تخریب بقایای پل ساسانی اهواز بر اثر لایروبی کارون

فعالان میراث فرهنگی در استان خوزستان گزارش داده‌اند که بقایای یک پل دوره ساسانی به هنگام لایروبی بستر رودخانه کارون آسیب دیده و از بین رفته است.

مجتبی گهستونی، دبیر انجمن غیر دولتی «تاریانا» در خوزستان به خبرگزاری میراث فرهنگی ایران گفته است تخریب بقایای پل ساسانی طی مدت پنج سال و توسط بیل‌های مکانیکی در جریان عملیات لایروبی بستر کارون صورت گرفته است.

این پل و سد باستانی در متون تاریخی به نام «سد شادروان» شناخته می‌شد.

بقایای این پل ساسانی زیر «پل سیاه اهواز» قرار داشته است. «پل سیاه» در سال ۱۳۰۸ به منظور اتصال راه‌آهن سراسری از شمال به جنوب روی بقایای سد ساسانی شادروان اهواز احداث شد.

پل سیاه در زمان جنگ جهانی دوم به عنوان مسیر حمل آذوقه، نیرو ومهمات ارتش روس مورد استفاده قرار می‌گرفت و به دلیل تاثیر زیادی که در پیروزی متفقین داشت به آن «لقب پل پیروزی» داده شد.

به گفته مجتبی گهستونی، در کتاب پل‌های تاریخی ایران از پل ساسانی اهواز که هم‌اکنون خرابه‌های آن زیر پل سیاه است به‌عنوان یک پل مهم مانند پل ساسانی شوشتر نام برده شده است.

درحال‌حاضر اداره میراث‌فرهنگی استان خوزستان با بازدیدی که از پل ساسانی اهواز داشت، عملیات لایروبی سازمان عمران ساحل کارون را که با نظارت استانداری خوزستان انجام می‌گیرد را متوقف کرده است.

پل و سد ساسانی شادروان تا اوایل دوره اسلام و قرن سوم هجری نیز پابرجا بوده است. اما به مرور زمان و به احتمال بسیار از سده‌های پنجم و ششم قمری رو به ویرانی رفته است.

این پل یکی از مهمترین پل‌ها و همچنین سدهایی بوده که در روزگار باستان روی رودخانه کارون  احداث شده بود. گفته می‌شود این پل که از آن به عنوان سد نیز استفاده می‌شده دارای سه دریچه بوده است که زمین‌های اطراف رودخانه کارون به وسیله آن آبیاری می‌شد و در زمان بالا آمد آب دریچه‌ها باز می‌شد تا از خطر سیل جلوگیری شود. با توجه به نوع معماری سد مورخان آن را به دوران ساسانی نسبت می‌دهند.

مقدسی، جغرافی‌دان  قرن چهارم هجری درباره این پل و سد چنین نوشته است: «اگر (سد) شادروان نبود اهواز نبود! چه در آن هنگام از آب‌هایش بهره‌برداری نمی‌شد. شادروان درهایی دارد که هنگام افزایش آب آن‌ها را باز می‌کنند و گر نه اهواز را غرق می‌کند».