«ساماندهی مرکز دفن زباله کهریزک هنوز انجام نشده است»

کهریزک را یکی از آلوده‌ترین نقاط جهان نیز نام داده‌اند، مرکز دفع زباله‌ای که هر روز هزاران تن پسماند وزباله از پایتخت روانه آن می‌شود تا چهره تهران از آلودگی پاک شود، اما دفن آن در دشت‌های کهریزک به یک بحران تمام عیار زیست محیطی تبدیل شده است.

هشدار در مورد وضعیت کهریزک تازه نیست و چند سال است مسئولان شهری و شورای شهر تهران نسبت به آن حساس شده‌اند، اما تاکنون اقدامی بنیادین برای حل این مشکل صورت نگرفته است.

روز سوم شهریور ۱۳۹۳ رئیس اداره محیط زیست شهرستان ری خبر از تشکیل کارگروهی برای بررسی مشکلات زیست محیطی مرکز دفن زباله «آراد کوه» یا همان کهریزک داد. محسن شوکتی گفته‌ است این کارگروه می‌خواهد راهکاری مناسب برای مدیریت شیرابه به غیراز هدایت آن به رودخانه کن بیابد و همچنین  برنامه زمانبندی برای مجهز کردن ناوگان حمل و نقل به پوشش مناسب و مخازن جمع آوری شیرابه توسط سازمان مدیریت پسماند ارائه کند.

مقابله با خروج غیرقانونی پلاستیک‌های بازیافتی و دزدی زباله از این مرکز نیز جزو تمهیداتی است که این کارگروه به آن توجه خواهد داشت.

در سال‌جاری اما این چندمین بار است که مسئولان مختلف دولتی، شورای شهر و نمایندگان مجلس نسبت به بحران زیست محیطی در کهریزک اظهار نظر کرده‌اند و وعده رفع آن را داده‌اند.

در تیرماه سال ۹۳ نیز حسین طلا، نماینده تهران، ری و شمیرانات در مجلس، ضمن بازدید از کهریزک مشکلات زیست محیطی ناشی از  حمل و نقل زباله ، نفوذ شیرآبه و همچنین آلاینده های هوا و آب های زیر زمینی را برای این منطقه بسیار خطرناک توصیف کرده و رسیدگی به وضعیت این منطقه را «جزو اولویت‌های مجمع نمایندگان تهران در مجلس شورای اسلامی» برشمرده بود.

در ۲۰ اردیبهشت ماه سال ۹۳ نیز هدایت الله جمالی پور، فرماندار ویژه شهرستان ری به خبرگزاری ایرنا گفته بود نمایندگان مجلس برای بررسی مشکلات دفع زباله در کهریزک به این منطقه آمده‌‌اند و با بررسی‌های لازم قرار شده است در اسرع وقت برای رفع این معضل محیط زیست برنامه های ویژه ای طراحی و انجام شود.

اکنون با نزدیک شدن به پایان نیمه اول سال، رئیس اداره محیط زیست شهرستان ری تازه خبر از تشکیل کارگروهی برای بررسی مجدد مشکلات این منطقه داده؛ مشکلاتی که بر کسی پوشیده نیست و بارها از آن سخن رفته است.

دریاچه شیرابه‌های زباله

مرکز دفن زباله کهریزک با مساحتی در حدود ۱۴۰۰ هکتار در سال ۱۳۵۵ کار خود را آغاز کرد. این مرکز در جنوب شهر کهریزک از توابع شهرستان ری در ابتدای جاده قدیم تهران - قم واقع شده است.

اکنون روزانه هشت تا یازده هزار تن زباله تولیدی تهران به این مرکز وارد می شود. از این میزان، روزانه حدود سه هزار و پانصد تن از زباله‌های جمع‌آوری شده در کهریزک به‌طور مستقیم زیر زمین دفن می‌شوند.

هر تن زباله در حدود هفت لیتر شیرابه تولید می‌کند که از محل دفن و انباشت زباله‌ها روان می‌شود و می‌تواند به منابع آب‌های زیرزمینی نفوذ کند و معضلات بسیار جدی زیست محیطی به وجود آورد.

با این حال مسئولان این مرکز و شهرداری تهران معتقدند به دلیل ساختار ویژه‌ زمین‌شناسی در این منطقه، شیرابه‌های زباله قادر به نفوذ در لایه‌های زمین نیستند. اکنون در محل انباشت زباله‌ها، دریاچه‌ بزرگی از شیرابه به وسعت حدود چهار هکتار تشکیل شده است که حتی اگر به درون لایه‌های زیرین زمین نیز نفوذ نکند، باعث آلودگی‌های شدید محیطی می‌شود.

مطابق تحقیقات انجام شده، شیرابه‌ زباله در منطقه‌ کهریزک كه حاصل سال‌ها دفن غير بهداشتی زباله در اين مكان است، از آلوده‌ترين شيرابه‌ های زباله در جهان است.

دزدان زباله

مرکز انباشت و دفن زباله‌ کهریزک به محلی مطلوب برای دزدان زباله نیز تبدیل شده است.

زباله دزدها بیشتر به دنبال زباله‌های خشک و مخصوصاً پلاستیک هستند. زباله‌های جمع‌آوری شده توسط این افراد معمولاً به کارگاه‌های غیر مجاز پلاستیک‌سازی منتقل می‌شوند و در تولید اجناس جدید مورد استفاده قرار می‌گیرند. افزایش روند دزدی زباله از سطح شهر و هم‌چنین از محل دفن و انباشت زباله باعث شده است تا شهرداری تهران به دنبال انجام برخوردهای شدیدتر با این پدیده باشد.

نمایندگان مجلس می‌گویند مسئولان این مرکز بزرگ دفن زباله وعده داده‌اند با راه اندازی سیستم زباله سوزی و همچنین افزایش ظرفیت تصفیه خانه شیرآبه و تبدیل آن به آب کشاورزی، ضمن کاهش شیرآبه ورودی به دریاچه، نابودی زباله به صورت کوره ای انجام شود تا دفن زباله در کهریزک به حداقل برسد.

شهرداری تهران نیز وعده داده است در ۵۴ نقطه مختلف در استان تهران، تجهیزات زباله سوزی ایجاد کند تا به این ترتیب از حجم عظیم زباله‌ای که روزانه به کهریزک وارد می‌شود کاسته شود.

علیرغم آن‌که سال‌هاست مشکلات شدید زیست محیطی دفن زباله در کهریزک مشخص شده، ولی طرح‌ها و وعده‌های مسئولان استان تهران هنوز به هیچ سرانجام مشخصی نرسیده است.