خانه‌نشینی معلولان ایران در تعطیلات نوروزی

نامناسب بودن مکان‌های تفریحی و دسترسی نامناسب به مقصدهای تفریحی برای معلولان، امکان بهره‌گیری از تعطیلات نوروزی را برای این گروه دشوار کرده است. در آستانه تعطیلات نورزی در ایران، رئیس انجمن حمایت از حقوق معلولان گفته است: «میزان دسترسی معلولان به امکانات تفریحی به حدی پایین است که نمی‌توان درصدی برای آن تعیین کرد.»

در حالی که ایرانیان برای آغاز سال نو آماده می‌شوند و بازار برنامه‌ریزی برای سفرهای تفریحی و بازدید از مکان‌های دیدنی و تاریخی داغ است، معلولان ایران سهم اندکی از گردشگری نوروزی دارند.

علی همت محمود‌نژاد،رئیس انجمن حمایت از معلولان، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفته است: «در حالی که ماده ۲ قانون جامع حمایت از حقوق معلولان بلافاصله پس از تعریف معلولیت، به حق دسترسی به عنوان اصلی‌ مهم اشاره شده است، اما مبلمان شهری کشور به هیچ وجه مناسب گردشگری معلولان در ایام نوروز نیست.»

به گفته رئیس انجمن حمایت از معلولان، در حال حاضر حتی یک دستگاه اتوبوس وجود ندارد که جایگاه معلولان داشته باشد. در هواپیماهای کشور نیز جایگاه ویژه معلولان تعریف نشده است. عرض ورودی قطارها نیز متناسب با عرض ویلچر نیست.

همچنین در مکان‌های دیدنی بسیاری از شهرها بالابر برای جا‌به‌جا کردن معلولان وجود ندارد.

علی همت محمودنژاد، با اشاره به اینکه بیش از ۱۰ سال است قانون نیم بها شدن بلیت هواپیما و قطار برای این افراد در قانون جامع معلولان و در برنامه‌های اداری خاک می‌خورد، گفته است:« بر اساس این قانون، بلیت هواپیما و قطار برای معلولان نیم‌بهاست که متأسفانه فقط به صورت مکتوب اجرا می‌شود؛ نه عملی.»

بازدید از مراکز تاریخی و گردشگری و سینماها نیز بر اساس قانون جامع برای معلولان نیم بهاست که این قانون هم اجرا نمی‌شود.

گزارش خبرگزاری مهر می‌گوید که معلولان از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بهره‌ای ندارند و گردشگری برای این افراد در سرفصل‌های خود جایگاهی تعریف نکرده است.

در حال حاضر حتی یک اتاق خاص معلولان در هیچ‌کدام از هتل‌های کشور وجود ندارد و سال گذشته، زمانی که ایران میزبان رئیس سازمان جهانی معلولان بود، وجود نداشتن اتاق ویژه‌، ضعف امکانات رفاهی برای معلولان را بیشتر نمایان کرده است.

محمود‌‌نژاد با اشاره به اینکه در هیچ شهری حتی کلانشهر تهران، اماکن و مراکز تاریخی و گردشگری برای معلولان مناسب‌سازی نشده، گفته که چنانچه‌ در منطقه‌ای هم دسترسی معابر برای این افراد مناسب‌سازی شده، به دلیل اعلام نیاز در محله‌ها بوده است.

در همین زمینه، شهریور ماه گذشته، یحیی سخنگویی، معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور گفته بود که تنها ۲۴ درصد معبر‌های شهری استان تهران برای عبور و مرور معلولان مناسب‌سازی شده است و ۷۶ درصد دیگر، در عمل آنان را خانه‌نشین می‌کند.

معبر‌ها، علامت‌های راهنمایی و رانندگی، مبلمان شهری، حمل و نقل زمینی، هوایی و ریلی از جمله مواردی است که باید برای دسترسی آسان معلولان مناسب‌سازی شوند.

بیشتر بخوانید: فقط ۲۴ درصد معابر تهران برای تردد معلولان مناسب است

علاوه بر اینها، «نبود فرهنگ و روش مناسب برخورد با سالمندان و معلولان»، «نداشتن نظام پیشگیری و پایش سلامت»، «نبود بیمه فراگیر تأمین اجتماعی»، «نداشتن سرگرمی و تفریح مناسب» و «کمبود مراکز مراقبت در منزل و نگهداری روزانه‌ای که آنان را با امکانات قابل قبول بپذیرد»، تنها بخشی از مشکلات معلولان در ایران است.

با وجود این مشکلات فراوان برای معلولان و امکانات محدود دولتی و خصوصی برای آنان، سال‌هاست که اجرای قانون موسوم به «قانون جامع حمایت از معلولان» متوقف مانده است. تدوین این قانون سه تا چهار سال به طول انجامید اما به دلیل خلاء‌ها و نارسایی‌های موجود در آن، دولت ایران تصمیم به اصلاح آن گرفته است.

بر اساس آخرین گزارش‌ها، لایحه اصلاح این قانون هنوز به مجلس ایران نرسیده و تنها یکی از موارد آن به مجلس ارسال شده است.