ایرانی‌ها برابر با نرخ جهانی بنزین خواهند زد

از اول بهمن ماه، بنزین ۴٠٠ تومانی دیگر ارائه نخواهد شد و بنزین سهمیه‌ای کارت‌های سوخت به قیمت لیتری ٧٠٠ تومان فروخته می‌شود.

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، سید ناصر سجادی، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی شانا تأکید کرد به‌منظور جلوگیری از دونرخی شدن بنزین در ایران، براي کسانی که هنوز در کارت‌های سوخت خود بنزین ۴۰۰ تومانی دارند، به ازای هر لیتر بنزین ۴٠٠ تومانی، دو لیتر بنزین با نرخ ٧٠٠ تومان در کارت‌های سوخت خودروها و موتورسیکلت‌ها شارژ خواهد شد.

سجادی تأکید کرد که دارندگان کارت‌های سوخت ملزم هستند تا در بهمن ماه امسال، یک‌بار سوخت‌گیری در جایگاه‌های سوخت داشته باشند تا بتوانند از گزینه تبدیل بزنین ۴۰۰ تومانی به ۷۰۰ تومانی استفاده کنند.

طرح جدید بنزین لیتری ۷۰۰ تومان در حالی اجرایی شده که به گزارش شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی تا پایان آذر ماه سال جاری، ۵۰۰ میلیون لیتر بنزین ۴۰۰ تومانی در کارت‌های سوخت مردم موجود است.

قیمت جهانی بنزین، نجاتگر دولت حسن روحانی؟

به دنبال کاهش قیمت نفت و فرآورده‌های آن، قیمت جهانی بنزین در بازارهای جهانی حدود نصف شده است. به این ترتیب دولت حسن روحانی اکنون می‌تواند به تعهدهایی که در مورد قیمت حامل در قانون هدفمندی یارانه‌ها برای دولت‌های آتی در نظر گرفته شده بود، اکنون عمل کند.

قانون هدفمندی یارانه‌ها که در سال ۱۳۸۸ تصویب شد، دولت‌های آتی را موظف می‌کرد تا پایان دوره برنامه پنجم توسعه که برابر می‌شد با پایان سال ۱۳۹۴، قیمت‌های داخلی سوخت‌های هیدروکربنی را به ۹۰ درصد قیمت فوب یا قیمت حامل خلیج فارس برساند؛ به اين معنا که تا پایان ۱۳۹۴، دولت وقت موظف بود که نرخ بنزین را به ۹۰ درصد نرخ بهای حامل تا محل دریافت آن در خلیج فارس (منهای هزینه‌های حمل‌ونقل داخلی سوخت) برساند.

مهیاکردن این قیمت برای دولت حسن روحانی در شرایط قبل از پایین آمدن ناگهانی قیمت نفت ممکن نبود. اما اکنون این دولت فرصت دارد که فرآورده‌های همچون بنزین را با قیمتی تقریباً برابر بازارهای جهانی به فروش برساند.

اما مصرف‌کنندگان بنزین و خودروداران بر این باورند که با کاهش قیمت‌های جهانی سوخت، قیمت‌های داخلی نیز باید کاهش پیدا کند.

بر اساس اظهارات انجمن جایگاه داران سوخت در ایران، هم اکنون حدود ۴۰ درصد بنزین در جایگاه‌ها با قیمت میانگین ۱۰۰۰ تومان به ازای هر لیتر فروخته می‌شود. بنابراین قیمت سهمیه‌ای لیتری ۷۰۰ تومان که در کارت‌های سوخت ارائه می‌شود، با قیمت آزاد تفاوت چندانی نخواهد داشت.

از اول بهمن ماه، با بنزین لیتری ۷۰۰ تومان قیمت‌های داخلی به حدود ۹۰ درصد قیمت‌های منطقه  مي رسد و مصرف‌کننده ایرانی برای مصرف بنزین تقریباً برابر مصرف‌کنندگانی که در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس زندگی می‌کنند، هزینه خواهد کرد.

ناصر رئیسی‌فرد، رئیس انجمن کارفرمایی جایگاه داران سوخت، به خبرگزاری مهر گفته که بیشترین میزان فروش بنزین در جایگاه‌ها با قیمت آزاد است که حدود لیتری ۱۰۰۰ و ۱۱۰۰ تومان به فروش می‌رسد.

در حال حاضر هر لیتر بنزین با کیفیت داخلی (اکتان ۸۷) به صورت تقریبی و بر اساس نرخ‌های حامل به خلیج‌فارس، حدود ۱۱۱۲ تومان بها دارد. ۹۰ درصد این بهای بنزین در منطقه، معادل ۱۰۰۵ تومان می‌شود. یعنی دولت حسن روحانی بدون اینکه شرایط اقتصاد داخلی را فراهم کند، توانسته است به خاطر شرایط بازار جهانی انرژی، قیمت بنزین داخلی را کم‌وبیش برابر با قیمت بنزین در منطقه کند.

اگر قیمت بنزین در بازار جهانی پایین نمی‌آمد، دولت حسن روحانی اكنون موظف بود بنا به تعهداتش مصرف‌کننده ایرانی را ناچار کند که بنزین را لیتری ۲۰۰ ۲ هزار تومان خریداری کند. البته بنزینی که در داخل ایران به فروش می‌رسد، دارای درجه اکتان ۸۷ ست؛ این بنزین بر مراتب کیفیت پایین‌تری نسبت به بنزینی دارد که مصرف‌کنندگان کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌خرند (بنزین اکتان ۹۵، بنزین مورد مصرف عمده بازارهای حاشیه خلیج فارس است).

کسری بودجه و قیمت بنزین

دولت حسن روحانی که پس از تداوم روند کاهشی قیمت نفت با کسری بودجه جدی دولت مواجه است، پیش‌تر وعده داده بود که قیمت بنزین را افزایش نخواهد داد.

دولت برای جبران کسری بودجه ناشی از پایین آمدن قیمت جهانی نفت پیشنهاد افزایش قیمت حامل‌های انرژی یا حذف یارانه نقدی برخی از اقشار جامعه را مطرح کرده است اما هیچ کدام از این راه‌حل‌ها به طور صریح در لایحه بودجه سال آتی مطرح نشده‌اند.

‌ آمارهای رسمی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نشان که افزایش قیمت بنزین موجب شده است که در نیمه دوم سال ۱۳۹۳، مصرف بنزین تا سطح ۶۵ میلیون لیتر در روز کاهش یابد. به همین دلیل با این کاهش مصرف بنزین، افزایش قیمت بنزین نمی‌تواند لزوماً جبران کسری بودجه دولت را در بخش درآمدهای نفتی کند.

احمد امیرآبادی، عضو هیئت ریسه کمیسیون تلفیق بودجه ۹۴ مجلس، در گفت‌وگو با نامه نیوز در مورد احتمال افزایش قیمت بنزین در سال آینده خبر داده: «با توجه به کاهش شدید قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی در بازارهای جهانی، تعیین قیمت نفت یکی از مهم‌ترین بندهای لایحه بودجه سال ۹۴ کل کشور است که ارتباط مستقیم با احتمال کسری بودجه دارد.»

او در ادامه از دو سناریو ارتباط دهی قیمت بنزین با کسری بودجه صحبت کرد که در سناریو اول با توجه به تورم موجود اصلاً افزایش قیمت بنزین به بیش از لیتری ۱۰۰۰ تومان اتفاق نمی‌افتد. اما در سناریو دوم قیمت بنزین از لیتری ۱۰۰۰ تومان هم گران‌تر شده و به این ترتیب با افزایش قیمت بنزین بخشی از کسری بودجه دولت جبران می‌شود.