کاهش داوطلبان تحصیل در رشته‌های علوم انسانی پس از اسلامی ‌کردن دانشگاه‌ها

غلامعلی حداد عادل که در کنار مناصب متعددش، ریاست شورای تحول علوم انسانی را هم به عهده دارد، در نشستی که با رؤسای دانشگاه‌های قم در استانداری این شهر برگزار شد، از کاهش داوطلبان تحصیل در رشته‌های علوم انسانی در دانشگاه‌های ایران خبر داد.

شورای تحول علوم انسانی در مهرماه ۱۳۸۸ بر اساس مصوبه شورای انقلاب فرهنگی و به دستور رهبر جمهوری اسلامی برای اسلامی ‌کردن رشته‌های علوم انسانی در دانشگاه‌های ایران پدید آمد. در این شورا نمایندگانی از  نهادهای مختلف از جمله وزارت علوم، وزارت آموزش و پرورش،دفتر رهبر جمهوری اسلامی، حوزه علمیه قم و همچنین دانشگاه آزاد و پژوهشگاه علوم انسانی، همراه با گروهی از اساتید مورد وثوق و اشخاص معمم حضور دارند.

آیت‌االله خامنه‌ای نهم شهریور ۸۸ گفته بود: «بسیاری از علوم انسانی مبتنی بر فلسفه‌هایی است که مبانی آن‌ها مادی‌گری و بی‌اعتقادی به تعالیم الهی و اسلامی است و آموزش این علوم موجب بی‌اعتقادی به تعالیم الهی و اسلامی می‌شود و آموزش این علوم انسانی در دانشگاه‌ها منجر به ترویج شکاکیت و تردید در مبانی دینی و اعتقادی خواهد شد.»

۱۰۰ جلسه برای اسلامی کردن ۱۵ رشته

به گفته حداد عادل، شورای تحول علوم انسانی برای اجرای منویات رهبری، در پنج سال گذشته در مجموع ۱۰۰ جلسه برگزار کرده و از میان رشته‌های علوم انسانی ۱۵ رشته را برای اسلامی کردن در دستور کار خود قرار داده است. بر اساس گزارش غلامعلی حداد عادل در قم، کار شورا این است که «اصول حاکم بر تحول» در ۱۵ رشته علوم انسانی را به اساتید مورد وثوق اعلام کند. سپس آن‌ها در جلساتی که با اشخاص معمم اعزام‌شده از حوزه علمیه تشکل می‌دهند، تلاش می‌کنند کتاب‌های دانشگاهی را بر اساس «اصول حاکم» بازنویسی کنند.

برای مثال در خرداد ماه سال جاری رشته علوم سیاسی در دانشگاه‌های ایران با افزودن ۹۱ کتاب جدید دچار «تحول» شد. «قرآن و سیاست»، «سیره سیاسی پیامبر»، «سیره سیاسی ائمه»، «اندیشه سیاسی امام خمینی و امام خامنه‌ای» چند عنوان از ۹۱ کتاب تازه‌ای است که دانشجویان رشته علوم سیاسی در دانشگاه‌های ایران می‌بایست فرابگیرند.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در مهر ماه سال جاری در انتقاد از سیاست‌های «شورای تحول علوم انسانی» گفته بود: «اسلامی کردن علوم انسانی به این مفهوم نیست که دانش بشری را در بخش علوم انسانی کنار بگذاریم. ممکن است ما به بخشی از علوم انسانی نقد داشته باشیم که با آموزه‌های اسلامی ما منطبق نیست، اما باید علم را نقد کنیم، نه حذف. اشکال ما این است که می‌خواهیم بخشی از علم را حذف کنیم.»

۴۰۰ هزار صندلی خالی در دانشگاه‌ها

یکی از پیامدهای متعدد «حذف علم» بیکاری روزافزون دانش‌آموختگان رشته‌های علوم انسانی و بی‌علاقگی جوانان به این رشته‌هاست. بر اساس آماری که سازمان همیاری اشتغال دانش‌آموختگان «جهاد دانشگاهی» در مهر ماه سال جاری منتشر کرده است ۱۰۰‌هزار و ۹۱۲‌ نفر مرد و زن فارغ‌التحصیل از رشته‌های علوم انسانی و هنر بیکارند.

غلامعلی حداد عادل در قم گفت به دلیل کمبود بازار کار برای فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم انسانی، میزان متقضایان به تحصیل در این رشته‌ها کاهش پیدا کرده و این امر موجب نگرانی مسئولان اسلامی کردن دانشگاه‌ها شده است.

دانشگاه‌های کشور ظرفیت پذیرش یک میلیون و ۲۰۰ هزار دانشجو را دارند. به گفته حبیب‌الله میرغفوری، رئیس دانشگاه علم و هنر، در سال جاری ۴۰۰ هزار صندلی در کلاس‌های دانشگاه‌های ایران خالی مانده است. از این میان ۴۶ درصد دانشجویان به تحصیل در رشته‌های علوم انسانی مشغول‌اند. رشته‌های فنی و مهندسی با ۳۳/۴ درصد، در جایگاه‌ بعدی قرار دارند. به گفته غلامعلی حداد عادل، در پرتو اسلامی شدن رشته‌های علوم انسانی این نسبت‌ها در حال جابجایی است. بر اساس آمار سازمان همیاری اشتغال دانش‌آموختگان، رشته‌هایی مانند حسابداری و مدیریت بازرگانی و مهندسی کامپیوتر این روزها از رشته‌های پرطرفدارند.

آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی‌اش در شهریور ۸۸ از تحصیل دو میلیون دانشجوی ایرانی در رشته‌های علوم انسانی انتقاد کرده بود.