سازمان‌های اسرائیلی-آمریکایی بر سر سخنرانی نتانیاهو در کنگره اختلاف دارند

در آستانه سخنرانی نخست‌وزیر اسرائیل در کنگره آمریکا، تبلیغات رسانه‌ای علیه توافق بر سر برنامه هسته‌ای ایران و همچنین تنش‌های سیاسی میان سازمان‌های یهودی محافظه‌کار و لیبرال افزایش یافته است.

لابی‌های محافظه‌کار طرفدار دولت اسرائیل در روزهای باقی‌مانده سعی دارند قانون‌گذاران آمریکایی را تشویق کنند که در سخنرانی نخست‌وزیر اسرائیل که به قصد متوقف کردن توافق هسته‌ای آمریکا با ایران است، شرکت کنند.

نیایش نتانیاهو پیش از سفر

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، شب قبل از سخنرانی‌اش در کنگره آمریکا به مقدس‌ترین مکان مذهبی یهودیان رفته تا از خدا بخواهد که در مبارزاتش با توافق نهایی ایران و گروه ۱+۵ موفق شود.

نخست‌وزیر اسرائیل که سفر جنجالی‌اش بدون دعوت کاخ سفید به آمریکا صورت می‌گیرد، قرار است روز سوم مارس در کنگره ایالات‌متحده برای نمایندگان دو مجلس آمریکا سخنرانی کند.

او شب اول مارس / ۱۰ اسفند، پیش از اینکه به سمت واشنگتن دی‌سی راهی شود به دیوار ندبه رفت و دعا و نیایش کرد. در محضر این دیوار، نخست‌وزیر اسرائیل به خبرنگاران گفت که برنامه هسته‌ای ایران «وجود اسرائیل را تهدید می‌کند» و او مسئول متوقف کردن معامله هسته‌ای با ایران است: «به رئیس‌جمهور آمریکا احترام می‌گذارم اما به عنوان نخست‌وزیر وظیفه من حفاظت از اسرائیل است و به همین دلیل ما با توافق در حال شکل‌گیری با ایران به‌شدت مخالف هستیم.»

افزایش تبلیغات علیه توافق هسته‌ای با ایران

سازمان «ائتلاف یهودی‌های جمهوری‌خواه» تمام هفته گذشته در شبکه‌های تلویزیونی و فضای اینترنت تبلیغی را پخش کرده که «ایران هسته‌ای» را «غیر قابل تصور» می‌خواند.

ویدئوی تبلیغاتی «ائتلاف یهودی‌های جمهوری‌خواه» را ببینید:

در این کمپین تبلیغاتی تصاویری از تظاهرات‌های خیابانی تهران، سوزاندن پرچم آمریکا و اسرائیل، بخشی از صحبت‌های آیت‌الله علی خامنه‌ای، در پس‌زمینه شعار «مرگ بر امریکا» پخش می‌شود. فیلم از تصاویر قدم زدن دوستانه وزیر امور خارجه آمریکا، جان کری با همتای ایرانی‌اش، محمدجواد ظریف، نیز بهره برده است.

صدای گوینده این تصاویر را به اوباما مرتبط می‌کند: «این دقیقاً همان جهتی است که مذاکرات پرزیدنت اوباما با ایران به آن سمت رهبری می‌شود».

این آگهی تصویری در ادامه برای سخنرانی نخست‌وزیر اسرائیل تبلیغ می‌کند: «در تاریخ ۳ مارس بنیامین نتانیاهو برای جلسه مشترک کنگره سخنرانی خواهد کرد. مخاطرات روشن است. ضرورت آشکار است. ما باید ایران هسته‌ای را متوقف کنیم.»

«ائتلاف یهودی‌های جمهوری‌خواه» به غیر از این پیام ویدئویی آگهی‌های تمام‌صفحه‌ای را هم در نیویورک ‌تایمز سفارش داده‌ که از نمایندگان مردم می‌خواهد در سخنرانی نتانیاهو شرکت کنند.

تنش بین لابی‌های اسرائیل در آمریکا

سفر نخست‌وزیر اسرائیل به آمریکا و سخنرانی‌اش برای کنگره ایالات متحده به درخواست جمهوری‌خواهان دو مجلس صورت می‌گیرد. این سفر بدون اطلاع دولت اوباما هماهنگ شده و به همین دلیل کاخ سفید از این سفر حمایت نکرده است. تنش بین دو رهبر اسرائیل و آمریکا اکنون تبدیل به تنشی بین لابی‌های اسرائیل در آمریکا شده است.

در آستانه سفر نتانیاهو به پایتخت ایالات متحده، لابی‌ها و گروه‌های مختلف حامی اسرائیل در آمریکا، گرفتار اختلاف‌نظرهای بنیادین بر سر وظیفه‌شان در حمایت دوجانبه از منافع آمریکا و اسرائیل در سیاست خارجی شده‌اند.

گروه‌های محافظه‌کارتر منافع اسرائیل را اولویت قرار داده و از سفر جنجالی نخست‌وزیر این کشور به آمریکا حمایت کرده‌اند. گروه‌های لیبرال یهودی که به حزب دمکرات نزدیک‌ترند این سفر را شمشیر دو لبه‌ای می‌دانند که می‌تواند به رابطه اسرائیل و آمریکا و سیاست داخلی اسرائیل صدمه بزند.

روزنامه واشنگتن‌پست در مقاله‌ای به تحلیل برخورد سازمان‌های حامی اسرائیل در آمریکا با سفر نتانیاهو به آمریکا پرداخته است. بنا به تحلیل واشنگتن‌پست با وجود اینکه گروه‌های محافظه‌کار یهودی بودجه‌های کلانی را برای تبلیغ سخنرانی نتانیاهو خرج کرده‌اند، گروه‌های لیبرال حامی صلح نیز مخاطبان گسترده‌ای را در میان یهودی‌های آمریکای دارند. این گروه‌های کوچک توانسته‌اند تسلط لابی‌هایی سنتی‌تر مانند کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل (آیپک) را به چالش بکشند.

اگرچه لابی‌های محافظه‌کارتر ادعا می‌کنند که بیشتر طرفدار اسرائیل‌اند، گروه‌های لیبرال هم استدلال می‌کنند که برخورد تک جانبه نخست‌وزیر این کشور برای سخنرانی در کنگره روابط اسرائیل با کاخ سفید را می‌تواند به بن‌بست بکشاند. لیبرال‌ها، اقدام نخست وزیر اسرائیل را نوعی تبلیغات انتخاباتی پارتیزان برای شخص نتانیاهو و حزب او در انتخابات آخر ماه مارس در اسرائیل می‌دانند.

جرمی بن امی، مدیر و مؤسس سازمان «جی استریت» به واشنگتن‌پست گفته است که دو نگاه به «آن‌کس که دوست اسرائیل محسوب می‌شود» اکنون وجود دارد. او بر این باور است که سیاست‌های نخست‌وزیر اسرائیل در مقابل اوباما و مسئله ایران شکاف بین گروهی‌های اسرائیلی-آمریکایی را عمیق‌تر کرده است.

مارتین ایندیک، سفیر سابق آمریکا به اسرائیل و نایب‌رئیس موسسه بروکینگز بر این باور است که رهبران یهودی و رأی‌دهندگان یهودی در امریکا نسبت به وضعیتی که نتانیاهو ایجاد کرده است، احساس راحتی ندارند: «سازمان‌های یهودی جریان اصلی نمی‌خواهند اسرائیل تبدیل به معضلی حزبی شود.»

با این حال تبلیغات سازمان‌های محافظه‌کارتر یهودی در آمریکا همچنان به یک هدف ادامه دارد: از نمایندگان مردم آمریکا می‌خواهند که در سخنرانی نخست وزیر اسرائیل شرکت کنند و از نگرانی‌های او در مورد برنامه هسته‌ای ایران حمایت کنند.

کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل به عنوان مثال تمام هفته گذشته را به کمپین گفت‌وگو با دفاتر نمایندگان مردم آمریکا گذرانده تا در سخنرانی نتانیاهو و برنامه‌های حاشیه‌ این سخنرانی که توسط این سازمان برنامه‌ریزی‌ شده است، شرکت کنند.

آیا جلسه سخنرانی نتانیاهو خلوت خواهد بود؟

به پیش‌بینی واشنگتن‌پست اکثر قانون‌گذاران کنگره از حزب دموکرات که حامی اسرائیل محسوب می‌شوند در سخنرانی روز سوم ماه مارس شرکت خواهند کرد. بیشتر این نمایندگان پیش از این تمایل خود را برای شرکت در این جلسه اعلام کرده بودند.

جمهوری خواهان هم که خود در اتحادی حزبی از این سخنرانی استقبال کرده‌اند و نتانیاهو به دعوت آن‌ها به کنگره می‌آید. به این ترتیب به نظر نمی‌آید که صندلی‌های مجلس نمایندگان برای سخنرانی نخست‌وزیر اسرائیل خالی باشند.

این سخنرانی در داخل اسرائیل هم حمایت‌های زیادی را دارد. با اینکه مخالفان نخست‌وزیر فعلی اسرائیل این سفر را نوعی تاکتیک انتخاباتی برای جمع‌آوری رأی در انتخابات آتی اسرائیل خوانده‌اند، این صرفاً یک دعوای حزبی نیست و شاید واقعیتی سیاسی باشد.

دولت بارک اوباما در اسرائیل محبوب نیست. مقاله‌ای که در ۲۷ فوریه/ ۸ اسفند در روزنامه اسرائیلی هاآرتص منتشر شد این طور تحلیل می‌کند که «رهبران حزب لیکود به این نتیجه رسیده‌اند که هر سیلی آمریکا در صورت نتانیاهو تنها تقویت‌کننده پایه‌های انتخاباتی رهبر این حزب خواهد بود.»

به عبارتی تنش‌های سیاسی بین نتانیاهو و رئیس‌جمهور آمریکا، ممکن است موجب تقویت جایگاه نخست وزیر فعلی اسرائیل در انتخابات آتی این کشور شود.