گلستان باز هم آتش گرفت

چند روز پس از خاموش شدن حریق بزرگ در جنگل‌های گلستان، این پارک ملی برای هفتمین بار طی دو ماه اخیر دچار آتش سوزی شد.

گزارش‌ها از استان گلستان مبنی بر سوختن حداقل ۵۰ هکتار در روز دوشنبه ۲۷ مرداد است.

اسماعیل مهاجر، مدیرکل محیط زیست استان گلستان، با اعلام خبر آتش سوزی مجدد در پارک ملی گلستان گفت:«حوالی ساعت ۱۲ ظهر دوشنبه ۲۷ مرداد ماه بر اثر بی‌احتیاطی مسافران آتش‌سوزی از محلی به نام «پیج سلیمان کشته» بعد از تونل آغاز شد که با توجه به خشکی منطقه و وزش باد سریعا آتش مراتع مشجر اطراف را فرا گرفت و هم‌اکنون به ارتفاعات منطقه و درختان پارک ملی رسیده است».

در حال حاضر درختان پهن برگ بلوط در آتش می‌سوزند.

نیروهای سازمان حفاظت محیط زیست در حال مقابله با آتش هستند اما گرما و خشکی هوا و وزش باد باعث شدت گرفتن و گسترش آتش شده است.

سازمان محیط زیست تاکید دارد برای مقابله با این آتش سوزی حتما به تجهیزات ویژه و به خصوص بالگرد آتش نشانی نیاز دارد.

قرار است تیم‌های بسیج و سپاه استان نیز برای اطفای حریق به نیروهای محیط زیست ملحق شوند.

در آتش سوزی پیشین که روز ۱۹ مرداد آغاز شد ۸۰۰ هکتار از اراضی این پارک ملی سوخت. کمبود امکانات و نرسیدن به موقع بالگردها باعث شد مقابله با آتش به کندی و دشواری صورت بگیرد.

محیط بانان پارک گلستان که به وسایل مقابله با آتش مجهز نیستند با امکانات اولیه و ابتدایی به مهار آتش پرداختند.

روز یکشنبه ۲۶ مرداد، سازمان حفاظت محیط زیست جلسه ویژه‌ای برای ارزیابی مخاطرات موجود در پارک ملی گلستان برگزار کرده بود.

در این جلسه که با حضور مدیران ارشد سازمان حفاظت محیط زیست و تعدادی از اساتید دانشگاه و فعالان این حوزه برگزار شد، مهم‌ترین خطراتی که این پارک ملی را تهدید می‌کند به بحث گذاشته شد.

عبور جاده آسیایی از میانه پارک ملی گلستان و مشکلات ناشی از آن، عدم تناسب ساختار پارک با نیاز واقعی آن در حوزه انسانی و تجهیزات، کمبود اعتبارت، نادیده گرفته شدن نقش جوامع محلی و بومی و عدم مشارکت کامل و جامع آن ها در حفاظت و حراست از پارک، فقدان ساز و کار مدیریتی مناسب و مبتنی بر پارک داری نوین، فقدان رویکرد منسجم مدیریتی به تنوع زیستی و مناطق تحت مدیریت در کشور از جمله چالش‌ها و معضلاتی است که کارشناسان محیط زیست در این جلسه به آن اشاره کردند.

افزایش آتش‌سوزی‌ها در منابع طبیعی ایران

آتش‌ سوزی‌ در جنگل‌های ایران سالانه صدها هکتار را نابود می‌کند. میزان آتش سوزی‌ها امسال ۴۰ درصد نسبت به سال‌‌های گذشته افزایش یافته است. آمارهای منتشر شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست نشان دهنده آتش گرفتن بیش از ۸۰۰ هکتار از جنگل‌ها در استان‌های مختلف در سه ماهه اول سال ۱۳۹۳ است. در این میان استان‌های فارس، گلستان، چهار محال و بختیاری، مازندران،  کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد و خراسان شمالی بیشترین خسارت را متحمل شده‌اند.

افزایش آتش‌سوزی‌ها در جنگل‌های ایران واکنش نمایندگان مجلس را نیز به دنبال داشته است.

فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس می‌گوید با بررسی گزارش‌های مربوط به آتش سوزی در جنگل‌ها و با کمک دولت  می‌خواهد یک ستاد مرکزی برای جلوگیری از وقوع آتش سوزی در جنگل‌ها ایجاد کند.

موید حسینی‌صدر، سخنگوی این فراکسیون، از نبود امکانات برای پیش‌گیری و مقابله با آتش در منابع طبیعی ایران به شدت انتقاد کرده است.

برآوردهای سازمان حفاظت محیط زیست نشان می‌‌دهد ۷۵ درصد آتش‌سوزی‌ها منشاء انسانی داشته و تنها ۲۵ درصد آن‌ها بر اثر شرایط و عوامل طبیعی مانند افزایش دمای هوا بوده است.

از میان آتش‌سوزی‌هایی که منشاء انسانی داشته برخی از آن‌ها مشکوک به عمدی بودن هستند.

در بعضی موارد، مانند آتش‌سوزی در جنگل‌های پارک ملی گلستان، برخی شکارچیان متخلف به‌عمد بخشی از جنگل را به آتش می‌کشند تا توجه محیط بانان را منحرف و به راحتی اقدام به شکار کنند.

پارک ملی گلستان

پارک ملی گلستان بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین پارک ملی ثبت شده در ایران است و در شرق استان گلستان و غرب استان خراسان شمالی قرار دارد. این پارک با مساحتی بالغ بر ۹۰ هزار هکتار یکی از زیستگاه‌های مهم گیاهی و جانوری در ایران و منطقه است.

در سال ۱۹۷۶، پارک ملی گلستان در فهرست «ذخیره‌گاه‌های زیست محیطی جهان» توسط سازمان یونسکو به ثبت رسید.

پس از انقلاب اسلامی، با جدا شدن دو منطقه قرخود و آلمه، مساحت این پارک ملی کاهش پیدا کرد. رودخانه‌های فراوانی در این منطقه جریان دارد. آبشارهای «آق سو» و «جنگل گلستان» با ارتفاع ۷۰ متر از آبشارهای شاخص این پارک هستند.

این پارک زیستگاه حدود ۵۰ درصد از کل گونه‌های پستاندار ایران، یک سوم گونه‌های پرندگان و بخش مهمی از گونه‌های گیاهی است. پلنگ و خرس قهوه‌ای از پستاندران بزرگ این پارک هستند.