۲۰۰ هزار دانش‌آموز در مناطق محروم همچنان بی‌بهره از بخاری‌های استاندارد

خاطره تلخ سوختگی دانش‌آموزان شین‌آباد هنوز فراموش نشده است. یک مقام آموزش و پرورش اعلام کرده ۷۵ هزار کلاس درس در ایران از «بخاری استاندارد» بی‌بهره مانده‌اند. این عدد به این معناست که در کلاس‌های درس دست‌کم ۲۰۰ هزار دانش‌آموز هنوز بخاری نفتی یا گازی می‌سوزد و جان آن‌ها را به خطر می‌اندازد.

مرتضی رئیسی، رئیس سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور در آغاز فصل زمستان به خبرگزاری مهر گفته است که در ایران ۷۵ هزار کلاس بدون بخاری استاندارد هستند.

به گفته این مقام آموزش و پرورش مدارسی که از بخاری استاندارد بی‌بهره مانده‌اند، در مناطق روستایی و محروم کشور واقع شده‌اند. چنانچه دولت ۳۰۰ میلیارد تومان اعتباری را که برای تجهیز مدارس تعیین کرده واریز کند، آموزش و پرورش می‌تواند ۴۷ هزار کلاس درس را به بخاری‌های استاندارد مجهز کند. با این تفاصیل در بهترین حالت همچنان ۲۸ هزار کلاس درس در مناطق محروم کشور ناگزیر با بخاری‌های نفتی یا گازی گرم می‌شوند.

مناطق محروم: از شین‌آباد تا قله‌جق

۱۵ آذر ۱۳۹۱ ساعت هشت صبح بخاری یک کلاس ۳۷ نفره در مدرسه شین‌آباد در پیرانشهر آتش گرفت و زیبایی و کودکی ۱۲ دانش‌آموز را در شعله‌های آتش سوزاند. این دانش‌آموزان بین ۳۰ تا ۶۰ درصد گرفتار سوختگی شدند و سوخنگی‌ها هم بیشتر در ناحیه سر و گردن و صورت و سینه آن‌ها اتفاق افتاد. عکسی که عبدالله حیدری از بچه‌های شین‌آباد گرفته و با عنوان «به این بچه‌ها چهره‌شان را بازگردانید» منتشر کرده، در مسابقه عکاسی یونیسف در سال ۲۰۱۴ تقدیر شد. اما آیا چنین تقدیرهایی مشکل‌گشای کودکان و نوجوانان محروم است؟

بر اساس آماری که رئیس سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور ارائه داده، حتی اگر دولت اعتبار لازم برای تجهیز ۴۷ هزار کلاس درس را تأمین کند، همچنان بیش از ۱۰۰ هزار دانش‌آموز در مناطق محروم کشور در خطر سوختگی قرار دارند.

فصل سرما آغاز شده است. رئیس سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور می‌گوید در این شرایط «اگر مدارسی مجبور هستند در کوتاه‌مدت از بخاری استفاده کنند حتماً باید از بخاری کاربراتوری دارای مهر استاندارد استفاده کنند.»

او اما مشخص نکرده که مدارس چگونه و از چه محلی می‌توانند اعتبار لازم برای تهیه بخاری‌های کاربراتواری با مهر استاندارد را تهیه کنند. حتی اگر این بخاری‌ها تهیه شوند، به این معنا نیست که دانش‌آموزان در خطر آتش‌سوزی قرار ندارند. در سال ۱۳۸۷ بخاری کاربراتواری کلاس دوم مدرسه‌ای در روستای «قلعه جق» از توابع شهرستان بجنورد آتش گرفت. خوشبختانه در ساعت هشت و نیم صبح که این حادثه اتفاق افتاد، دانش‌آموزان سر کلاس نیامده بودند. دامنه آتش‌سوزی چنان وسیع بود که سقف مدرسه فروریخت.

۱۴۰ میلیارد تومان برای بخاری‌های بی‌کیفیت

مرتضی رئیسی، رئیس سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور به خبرگزاری مهر گفته است که دولت از ۳۰۰ میلیارد تومان اعتباری که به نوسازی مدارس اختصاص داده، تاکنون ۱۴۰ میلیارد تومان را پرداخت کرده است. به گفته این مقام آموزش و پرورش این مبلغ «بین استان‌های کشور به نسبت تعداد کلاس‌ دارای بخاری توزیع شده است.»

سال گذشته واسع سوری، مدیر آموزش و پرورش قلقلرود اطلاع داده بود که از ۶۳ مدرسه بخش قلقرود ۲۵ مدرسه از بخاری نفتی کاربراتواری استفاده می‌کنند. اما این بخاری‌ها که محصول داخلی هستند، هرچند مهر استاندارد خورده‌اند، اما کیفیت لازم را ندارند. سال گذشته مسئولان آموزش و پرورش قلقلرود که با آغاز فصل سرما این بخاری‌ها را تحویل گرفته بودند، مجبور شدند از آن‌ها استفاده کنند.

چند آتش‌سوزی در مدارس مناطق محروم

آبان ۱۳۸۳

دانش آموزان روستایی محروم در لردگان استان چهارمحال بختیاری صبح زود وارد کلاس می‌شوند. یک بخاری نفتی در کلاس می‌سوزد.

پنج‌شنبه صبح است. ساعت ۱۰صبح بخاری کلاس دچار آتش سوزی می‌شود. معلم هراسان بخاری را از کلاس به بیرون می‌اندازد اما دو گالن پر از نفت در راهرو بخاری غرق آتش را دربرمی‌گیرند و شعله‌های حریق به داخل کلاس زبانه می‌کشند.

۱۳دانش آموز در این حادثه با درصد‌های متفاوت دچار سوختگی می‌شوند. در این آتش سوزی معلم مدرسه جان خود را از دست داد.

آذر ۱۳۸۵

دانش‌آموزان کلاس دوم دبستان در کلاسی در مدرسه «شهید رحیمی» در درودزن با یک بخاری علاءالدین به جدال با سرما زمستان رفته‌اند. بخاری در میان کلاس دومی‌ها سرنگون می‌شود و شعله‌های آتش زبانه می‌کشد. هشت دانش‌آموز در این حادثه دچار سوختگی شدید از ناحیه و سر و دست شدند.

آبان ۱۳۸۹

بر اثر وقوع آتش‌سوزی در یک خوابگاه شبانه‌روزی دانش‌آموزی در سیستان و بلوچستان یک دانش‌آموز جان خود را از دست داد. در آن زمان معاون عملیات سازمان آتش‌نشانی استان سیستان و بلوچستان درباره جزئیات این حادثه گفته بود: چند روز پیش آتش‌سوزی در یک خوابگاه شبانه‌روزی دانش‌آموزی در منطقه "چاه رحمان" واقع در ۱۸۵ کیلومتری زاهدان به وقوع پیوست که اهالی محل پس از اطلاع از این آتش‌سوزی اقدام به مهار این حریق کردند، در زمان وقوع حادثه ۶۷ دانش‌آموز در خوابگاه حضور داشتند که با کمک اهالی محل و معلمان از محل حادثه دیده خارج شدند، اما یک دانش‌آموز ۱۳ ساله در این آتش‌سوزی جان خود را از دست داد.»