هشت سناریوی دولت برای بودجه ۹۴

محمدباقر نوبخت با ابراز امیدواری به برداشته شده تحریم‌ها، از برنامه دولت برای هر دو وضعیت اقتصادی بدبینانه یا خوشبینانه خبر داد. او گفت که رقم واقع‌بینانه‌ای برای بهای نفت در بودجه ۹۴ منظور می‌شود.

سخنگوی دولت ایران می‌گوید کلیات بودجه ۹۴ روز یکشنبه دوم آذر در هیات وزیران رسیدگی می‌شود و وزارتخانه‌ها در حال جمع‌بندی آخرین نکات هستند.

محمدباقر نوبخت عنوان کرده که پیش‌بینی دولت برای قیمت هر بشکه نفت در سال آینده بین ۷۰ تا ۸۰ دلار است و در این راستا‌، هشت سناریو برای آثار هر یک از قیمت‌ها در نظر گرفته شده است: «این را هم می‌دانیم که بین دو تا سه درصد رشد اقتصادی داریم و تورم‌مان هم زیر ۱۵ دلار است.»

نوبخت افزوده که دولت به هر ترتیب به دنبال یک عدد مطمئن است. او با اشاره به فروش نفت بشکه‌ای ۱۰۴ دلار در شش ماهه اول سال جاری و متوسط فروش ۸۲ دلاری هر بشکه در شش ماهه دوم، نتیجه گرفته که فروش هر بشکه نفت کمتر از ۹۳ دلار نخواهد بود.

سخنگوی دولت نگرانی از کسری بودجه را نیز با این استدلال رد کرده که هزینه‌ها در صورت عدم تحقق منابع کاهش خواهند یافت.

جزییات دیگری از سناریوهای هشت‌گانه دولت در لایحه بودجه ۹۴ روشن نیست. نوبخت ابراز امیدواری کرده که «تحریم‌های ظالمانه» با مساعی «فرزندان ملت» برداشته شوند: «اما وظیفه ماست که بدون خوش‌بینی بی‌جهت یا بدبینی بی‌دلیل تلاش کنیم که خود را برای همه اتفاقاتی که می‌تواند بیفتد آماده سازیم.»

بودجه سال جاری ایران با احتساب نفت بشکه‌ای ۱۰۰ دلار بسته شده و کاهش هزینه‌ها بر اساس کاهش منابع، به خلاف آنچه نوبخت گفته است‌، اقدام ساده‌ای نیست.

بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران در ۲۴ آبان با اشاره به تاثیر منفی کاهش قیمت نفت بر اقتصاد کشور، از سیاست انقباضی و برداشت از صندوق توسعه ملی خبر داد و تاکید کرد که افزایش درآمدهای مالیاتی از جمله راه‌کارهای جبران کاهش قیمت نفت خواهد بود.

رشد ۳۳ درصدی هزینه‌های دولت

هم‌زمان با اظهارات سخنگوی دولت، جدیدترین آمار بانک مرکزی منتشر شد که نشان می‌دهد هزینه‌های جاری دولت در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۳، در مقایسه با شش ماهه سال گذشته ۷/ ۳۳ درصد رشد داشته‌اند.

خبرگزاری «مهر» به نقل از بانک مرکزی می‌نویسد: «دولت در شش ماهه امسال ۶۸ هزار و ۶۹۹ میلیارد تومان به هزینه‌های جاری اختصاص داده است.» این هزینه‌ها در شش ماهه سال گذشته ۵۱ هزار و ۳۸۲ میلیارد تومان بود.

بودجه عمرانی مصوب سال ۹۳ نیز بیش از ۴۱ هزار میلیارد تومان است که در شش ماهه نخست سال تنها ۱۱ هزار و ۱۵۴ میلیارد تومان آن محقق شده که ۲۷ درصد بودجه سالانه است.

طبق آمار بانک مرکزی، درآمد مالیاتی دولت در شش ماهه اول سال جاری برابر با ۳۱ هزار و ۳۸۵ میلیارد تومان بوده که نسبت به شش ماهه نخست سال گذشته ۷/ ۵۴ درصد رشد داشته اما هنوز ۱۱درصد درآمد مالیاتی مصوب، تامین نشده است. بر اساس مصوبه دولت، باید در شش ماهه نخست سال جاری، ۳۵ هزار و ۱۲۷ میلیارد تومان درآمد مالیاتی کسب می‌‌شد اما این میزان ۲۰ هزار و ۲۹۱ میلیارد تومان است.

یکی از راه‌کارهای جبران هزینه‌های جاری دولت، کاهش اعتبارهای عمرانی است اما این اقدام نیز در تضاد با سیاست‌های خروج از رکود دولت قرار می‌گیرد.

به نظر می‌رسد به رغم اعلام آمادگی برای مواجهه با وضعیت بدبینانه اقتصادی، چشم دولت ایران به مذاکرات وین دوخته شده است. روحانی گفته است اگر طرف‌های مذاکره زیاده‌خواهی نکنند، شرایط برای توافق نهایی فراهم است.

نهایی شدن توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها می‌تواند دست‌کم راه بازگشت سرمایه‌گذاران خارجی به ایران را باز کند اما به گفته کارشناسان اقتصادی، نتایج چنین تحولی نیز در کوتاه‌مدت نمایان نخواهد شد.