قصد ایران برای ثبت تالاب هامون در فهرست یونسکو

ایران می‌گوید قصد دارد دریاچه هامون را به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست کره، در سازمان جهانی یونسکو به ثبت برساند.

دریاچه هامون در استان سیستان و بلوچستان ایران مدت‌هاست با بحران بی آبی رو‌به‌روست و خشک شدن بخش‌های وسیعی از آن موجب به وجود آمدن مشکلات مختلف زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی در سطح منطقه نیز شده است.

به گفته سازمان حفاظت محیط زیست ایران، ثبت این دریاچه بحران زده یکی از اقدام‌های حفاظتی از آن خواهد بود.

احمد علی کیخا، معاون محیط طبیعی این سازمان اعلام کرده است برای حفاظت از تالاب بین‌المللی هامون یک سری اقدامات ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی انجام شده و همچنان ادامه دارد که ثبت آن در یونسکو به عنوان ذخیرگاه زیست کره نیز یکی از این فعالیت‌های در حال انجام است.

ذخیره‌گاه‌های زیست کره مناطق حفاظت شده‌ای هستند که از نظر علمی و طبیعی ارزش‌های استثنایی دارند. ثبت آن‌‌ها در این فهرست ویژه یونسکو باعث ارتقاء وضعیت حفاظتی و مدیریتی و همچنین توجه بیشتر به آن‌ها می‌شود.

احمد علی کیخا همچنین از مذاکره با  با اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN)، برنامه عمران سازمان ملل متحد ( UNDP ) و وزارت محیط زیست افغانستان خبر داده است.

تالاب بین‌المللی هامون سالهاست در فهرست کنوانسیون رامسر (معاهده جهانی حفاظت از تالاب‌ها) به ثبت رسیده است اما علاوه بر آن، اینک ایران در صدد ثبت آن به عنوان ذخیرگاه زیست کره در یونسکو نیز هست.

معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین از اختصاص مبلغ ۵۰۰ میلیون دلار، معادل هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان، برای طرح‌های منابع آب و کشاورزی دشت‌های حاشیه تالاب هامون خبر داد و گفت: «این مبلغ در سفر رییس‌جمهور به استان سیستان و بلوچستان تعیین شده است و  اگر این میزان اعتبار به درستی استفاده و هزینه شود، قطعا شاهد اتفافات خوبی در حوزه مدیریت منابع آب در حوضه آبریز تالاب هامون در داخل کشور خواهیم بود.»

با خشک شدن دریاچه هامون در استان سیستان و بلوچستان ایران، مشکلات متعدد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی در این منطقه بروز کرده است.

در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۳ و با جاری شدن سیلاب از افغانستان، دریاچه هامون پس از ۱۵ سال آبگیری شد. با این‌حال کارشناسان محیط زیست در سیستان و بلوچستان هشدار می‌دهند احیای دریاچه هامون موقتی است و خطر خشک شدن، همچنان این تالاب بین‌المللی را تهدید می‌کند.

مشکلات دریاچه هامون در سال‌های اخیر با قطع حق‌آبه این دریاچه توسط سدهایی که در افغانستان ساخته شده‌اند آغاز شد.

به گفته کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست اما وزارتخانه‌های ایران نیز در این مورد توجهی از خود نشان نداده‌اند و از دادن حق‌آبه هامون و هدایت آب به آن سو خودداری کرده‌‌اند.

خشک شدن هامون، میزان و شدت طوفان‌های گرد و غبار در منطقه را افزایش داده است. از سوی دیگر نابودی این دریاچه باعث بیکاری و مهاجرت هزاران نفر به مناطق دیگر شده است.