نوبل شیمی برای یک پژوهشگر آلمانی و دو پژوهشگر آمریکایی

نوبل شیمی در سال ۲۰۱۴ به یک پژوهشگر آلمانی به نام اشتفان هل (۱۹۶۲) و دو پژوهشگر آمریکایی به نام‌های اریک بتزیگ (۱۹۶۰) و ویلیام مورنر (۱۹۵۳) تعلق گرفت.

آکادمی نوبل در استکهلم ساعتی پیش اعلام کرد که این پژوهشگران به خاطر دستاوردهایشان در زمینه ابداع «میکروسکپ فلورسنس»، نوبل شیمی را به دست آوردند.

اشتفان هل، در انستیتو ماکس پلانک در آلمان کارهای پژوهشی‌اش را انجام می‌دهد، اریک بتزیگ در مؤسسه پزشکی هوارد هیوز در آمریکا کار می‌کند و ویلیام مورنر هم در دانشگاه استنفورد آمریکا تدریس می‌کند.

کمیته نوبل در بیانیه‌اش آورده است: «تحول میکروسکوپ‌های نوری سال‌ها با وقفه مواجه شده بود، به این دلیل که گمان می‌رفت میدان دید چنین میکروسکپ‌هایی به دلیل طول موج نور محدود است. برندگان نوبل شیمی اما با نبوغ خود راهکاری برای گسترش میدان دید میکروسکپ‌های نوری یافتند و دامنه میدان دید این میکروسکپ‌ها را در ابعاد نانو افزایش دادند.»

تا پیش از این پژوهشگران نمی‌توانستند درون دیواره سلول‌های زنده را ببیند و ساختار آن‌ها را مطالعه کنند، اما اکنون در پرتو یافته‌های برندگان نوبل شیمی در سال ۲۰۱۴ این مهم تحقق یافته است.

با میکروسکپ‌های نوری معمولی می‌توان اشیایی را دید که از ۲۰۰ نانومتر (یک میلیونیم میلی‌متر) کوچک‌تر نباشند. اما میکروسکپ فلورسنس می‌تواند اشیای کوچک‌تر از یک میلیونیم میلی‌متر را هم قابل دیدن کند.

ناظران امید دارند که در آینده‌ای نه چندان دور با برخورداری از میکروسکپ فلورسنس بتوان به روش‌هایی برای درمان بیماری‌های لاعلاجی مانند پارکینسون، آلزایمر و هانتینگتون پی برد.

ارزش جایزه نوبل شیمی هشت میلیون کرون است. روز گذشته برندگان جایزه نوبل فیزیک اعلام شدند. دوشنبه، ۶ اکتبر نیز با اعلام برندگان نوبل پزشکی از سوی پژوهشکده کارولینسکا در سوئد، فصل جوایز نوبل آغاز شد.

جایزه نوبل

آلفرد نوبل، کارخانه‌دار و پژوهشگر سوئدی (۱۸۳۳-۱۸۹۶) دینامیت را اختراع کرد و به خاطر خاصیت ویرانگر آن از احساس عذاب وجدان رنج می‌برد. او به امید جبران این اختراع ویرانگر، وصیت کرد که پس از او بنیادی به نام «نوبل» به پژوهشگرانی که دستاورد آنان برای بشریت مفید بوده است، جایزه‌ای به همین نام اهدا کند. آلفرد نوبل در زمان حیاتش ۳۵۰ اختراع را به نام خود ثبت کرده بود.

جوایز نوبل از سال ۱۹۰۱ اهدا می‌شوند. ارزش این جایزه از ۱۵۰ هزار کرون به تدریج به ده میلیون کرون افزایش پیدا کرده است. در سال ۲۰۱۲ به خاطر بحران اقتصادی ارزش این جایزه به هشت میلیون کرون کاهش پیدا کرد.

هر سال سه دانشمند می‌توانند این جایزه را بین خود تقسیم کنند. جایزه صلح نوبل نیز، هم به اشخاص و هم به نهاد‌ها اهدا می‌شود.

۱۰ دسامبر هر سال در سالگرد درگذشت آلفرد نوبل این جوایز در مراسم باشکوهی به برندگان تقدیم می‌شود.

آکادمی نوبل برندگان جایزه نوبل شیمی، فیزیک، ادبیات را برمی‌گزیند. برندگان نوبل پزشکی اما از سوی پژوهشکده کارولینسکا در سوئد انتخاب می‌شوند.

کمیته‌ای در پارلمان نروژ در اسلو برنده نوبل صلح را برمی‌گزیند.