رقابت نفس‌گیر، یک روز پیش از همه‌پرسی جدایی اسکاتلند

یک روز مانده به برگزاری همه پرسی تاریخی جدایی اسکاتلند از پادشاهی متحد بریتانیا، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد موافقان و مخالفان برتری چشمگیری نسبت به یکدیگر ندارند.

۱۸ سپتامبر برابر با ۲۷ شهریور روزی است که ساکنان اسکاتلند فرصت خواهند داشت سرنوشت خود را برای همیشه تعیین کنند. در آخرین ساعات باقی مانده برای تبلیغات، سیاستمداران، چهره‌های اجتماعی و فرهنگی، صاحبان مشاغل، نظامیان بازنشسته و پزشکان به کارزار پرشور و حرارتی پیوسته‌اند تا بتوانند روی کسانی که هنوز رای خود را مشخص نکرده‌اند تاثیر بگذارند.

آخرین نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مخالفان جدایی اسکاتلند از بریتانیا اندکی از جدایی‌طلبان پیش افتاده‌اند؛ اکنون از میان آن‌هایی که تصمیم خود را برای رای دادن گرفته‌اند، حدود ۵۲ درصد مخالف جدایی و ۴۸ درصد موافق تشکیل کشور مستقل اسکاتلند هستند. با این‌حال این نظرسنجی شامل کسانی نیست که هنوز تصمیمی برای رای دادن ندارند. تحلیل‌گران سیاسی در بریتانیا بر این باورند، این گروه از مردم که حدود ۸ تا ۱۴ درصد جمعیت اسکاتلند هستند، می‌توانند در آخرین ساعات بر این رقابت تاریخی و تنگاتنگ تاثیر بگذارند. در اسکاتلند حدود ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر اکنون حق رای دارند.

موافقان جدایی اسکاتلند از بریتانیا که به کارزار «بله» مشهور شده‌اند به رهبری الکس ساموند، وزیر اول اسکاتلند، می‌گویند جهان چشم به این لحظه تاریخی دوخته است.

مخالفان جدایی اسکاتلند یا کارزار «باهم بهتریم» می‌گویند جدایی اسکاتلند از بریتانیا هزینه‌های ناخواسته‌ای برای مردم این کشور دارد و فرصت‌های شغلی و اقتصادی زیادی از دست می‌رود. آلیستر دارلینگ، رهبر مخالفان جدایی از بریتانیا، می‌گوید جدایی طلبان برای انتخاب واحد پول آینده، پیوستن به اتحادیه اروپا، تامین بیمه‌های بهداشت و درمان با مشکل رو به رو خواهند شد.

در روزهای گذشته رهبران احزاب اصلی بریتانیا با سفر به اسکاتلند تعهد دادند در صورتی که مردم این کشور ماندن در کنار سایر بریتانیایی‌ها را انتخاب کننند، دولت بریتانیا به آن‌ها امتیازات بسیار بیشتری خواهد داد و دست دولت و پارلمان محلی را در تصویب و اجرای قوانین داخلی بازتر خواهد گذاشت.

روز چهارشنبه ۱۷ سپتامبر، خیابان‌های شهرهای مختلف در اسکاتلند، به ویژه ادینبورگ پایتخت این کشور، صحنه تبلیغات، راه‌پیمایی‌ها و سخنرانی‌های گسترده مخالفان و موافقان جدایی بود.

دیوید کامرون، نخست وزیر و رهبر حزب محافظه‌کار، ادوارد میلیبند، رهبر حزب کارگر، نیک کلگ، رهبر حزب لیبرال دمکرات و گوردن براون، نخست وزیر سابق از حزب کارگر، جزو سیاستمدارانی هستند که در روزهای جاری به کارزار مخالفت با جدایی اسکاتلند پیوسته‌اند.

بیل کلینتون، رییس جمهور سابق آمریکا، نیز از مردم اسکاتلند خواست با ماندن در بریتانیا به همه دنیا نشان دهند می‌توان در عین حفظ تفاوت‌ها در کنار یکدیگر زیست و متحد باقی ماند.

ماریانو راخوی، نخست وزیر اسپانیا نیز به اسکاتلند هشدار داده است که در صورت جدایی باید برای عضویت در اتحادیه اروپا درخواست جداگانه و مجدد ارسال کند؛ سخنانی که با واکنش شدید آلکس ساموند رو به رو شد که او را به درک نکردن روابط دموکراتیک در اروپا متهم کرد.

گروهی از افسران بازنشسته ارتش نیز با انتشار نامه‌ای هشدار داده‌اند جدایی اسکاتلند از برتیانیا تبعات امنیتی برای این کشور به همراه خواهد داشت.

با این‌حال موافقان جدایی می‌گویند، وقت آن فرارسیده که اسکاتلندی‌ها خود سرنوشت خویش را در دست گیرند.

چنان‌چه روز ۱۸ سپتامبر ساکنان اسکاتلند رای به جدایی دهند، بریتانیا و اسکاتلند باید بر سر بسیاری از مسائل مذاکراتی طولانی را آغاز کنند. تعیین واحد پول، سهم هر کشور از نفت دریای شمال و مالیات مربوط به آن، پایگاه‌ زیر دریایی‌های اتمی بریتانیا در اسکاتلند، پیوستن مجدد به اتحادیه اروپا، خروج دفاتر اصلی برخی از بانک‌ها، سرنوشت شبکه بی‌بی‌سی و ساختار بهداشت و درمان برخی از مهم‌ترین مسائل پیش روست. اسکاتلند با جدایی از بریتانیا از ششمین اقتصاد برتر جهان و همچنین از کشوری که عضو دائم شورای امنیت است جدا می‌شود.

رای گیری در اسکاتلند از ساعت هفت صبح روز پنجشنبه ۱۸ سپتامبر آغاز می‌شود و تا ساعت ۱۰ شب ادامه می‌یابد. تنها کسانی که ساکن اسکاتلند هستند می‌توانند در این رای‌گیری شرکت کنند و سکانان بقیه قسمت‌های بریتانیا حق هیچ دخالتی در روند این همه‌پرسی را نخواهند داشت. نخستین نتایج صبح روز جمعه ۱۹ سپتامبر اعلام می‌شود.