نزاع نفتی ايران و عربستان در پی کاهش کم‌سابقه قيمت نفت

قيمت نفت در اواخر هفته گذشته سقوط کرد و نفت برنت دريای شمال به يکی از کمترين قيمت‌های سال‌های اخير خود، يعنی بشکه‌ای ۹۲ دلار رسيد. همزمان اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، بر سر کاهش توليد دچار اختلاف شده‌اند.

به گزارش روزنامه بريتانيايی «تلگراف»، بيژن زنگنه وزير نفت ايران در حالی خواستار کاهش توليد نفت برای بازگرداندن قيمت‌ها به سطح ۱۰۰ دلار شده است که عربستان سعودی و ديگر شيخ‌نشينان خليج با اين تصميم مخالف هستند. اين کشورها معتقدند بايد هنوز سه‌ماه ديگر با سطح توليد فعلی به عرضه نفت پرداخت و سپس به تصميم‌گيری بر سر قيمت نفت پرداخت.

به ضرر ايران، به کام عربستان

اقتصاد ايران که در چند سال اخير زير فشار تحريم‌ها شکننده و متزلزل بوده‌است، وابستگی زيادی به صادرات نفت دارد. از سوی ديگر، صادرات نفت ايران به دليل تحريم‌های نفتی کاهش چشم‌گيری يافته و کاهش در قيمت‌ها آسيبی جدی به آن وارد خواهد ساخت.

بودجه ايران بر اساس قيمت ۱۰۰ دلاری نفت برنت بسته شده‌است. اکنون که هر بشکه نفت برنت ۹۲ دلار معامله می‌‎شود، تحقق بودجه ايران دور از ذهن به‌نظر می‌رسد.

از سوی ديگر، عربستان سعودی که رقيب منطقه‌ای جدی ايران است، به دليل کاهش قيمت نفت آسيب چندانی نخواهد ديد. بودجه عربستان با قيمت ۹۰ دلار برای هر بشکه نفت برنت و بودجه امارات متحد عربی نيز با قيمت ۷۰ دلار برای هر بشکه نفت برنت بسته شده‌اند.

از سوی ديگر، عربستان پايين‌ترين هزينه توليد نفت را در اختيار دارد. در حاليکه هزينه توليد هر بشکه نفت دريای شمال ۵۰ دلار است، هزينه توليد هر بشکه نفت عربستان تنها ۲ دلار است.

به همين دليل، رقابت‌های منطقه‌ای ايران و عربستان در عراق، سوريه، يمن و ديگر کشورهای منطقه با پايين‌رفتن قيمت نفت بعدی جديد نيز به خود گرفته‌است.

از همين رو، روزنامه تلگراف در گزارش خود، پايين‌رفتن قيمت نفت را عامل «قرارگرفتن جهان در آستانه جنگ نفتی» توصيف می‌کند.

به همين دليل، فردا دوشنبه ششم اکتبر وزرای نفت کشورهای اوپک در وين با يکديگر ديدار می‌کنند تا بر سر تصميم‌های آتی اپک به رايزنی بپردازند.

کاهش قيمت‌ها، خطری برای اقتصاد آمريکا

قيمت نفت در آمريکا در يک مورد برای تحويل در ماه نوامبر به زير سطح ۹۰ دلار سقوط کرد. اين سقوط اقتصاد آمريکا را نيز با خطر مواجه کرده است.

توليد نفت شيل، نفت به‌دست آمده از صخره‌های ماسه‌ای، که در دوران اوباما به توليد انبوه رسيد، انقلابی در عرصه انرژی آمريکا به‌حساب می‌آيد که می‌تواند وابستگی اين کشور به نفت خاورميانه را کاهش دهد. اما قيمت توليد هر بشکه نفت شيل ۸۰ دلار است و قيمت زير ۹۰ دلار توليد اين نفت را «غيراقتصادی» و زيان‌ده خواهد ساخت.