سایه مباحث زیست‌محیطی بر اجلاس گروه ۲۰

ثروتمندان جهان در شهر بریزبن استرالیا گرد هم آمده‌اند تا در مورد رشد اقتصادی دنیا بحث و تصمیم‌گیری کنند. اما مباحث زیست‌محیطی و نگرانی از آینده کره زمین بر اجلاس گروه ۲۰ نیز سایه افکنده است.

در این اجلاس، علاوه بر اتحادیه اروپا، کشورهای آمریکا، ژاپن، چین، عربستان، روسیه، استرالیا، اندونزی، برزیل، ترکیه، کانادا، آرژانتین، کره جنوبی، هند، آفریقای جنوبی و مکزیک نیز حضور دارند.

بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد که در نشست کشورهای گروه ۲۰ شرکت کرده است، با اشاره به خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی برای تمام ساکنان کره زمین، از توافق اخیر آمریکا و چین به عنوان قدمی بسیار مهم برای مقابله با این تغییرات ناخواسته یاد کرد.

رهبران آمریکا و چین تنها چند روز پیش از حضور در اجلاس کشورهای ۲۰، طی دیداری دو جانبه به توافقی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای و مقابله با تغییرات آب و هوایی دست یافته بودند. چین و آمریکا به ترتیب بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای در جهان هستند. این گازها که شامل دی اسکید کربن نیز می‌شود، از عوامل مهم تغییرات آب و هوای زمین و گرم‌شدن دمای عمومی آن است.

«سال آینده آخرین فرصت است»

بان کی مون با اشاره به توافق میان آمریکا و چین از کشورهای دیگر به ویژه از اقتصادهای بزرگ در حال رشد خواست که این توافق را الگوی خود قرار دهند.

به گفته دبیرکل سازمان ملل متحد، در صورت چنین اتفاقی دست یافتن به یک معاهده جهانی تا پایان ماه دسامبر سال ۲۰۱۵ امکان‌پذیر خواهد بود. کشورهای جهان قرار است سال آینده در نشستی در پاریس در این مورد تصمیم‌گیری کنند. این اجلاس به نام «پاریس ۲۰۱۵» نام‌گذاری شده است.

بان کی مون، سال آینده میلادی را ضرب‌الاجلی برای جامعه جهانی به منظور توافق بر سر معاهده کاهش گازهای گلخانه‌ای خواند و گفت جهان فرصت بیشتری ندارد.

سازمان ملل متحد از مدت‌ها پیش تلاش دارد تمام کشورهای جهان را بر سر پذیرش این معاهده راضی کند، اما چندین گروه از کشورها، از جمله اقتصادهای بزرگ در حال رشد و همچنین برخی کشورهای صنعتی بزرگ از پذیرفتن تعهداتی برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای سرباز می‌زنند.

آمریکا و چین تاکنون جزو بزرگ‌ترین موانع دست‌یابی به این توافق جهانی به شمار می‌آمدند. اما اکنون معاهده دو جانبه آن‌ها ممکن است راه را برای دست‌یابی به یک معاهده بین‌المللی باز کند.

کمک مالی آمریکا برای مقابله با تغییرات آب و هوایی

باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا، نیز در حاشیه اجلاس سران کشورهای ۲۰ از حمایت ایالات متحده از سایر کشورها برای مقابله با تغییرات آب و هوایی سخن گفت.

اوباما می‌گوید سه میلیارد دلار در اختیار «صندوق اقلیم سبز» می‌گذارد تا از طریق آن به کشورهای در حال توسعه که سعی می‌کنند با عوارض ناشی از تغییرات آب و هوایی مقابله کنند، کمک شود.

«صندوق اقلیم سبز» یا GCF یکی از صندوق‌های وابسته به سازمان ملل متحد است که هدف آن جمع‌آوری کمک‌های نقدی از کشورهای ثروتمند و کمک کردن به کشورهای در حال توسعه یا فقیر، برای مقابله با تغییرات آب و هوایی و کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای است. بسیاری از کشورهای جهان می‌گویند قادر نیستند هزینه‌های لازم برای کنار گذاشتن سوخت‌های فسیلی یا انجام اقدامات دیگر برای جلوگیری از گرم‌تر شدن هوای کره زمین را تقبل کنند.

به گفته اوباما، کمک اقتصادی آمریکا به این کشورها کمک می‌کند تا از سیستم‌‌های هشدار دهنده در مورد بلاهای طبیعی مانند طوفان و سیل استفاده کنند و بتوانند به فجایع ناشی از تغییرات آب و هوایی بهتر پاسخ دهند.

«دست‌یابی به توافق جهانی ممکن است»

اوباما در سخنان خود در مورد تغییرات آب و هوایی تاکید کرد هیچ کشوری در جهان از تاثیرات منفی این تغییرات در امان نخواهد ماند. اما در عین حال به اعتقاد او دست یابی به یک توافق جهانی امکان پذیر است.

سخنان رییس جمهور آمریکا در حالی است که او باید در داخل کشورش با نمایندگان جمهوری‌خواه و محافظه‌کارانی که اکنون اکثریت کنگره آمریکا را در اختیار دارند مواجه شود.

محافظه‌کاران آمریکایی از تعهد اوباما برای کاستن از میزان گازهای گلخانه‌ای خشنود نیستند. به اعتقاد آن‌ها، کم کردن از گازهای گلخانه‌ای به معنی فشار آوردن بر صنایع مختلف، صرف هزینه فراوان و همچنین محدود کردن تولید و استفاده از سوخت‌های فسیلی است. آن‌ها این اقدامات را برای اقتصاد آمریکا زیان‌آور می‌دانند و از مقررات سخت‌گیرانه و جدید دولت آمریکا برای نیروگاه‌های ذغال‌سنگی راضی نیستند.

سناتورهای جمهوری‌‌خواه هم اکنون نیز نارضایتی شدید خود را از توافق میان آمریکا و چین اعلام کرده و آن‌ را«جنگی ایدئولوژیک بر سر ذغال‌سنگ» خوانده‌اند. آن‌ها به صنایع و به ویژه به نیروگاه‌های ذغال‌سنگی در آمریکا گفته‌اند که نخواهند گذاشت تعهدات دولت به آن‌ها آسیبی بزند.

استرالیا، میزبان ناراضی

در حالی که اوباما با دستی پر به نشست سران کشورهای ۲۰ رفته است، میزبانان استرالیایی او دل خوشی از «صندوق اقلیم سبز» ندارند.

استرالیا در تلاش بوده است تا تعهد کشورهای گروه ۲۰ برای کمک به این صندوق را از سند نهایی اجلاس حذف کند یا دست‌کم از الزام‌آور بودن آن بکاهد.

اما به نظر می‌رسد پیش‌دستی اوباما برای اعلام کمک سه میلیارد دلاری به صندوق اقلیم سبز، استرالیا را نیز در موقعیت دشواری قرار داده است.

اوباما با تاکید بر پر خطر بودن منطقه آسیا و اقیانوسیه از نظر وقوع بلاهای مرتبط با تغییرات آب و هوایی، تاکید کرد گرم شدن کره زمین تاکنون این منطقه و به ویژه استرالیا را بیش از مناطق دیگر تحت تاثیر قرار داده است.

تونی ابوت، نخست وزیر استرالیا پیش‌تر گفته بود مباحث مربوط به تغییرات آب و هوایی جایی در میان مباحث اصلی اجلاس سران گروه ۲۰ نخواهد داشت و این اجلاس باید فقط بر مسائل اقتصادی تمرکز کند. اما پس از آن و در آستانه آغاز این نشست، او با یک گام عقب‌نشینی گفت که سران کشورهای شرکت‌کننده می‌توانند در مورد هر موضوعی که مهم تشخیص می‌دهند صحبت کنند.

در همین زمینه

آغاز به کار اجلاس سران کشورهای گروه ۲۰ در استرالیا