مذاکرات هسته‌ای: دامنه بازرسی‌ها و خطر بن‌بست گفت‌وگوها
ایرج ادیب زاده − دو موضوع "بازرسی‌ها" و تحریم‌ها از یک سو و مسائل منطقه‌ای از سوی دیگر، آیا می‌توانند به بحرانی اساسی در مذاکرات هسته‌ای ایجاد کنند؟
ایرج ادیب زاده
خامنه‌ای: «اجازه نمی‌دهیم از هیچیک از مراکز نظامی ایران هیچگونه بازرسی از سوی بیگانگان صورت بگیرد.»
کمتر از یک ماه به مهلت توافق سی ژوئن باقی است و دور تازه مذاکرات وین از سه شنبه به جریان افتاده است. یکی از مسایل کلیدی که بن بست در مذاکرات را باعث شده، دامنه بازرسی‌هایی است که تهران برای اجرای آن ها تعهد داده اما اکنون به نظر می‌رسد فشار سپاه و نظامیان، مسوولان ارشد نظام جمهوری اسلامی را به واکنش‌های تندی وادار کرده که در صورت پافشاری رسیدن به توافقنامه پایانی سی ژوئن را دشوار خواهد کرد.
همزمان با دور تازه مذاکرات، خامنه‌ای در جمع گروهی ازافراد سپاه گفت: «اجازه نمی‌دهیم از هیچیک از مراکز نظامی ایران هیچگونه بازرسی از سوی بیگانگان صورت بگیرد.» او همچنین «مصاحبه با دانشمندان هسته‌ای» را زیاده‌روی و این درخواست را «بازجویی» توصیف کرد.
ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پیش از این گفته بود: «اگر آمریکا در زمینه دسترسی‌ها، به کف خواسته‌های خود نرسد و تضمین‌های لازم برای دسترسی به ابعاد فعالیت‌های هسته‌ای ایران فراهم نشود، این کشور توافق اتمی با ایران را امضا نخواهد کرد.»
به گفته ماری هارف: «تضمین برای دسترسی به ابعاد نظامی احتمالی مربوط به سایت‌ها یا فعالیت‌های اتمی ایران یکی از موضوعات اصلی در جریان مذاکرات لوزان بوده است.»
ماری هارف درباره اظهارات رهبر ایران افزود: «همان‌طور که قبلاً گفتیم، قصد نداریم به‌صورت علنی مذاکره کنیم و همچنین قصد نداریم به هیچیک از اظهارات رهبر جمهوری اسلامی پاسخ دهیم.»
به این ترتیب باید خطوط دقیق بازرسی‌ها در مذاکرات این هفته وین و پیش از تصمیم برای چگونگی برداشتن تحریم‌ها نهایی شود.
پرسش‌های مهم روز این‌ها هستند:
* موضوع کلیدی در مرکز گفت‌وگوهای تازه را «بازرسی های مراکز اتمی» تشکیل داده که با سخنان خامنه‌ای و پاسخ واشنگتن، به یک گره‌‌گاه تبدیل شده است. این مساله می تواند در راه رسیدن به توافق پایانی مشکل جدی ایجاد کند؟
* برداشتن تحریم‌های بین‌المللی به شفاف‌سازی جمهوری اسلامی در مورد مراکز اتمی‌اش بستگی دارد. آیا اجازه بازرسی‌ها، کلید حل مشکل تحریم‌هاست؟
* آیت‌الله خامنه‌ای در مورد جنگ نیابتی همسایه‌ها گفته که پاسخ ایران به هرگونه شیطنت بسیار سخت خواهد بود. یحیی رحیم صفوی مشاور نظامی، دستیار و بازوی اجرایی خامنه‌ای نیز تهدید کرده که بیش از ۸۰ هزارموشک حزب‌الله آماده شلیک به اسراییل‌اند. رویداد دیگر دعوت از طالبان به تهران و تایید خبر از سوی آن‌ها ست و اظهار بی‌اطلاعی سخنگوی دولت. این رویدادها می‌توانند سنگ‌اندازی در راه « توافق سی ژوئن» باشند؟
* همزمان با این رویدادها، رییس جمهور آمریکا لایحه «لزوم بررسی توافق اتمی با ایران » توسط قانون گذاران کنگره را امضا کرد. این نظارت قانونی نمایندگان دو مجلس آمریکا بر توافق نامه احتمالی چه تاثیری خواهد گذاشت؟
این پرسش‌ها را رادیو زمانه با دو کارشناس پرونده هسته‌ای ایران آقایان مهران مصطفوی در پاریس و رضا تقی زاده در گلاسکو مطرح می‌کند.
نظرها
نظری وجود ندارد.