«ورسای تهران» در آستانه تخریب

کاخ ثابت پاسال با مساحت بیش از ۱۱ هزار و ۵۴۳ متر مربع در خیابان جردن تهران، در آستانه تخریب قرار دارد. قرار است به زودی در این مکان گودبرداری عظیمی انجام شود و به جای این عمارت تاریخی، یک مجتمع عظیم تجاری ساخته شود.

کاخ ثابت پاسال از روی قصر لو پتی تریانون در ورسای ساخته شده و پیش از انقلاب به حبیب‌الله ثابت، معروف به ثابت پاسال تعلق داشته است. حبیب‌الله ثابت که پس از انقلاب به آمریکا مهاجرت کرد و در سال ۱۳۶۹ به دور از ایران، در لس‌آنجلس درگذشت، تاجر، صنعتگر و کارآفرین ایرانی و از اعضای محفل ملی بهائیان ایران در دوران حکومت پهلوی است.

حبیب‌الله ثابت مالک ۴۱ شرکت بازرگانی بود و حدود ۱۰ هزار نفر را به کار گمارده بود. قصر ثابت در تهران، که از روی قصر تریانون کوچک در ورسای بنا شده، پیش از انقلاب ۱۵میلیون دلار ارزش داشت. رابطه عاشقانه حبیب‌الله ثابت با همسرش، بهاره باقروف زبانزد خاص و عام بود. گفته می‌شود که او فقط سه روز، آن هم در سفرش به روسیه از بهاره باقروف دور بوده است.

خانه مشهور به کاخ ثابت پاسال در کوچه ناهید در ابتدای بلوار آفریقا قرار دارد. این خانه پیش از انقلاب، گران‌ترین و بزرگ‌ترین خانه شهر تهران بوده است. تزئینات داخلی این خانه را‌‌ مسئول تدارکات چادرهای سلطنتی در تخت جمشید انجام داده است.

پرده‌های کاخ ثابت پاسال را از بلژیک آورده بودند و درهای آن متعلق به یک قصر فرانسوی بود. پیش از انقلاب تهرانی‌ها از این عمارت باشکوه به عنوان «قصر سنگی» یاد می‌کردند.

پس از انقلاب، صادق خلخالی، کاخ ثابت پاسال را مصادره کرد. او در خاطراتش می‌نویسد: «بعد از تابستان ۶۰ که دیگر کم‌کم کار رسیدگی به پرونده‌های وابستگان طاغوت کم شده بود، نزد امام رفتم و بعد از اینکه کمی از محاکمه اعضای گروه‌های سیاسی ضد انقلاب گفتم، از وضعیت فساد و مواد مخدر صحبت کردم و اینکه الان باید در این مورد هم انقلابی عمل کنیم. امام فرمودند بروید و مسئولیت این کار را به دست بگیرید. از جماران که بیرون آمدم یکراست رفتم به خلوت‌ترین خانه‌ای که سراغ داشتم؛ خانه‌ای بزرگ که قبلاً به ثابت پاسال تعلق داشت و از همان‌جا به دادستانی انقلاب زنگ زدم و گفتم بروید هر چه قاچاقچی مواد مخدر می‌شناسید دستگیر کنید. شب نشده بود که زیرزمین و انباری‌های خانه پر زندانی شده بود.»

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارش داده است که ابتدا درختان کاخ ثابت پاسال را خشکاندند و اکنون قصد دارند این عمارت تاریخی را بکوبند و بر جای آن یک مجتمع تجاری بسازند.

جردن یکی از گران‌ترین محلات تهران است و در حال حاضر هر متر مربع آن بین هفت میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا ۱۳ میلیون تومان معامله می‌شود.

باغ و عمارت عین‌الدوله از آثار تاریخی دوران قاجار، در میدان هروی در خیابان پاسداران تهران هم به زودی تخریب می‌شود. در این مکان گودبرداری عظیمی انجام شده است. بنای قاجاری عین‌الدوله و محوطه اطراف آن از سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.