ مسافر هواپیما، ۱۸۹ نفرشان هلندی و ۸۰ نفر کودک بودند.

انگشت اتهام جامعه جهانی متوجه شورشیان شرق اوکراین است اما آنها می‌گویند تسلیحاتی ندارند که بتواند هواپیمایی را در ارتفاع ده هزار متری زمین هدف گیرد. مخالفان دولت کی‌یف متقابلا ارتش اوکراین را متهم به ساقط کردن هواپیمای مسافربری می‌کنند.

دولت مالزی اعلام کرده که تا روشن شدن نتیجه تحقیقات، نفری ۵۰۰۰ یورو به بازماندگان هر مسافر پرواز MH17  پرداخت می‌کند.