مراسم اهدای دومین دور جایزه حقوق بشری رها

هم‌زمان با بیست و هشتمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل، سه‌شنبه ۱۷ مارس/۲۶ اسفند ماه، در مراسمی رسمی به میزبانی «سازمان غیر دولتی سودویند»، در مقر سازمان ملل متحد در شهر ژنو، جایزه چهار برگزیده دومین دوره «جایزه حقوق بشرى ر‌ها» به نمایندگان کیوان صمیمی، فاران حسامی، حکیمه شکری و برادران کردپور اهدا شد.

شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل و وکیل حقوق بشر٬ کارولینا یانورفسکی وکیل حقوق بشر و عضو هیئت مدیر انجمن سودویند و آرون رودس از بنیانگذاران و محقق اصلى پروژه حقوق آزادى و مدیر اجرایى سابق فدراسیون بین‌المللى هلسینکى اعضای هیئت داوران جایزه رها هستند.

بیشتر بخوانید: برندگان دومین دور «جایزه حقوق‌ بشری رها» معرفی شدند

در این مراسم ابتدا حسن نایب‌هاشم، فعال حقوق بشر و آرون رودرس از اعضای هیئت داوران، سخن گفتند و سپس پیام ویدئویی شیرین عبادی برای حاضران پخش و در ادامه مراسم نیز مراسم اهدای جوایز برگزار شد. از آنجا که تمامی برندگان این دوره جایزه به دلیل محکومیت‌ها و محدودیت‌های قضائی امکان خروج از ایران را نداشتند، نمایندگان آنان جایزه را دریافت کردند.

اولین سخنران این برنامه «آرن رودس» بود که به نمایندگی از هیئت داوران جایزه رها از معیارهای انتخاب افراد برای دریافت این جایزه سخن گفت.

به گفته رودس اشخاصی که جایزه رها به آنها اهدا می‌شود، زندگی خود را وقف پیش‌برد حقوق بشر در ایران کرده‌اند.

او همچنین با برشمردن جایگاه مهم مدافعین حقوق بشر در ایران به این‌که فعالیت در راستای حقوق بشر در ایران تا چه اندازه مشکل است اشاره کرد.  او از کار سخت خبرنگاران مستقل در ایران سخن گفت و ایران را بر اساس آمارها در بالای لیست کشورهایی دانست که بیشترین تعداد روزنامه نگاران زندانی را در خود جای داده است. رودس همچنین از صدور حکم اعدام برای یک خبرنگار مستقل به دلیل نوشتن در فیسبوک به عنوان یکی از نشانه‌های آشکار نقض آزادی بیان در ایران نام برد.

رودس در این نشست وجود بیش از صد بهایی در زندان را نشانه دیگری از نقض قوانین آزادی عقیده و اندیشه دانست. او در پایان ابراز امیدواری کرد که از طریق اهدای این جایزه از افرادی که اکنون در زندان هستند تقدیر کوچکی بشود.

پس از صحبت‌های او، پیام ویدئویی شیرین عبادی پخش شد. عبادی در این پیام ابتدا به برندگان تبریک گفت و اظهار امیدواری کرد مشکلاتی که این برندگان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند کمتر شود.

کیوان صمیمی نخستین برنده معرفی شده از سوی سودویند بود که مهران براتی به نمایندگی از او سخن گفت و جایزه را دریافت کرد.

او پس از تشکر از بنیاد سودویند به برشمردن گوشه‌ای از خصوصیات کیوان صمیمی پرداخت و او را یک زندانی عقیدتی و در عین حال سکولار دانست.

به گفته براتی، کیوان صمیمی روشنفکری است با اعتقادات دینی. او با اشاره به تاریخچه زندگی و بازداشت کیوان صمیمی گفت: «او را روز ۱۳ ژوئن ۲۰۰۹، تنها  یک روز پس از انتخاب پر از ابهام و دوباره احمدی نژاد به سمت ریاست جمهوری ایران بدون هیچ دلیلی دستگیر می‌کنند و حتی به او می‌گویند که می‌خواهند برای جلوگیری از دستگیری‌اش او را تحت محافظت قرار دهند.» براتی نتیجه این «محافظت» را  آن دانست که صمیمی تا کنون زندانی است و بارها شکنجه شده است.

در ادامه، براتی با برشمردن گوشه‌ای از زندگی کیوان صمیمی گفت: «او مبارزه با استبداد را سال‌ها پیش از انقلاب اسلامی در نظام پادشاهی آغاز کرده بود.» براتی از قول عادله صمیمی دختر کیوان گفت: «تا از پدر به یاد دارد از زمان رژیم گذشته تا کنون علیه ظلم و استبداد مبارزه کرده و تاوان این مبارزه را درحبس‌های طولانی و سلول‌های انفرادی پس داده است.»

براتی در ادامه به اعدام دو برادر کیوان در پیش و پس از انقلاب ایران اشاره کرد و گفت: «پیش از انقلاب فوریه ۱۹۷۹ کیوان مانند اکثر جوانان سیاسی آن زمان مواضع بسیار رادیکال داشت. در آن دوران او سه بار دستگیر شد.»

در ادامه نیز براتی ضمن برشمردن سابقه فرهنگی و مطبوعاتی کیوان صمیمی به بیان سابقه او به عنوان یک روزنامه‌نگارپرداخت و گفت: «هر چه هست کیوان صمیمی لااقل در ۳۵ سال گذشته امیدش به ساختن ایرانی دیگر است بر ویرانه‌های فرهنگی، اخلاقی و سیاسی که جمهوری اسلامی با خود آورده است.» در پایان براتی با مخاطب قرار دادن «سودویند»، اهدای جایزه حقوق بشر رها به صمیمی را انتخابی به‌حق دانست.

ژیلا مهدویان سخنران بعدی این مراسم بود که به نمایندگی از حکیمه شکری سخن گفت و متنی احساسی در معرفی حکیمه شکری و پیام «مادران پارک لاله ایران» را برای حاضران خواند. او در صحبت خود ضمن آرزوی آزادی هرچه سریعتر همه زندانیان سیاسی با اشاره به میزان محکومیت حکیمه شکری از او به عنوان فردی یاد کرد که «دست از آزاداندیشی و حقیقت‌طلبی برنمی‌دارد.»

همچنین «مادران پارک لاله ایران» ضمن تبریک انتخاب حکیمه شکری به عنوان یکی از برندگان جایزه رها و تشکر از «سودویند» در پیام خود به این مراسم خواستار توجه بیشتر فعالان و نهادهای مدافع حقوق بشر نسبت به وضعیت زندان قرچک ورامین شدند. «مادران پارک لاله» همچنین در ببانیه خود یاری همه فعالان حقوق بشر  برای رسیدگی به وضع زندانیان سیاسی و  توقف مجازات اعدام و آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی را خواستار شدند.

در این بیانیه آمده است: «مادران پارک لاله در ایران دادخواهانی هستند که همچنان پس از جنبش سبز تاکنون خواسته‌های بر حق خود را که همانا لغو مجازات اعدام و آزادی زندانیان سیاسی - عقیدتی و محاکمه عاملان و آمران کشتار فرزندان ملت بعد از انقلاب اسلامی است را پی می‌گیرند.»

عبدالله کردپور، برادر مسعود و خسرو کردپور از برندگان دور دوم جایزه رها دیگر سخنران این مراسم بود. او در این نشست ابتدا از هیئت داوران جایزه رها و نهاد «سودویند» به دلیل حمایت از برادرانش از طریق اهدای جایزه رها قدردانی کرد. در ادامه کردپور پس از بیان گوشه‌ای از زندگی برادرانش و فعالیت‌هایشان و سابقه بازداشت و برخورد حکومت با آنان، به دلایل شکل‌گیری «خبرگزاری موکریان» توسط برادرانش و نقش این نهاد خبری در گزارش و دیدبانی وضعیت حقوق بشر به ویژه در مناطق کردنشین پرداخت.

به گفته عبدالله کردپور این نهاد به غیر از فعالیت‌های خبری در مواردی نسبت به یاری رساندن به خانواده زندانیان سیاسی و عقیدتی محروم از وکیل و جمع‌آوری کمک‌های نقدی برای خانواده آنان نیز اقدام می‌کرده است که این امر به نوبه خود موجب حساسیت بیشتر نهادهای امنیتی نسبت به فعالیت‌های برادران کردپور شده بود.

عبدالله کردپور در پایان این نکته را به حاضرین یادآوری کرد که برادرش خسرو با گذشت نزدیک به دو سال از مدت بازداشتش، هنوز موفق به اخذ مرخصی از زندان نشده است.

فاران حسامی برنده دیگر جایزه رها بود که به نمایندگی از او گلوریا مُقَرِبی، در مراسم حاضر و برای حاضرین سخن گفت. او در سخنانش فاران حسامی را «شیرزنی» توصیف کرد که به خاطر اعتقادات دینی‌اش از سوی جمهوری اسلامی به زندان انداخته شده و اکنون حدود سه سال است که از دیدن فرزند خردسالش محروم است.

در ادامه پس از اینکه گوشه‌ای از زندگی فاران در کودکی و سابقه تحصیل او توسط مُقَرِبی برای حاضرین بیان شد، گوشه‌هایی از سابقه برخوردهای حکومت با او و همسرش کامران رحیمیان که او نیز به اتهام مشابهی هم‌اکنون در زندان به سر می‌برد نیز در جلسه مطرح گردید.

مُقَرِبی در این مراسم از فاران حسامی با عنوان «اسطوره عشق، استقامت و ایمان» نام برد و به نمایندگی از او از حاضرین و کسانی که او و خانواده‌اش را حمایت کرده‌اند تشکر کرده و گفت: «امیدوارم این همدردی و همبستگی جهانی که بدون در نظر گرفتن ملیت، نژاد، مذهب و زبان، صرفا به خاظر انسانیت و همنوع بودن ایجاد شده است باعث شود که در آینده چنین اتفاقاتی که یادآور دوران وحشت‌انگیز قرون وسطایی است و انسان را به یاد محاکمه گالیله و نوشیدن جام شوکران سقراط می‌اندازد دیگر پیش نیاید.»

در ادامه توسط «آرن رودس» به نمایندگی از هیئت داوران لوح‌های تقدیری به سخنرانان تقدیم شد.

در ادامه این مراسم احمد شهید، گزارشگر ویژه امور حقوق بشر ایران در محل نشست حاضر شد. او در ابتدا به برندگان جایزه رها تبریک گفت و از حضور در جمع فعالین حقوق بشر ایرانی ابراز خوشحالی کرد.

احمد شهید در ابتدای سخنانش گفت که دو سال پیش گروهی از ناظرین حقوق بشر به ایران سفر کردند و توانستند از تعدادی از زندان‌های ایران بازدید کنند و خانواده‌های تعدادی از زندانیان را ملاقات و  با گروهی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران و نمایندگان سازمان‌های غیردولتی دیدار داشتند. به گفته او آنها چند نکته را به صورت برجسته مورد توجه قرار دادند. از آن‌جمله شرایط بسیار سخت تحمیل شده بر خانواده‌های زندانیان سیاسی بود که متاسفانه تا کنون نیز به همان ترتیب ادامه دارد.

او گفت قوانین سخت‌گیرانه در کشور، زندان‌های طولانی مدت به طور انفرادی و عدم تطابق احکام صادره با اتهام وارده به زندانیان و رعایت نکردن بسیاری از حقوق زندانیان از جمله مواردی است که در تمام گزارش‌ها به آن‌ها اشاره شده است. به گفته شهید در سال گذشته ۹۲ مدافع حقوق بشر در زندان به سر بردند. دلایلی که او در سخنانش برای این بازداشت‌ها بر شمرد عبارت بود از همکاری با نهادهایی که مدافع حقوق بشر هستند و همین طور به گفته حکومت ایران گرو‌هایی که امنیت کشور را در خطر قرار دادند.

شهید درادامه به گروهی از زندانیانی اشاره کرد که تحت عنوان محارب همچنان در بازداشت به سر می‌برند. او با نام بردن از کانون مدافعان حقوق بشر، جلوگیری از فعالیت این چنین نهادهایی را که در دیدبانی حقوق بشر نقش مهمی را ایفا می‌کردند، تلاش حکومت برای توقف اطلاع رسانی به موقع موارد نقض حقوق بشر در ایران دانست.

بیشتر بخوانید: وضعیت حقوق‌ بشر در ایران بدتر از سال‌های قبل شده است

احمد شهید جلوگیری از فعالیت رسانه‌های مستقل و احزاب آزاد و وارد کردن فشار روزافزون بر فعالان حقوق بشر در ایران را نشانه‌های تلاش حکومت برای سخت کردن هر چه بیشتر شرایط برای تلاشگران حقوق بشر ایرانی دانست.

او برای نمونه از پرونده افرادی چون محمدرضا پورشجری که اکنون به واسطه فعالیت‌های حقوق بشری دخترش در خارج از ایران بار دیگر مورد تهدید و بازداشت قرار گرفته و آتنا دائمی که به اتهام تماس برقرار کردن با گزارشگر ویزه در بازداشت به سر می‌برد یاد کرد.

احمد شهید در شرایط کنونی دفاع از حقوق زندانیان را برای وکلا بسیار کار سختی دانست و در خاتمه از مدافعان حقوق کار دگراندیشان نیز تجلیل کرد و در پایان گفت: «ما همه نگران آنچه در ایران اتفاق می افتد هستیم و ایران باید بداند که دنیا در حال حاضر نگاهش به سوی عملکرد دولت ایران است.»
در پایان این نشست گزارشگر ویژه  به پرسش‌های مطرح شده از سوی حاضرین پاسخ گفت.

اهدای تندیس رها و مراسم جشن «سودویند» به افتخار برندگان

سه‌شنبه شب به میزبانی سازمان «سودویند» مراسم جشنی در شهر ژنو برگزار و تندیس رها به نماینگان برندگان دور دوم این جایزه حقوق بشری اهدا شد.