دگرباشان جنسی ایران؛ شهروندان آگاه به حقوق خود

ساقی قهرمان، متولد مشهد و مقیم کانادا و مدیر سازمان دگرباشان جنسی ایران (ایرکو) است. در کنار فعالیت‌های اجتماعی، او شاعر است و صاحب چندین عنوان دفتر شعر به زبان‌های فارسی و انگلیسی، عضو پن کانادا و پایه‌گذار کلوب نویسندگان در تبعید انجمن قلم کانادا / پن (۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵) است. قهرمان، همچنین مدیریت انتشارات گیلگمیشان، اولین انتشارات مختص به دگرباشان جنسی ایرانی را نیز بر عهده دارد.

او خود در سال ۱۳۶۳ از کوه‌های مرزی ایران به ترکیه رفت، درخواست پناهندگی داد و در کانادا بازاسکان یافت. از سال‌های اول ورود به کانادا، او با خانه‌های امن زنان قربانی خشونت، اقامتگاه‌های پناهندگان و تازه‌واردان فارس، کرد و ترک زبان همکاری کرد. او از سال ۲۰۰۶ از طریق سازمان ایرکو، پرونده پناهندگان دگرباش جنسی ایرانی را بررسی و پیگیری می‌کند.

سازمان ایرکو، با فعالیت‌های خود تلاش می‌کند تا به «تعریف حقوق بشری و مدنی افراد همجنس‌گرا، دوجنس‌گرا و تراجنسیتی ایرانی مقیم ایران و پناهنده در اقصی نقاط جهان»، «افزایش آگاهی و تشریح مباحث گرایش جنسی و هویت جنسی برای جامعه ایرانی»، «فعالیت در جهت جرم‌زدایی از همجنس‌گرایی در ایران» و «مستندسازی نقص حقوق افراد و جامعه دگرباش جنسی» دست یابد.

در این مصاحبه، با ساقی قهرمان در موضوع دگرباشان جنسی، قوانین بین‌المللی و سازوکارهای حقوق بشر سازمان ملل متحد، همچنین مساله پناهندگی صحبت کردم.

■ ایرکو به‌عنوان یک سازمان دگرباشان جنسی، چه رابطه‌ای با دولت کانادا دارد؟

ساقی قهرمان - ایرکو یک سازمان قدیمی دگرباشان جنسی ایرانی است که در کانادا ثبت شده است. ما از یک طرف ایرانی هستیم، از یک طرف با جامعه‌ دگرباش ایران پیوند خورده‌ایم و  در کنار آن، سازمانی در کانادا هستیم و تحت قوانین سازمان‌های غیر انتفاعی کانادا اداره می‌شویم.

موازی آن، با سازمان‌ها و گروه‌های دگرباش جنسی کانادا رابطه سازمانی خودمان را داریم. رابطه‌ا‌ی معتبر، محترم و بر اساس اطمینانی دو جانبه هم با دولت کشوری که خانه‌ این سازمان و بخشی از دگرباشان جنسی ایرانی شده است، برقرار کرده‌ایم.

در طول سال‌های گذشته، با رعایت دقیق اصولی که در چارچوب رفتار و عملکرد اجتماعی و سیاسی معنا دارد و با توجه به جایگاه ایرانی این سازمان مستقر در کانادا، توجه دولت و ارگان‌های مربوطه در کانادا را به آنچه نقض حقوق بشری و شهروندی همجنس‌گرایان، تراجنسیتی‌ها و دوجنس‌گرایان در ایران به‌شمار می‌آید، جلب کرده‌ایم، توضیح داده‌ایم و گزارش کرده‌ایم.

به عنوان مثال، در آخرین نشستی که به دعوت وزیر خارجه پیشین کانادا در اتاوا برگزار شد، صریحاً اشاره کردیم که از دولت کانادا توقع داریم تا در مواردی که نقض حقوق دگرباشان جنسی ایران، در چارچوب قوانین غیر انسانی و ناهمخوان با قوانین حقوق بشر جهانی است، با دولت ایران برخوردی محکم و آگاه بکنند و در این موارد، ساکت و بی‌توجه نمانند.

همچنین خواستیم تا به دولت کانادا یادآوری بشود که تغییر قوانین همجنس‌گراستیز و تراجنسی‌هراس، در اولویت مطالبه‌ها و هشدارهای دولت کانادا به دولت ایران قرار بگیرد.

ما در ایرکو معتقدیم که برای تغییر این قوانین، راهکارهای عملی، نظیر آموزش متخصصین حقوق و علوم پزشکی و علوم اجتماعی وجود دارد. همچنین برای توانمند کردن جامعه متخصصین ایران و دسترسی به اطلاعات به روز در علوم گوناگون، پیشنهادهایی داریم.

مثلاً پیشنهاد به ارگان‌هایی مثل توانا یا رادیو زمانه داده‌ایم که به‌جای مخاطب قرار دادن صرف دگرباشان جنسی، متخصص ایرانی را، مخصوصاً در زمینه‌های علوم پزشکی مخاطب خود قرار بدهند. برابر این پیشنهادها برای ارتباط با جامعه ایران، همکاری‌هایی با توانا داشته‌ایم.

■ در سطح جهانی و سازوکارهای بین‌المللی حقوق بشر سازمان ملل متحد، چه کارهایی انجام داده‌اید؟

در سطح جهانی ایرکو به کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در ترکیه گزارش می‌دهد. همچنین به دیپلمات‌های کشورهای اروپایی، از جمله سوئد، اتریش، هلند و ایتالیا در توضیح وضعیت حقوق بشری و شهروندی دگرباشان جنسی در ایران گزارش نوشته‌ایم. همچنین در مکاتبات با ایشان وضعیت اجتماعی جامعه دگرباش ایران و شرایط ایشان در دوران پناهندگی در اروپا را شرح داده‌ایم.

گزارش‌هایی هم در خصوص نقض حقوق بشری و شهروندی دگرباشان جنسی ایران و تشریح وضعیت گی‌ها، وضعیت ویژه لزبین‌ها و دشواری‌های روبروی تراجنسی‌ها در ایران در نواحی مختلف و در لایه‌های اجتماعی گوناگون به شورای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد ارائه کرده‌ایم.

بخش دیگری از فعالیت ایرکو، پشتیبانی معنوی از سازمان‌هایی است که در زمینه روشنگری در نقض حقوق دگرباشان جنسی فعال هستند و در زمینه نقض حقوق دگرباشان جنسی ایران، به گزارش، تایید و شهادت، نیاز داشته‌اند و با همکاری ایرکو، امکان تهیه گزارش مورد نظرشان را یافته‌اند.

ایرکو تاکنون هفت گزارش سایه، به تنهایی با عنوان‌های انسانیت انکار شده و زندگی همچنان جای دیگری است یا همراه با یکی از سازمان‌های همکار ایگل‌هِرگ، ایگل‌هرگ، اس‌آرآی و دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد به شورای عالی حقوق بشر ارسال کرده است.

سه گزارش هم به بررسی ادواری جهانی (UPR) ارسال شده است. در نامه‌های سرگشاده‌ای نظیر نامه ۳۰ سازمان فعال حقوق بشر به نمایندگان کشورهای عضو مجمع عمومی سازمان ملل متحد که در اعتراض به وضعیت نقض حقوق بشری دگرباشان ایران، در کنار دیگر نقض حقوق جامعه ایران منتشر می‌شود، حضور ایرکو در کنار دیگر سازمان‌ها و گروه‌هایی که برای روشنگری در وضعیت و نقض حقوق بشر در ایران تلاش می‌کنند، آشکار است. ما در طول سال‌های گذشته، کوشیده‌ایم تا ایرکو از نقطه‌نظر دقت و صحت، تحت هر شرایطی، دارای اعتبار و قابل اتکا باقی بماند.

در همین راستا، کوشیده‌ایم تا در هنگام روشنگری در وضعیت نقض حقوق بشر جامعه دگرباش ساکن ایران، اولویت را به حفظ امنیت و سلامت فرد بدهیم و در همان حال، به امنیت و سلامت جمعی جامعه دگرباش جنسی هم توجه داشته باشیم. توجه به این نکته مهم است که گاهی حفظ این توازن، کاری است بسیار دشوار و نیازمند حساسیتی فراوان به حقوق فرد و جمع است.

■ چطور این فعالیت‌ها را در سطح دیگر کشورها، با ایرانی بودن سازمان همگام کرده‌اید؟

ایرکو در طول سال‌هایی که در صحنه بوده است، از انرژی تک تک ما که این مجموعه را تا اینجا رسانده‌ایم، سود برده است. در داخل جامعه ایران  هم، در کنار دیگر کوششگران جامعه دگرباش، وبلاگ‌نویس‌ها، روزنامه‌نگارها، فعال‌های اجتماعی دگرباش، مساله حقوق بشری و شهروندی دگرباشان جنسی را به مساله‌ای فوری، اساسی و حساس بدل کرده است.

با انتشار نشریه چراغ از سال ۲۰۰۶ به بعد، در دوره‌های گوناگون بر نکته‌هایی در زندگی دگرباشان جنسی انگشت گذاشته شده است. همچنین به نکته‌هایی در عملکرد و گفتار مسوولان دولتی اشاره کرده‌ایم که حقوق دگرباشان را بیش از پیش، بیشتر مطرح کرده‌اند.

در ده سال گذشته، چراغ تاثیرگذار بوده است. به طیف وسیع‌تری از مخاطب دگرباش رسیده‌ است، فعال‌های داخل و خارج از کشور را نسبت به مسائل دگرباش جنسی حساس کرده است. همراه با همکارهای خود در جامعه دگرباش نظیر مجله ماها، ندا، همجنس من، من مثل تو، مجله اقلیت، به ضرورت تغییر قوانین داخلی، نزدیک‌تر شده‌ایم.

با همکاری نشر افرا در سال ۲۰۰۹ و سپس ایجاد انتشارات گیلگمیشان از ۲۰۱۰ تاکنون بیشتر از ۴۰ عنوان کتاب منتشر کرده است و دقت مردم و مسئولان را به دگرباشان جنسی، به‌عنوان نویسنده و شاعر و پژوهشگر جلب کرده است؛ دگرباشانی که معنای شهروندی و حقوق خویش را می‌دانند.

ایرکو همچنین در حرکت‌هایی که در موضوع مطالبه حقوق جامعه دگرباش جنسی بوده‌اند، نظیر نامه سرگشاده دانشجویان همجنس‌گرای دانشگاه‌های ایران، در نقش سخنگوی بخشی از جامعه دگرباشان جنسی ایران، عمل کرده است.

این قدم ها هر یک، به این خاطر اهمیت داشته‌اند که جامعه دگرباش جنسی ایران را با چهره‌ای واقف، آگاه و متخصص در کسب حقوق خود، به جامعه ایران و جامعه جهانی و کشور کانادا شناسانده‌اند.

■ چه روندی طی شده است که شما را سوق داده است که از طریق سازمان‌های بین‌المللی، برای رسیدن به حق و حقوق دگرباشان جنسی، تلاش کنید؟

بخشی از جامعه دگرباشان ایران متفکر و روشنفکر و نویسنده و هنرمندند. بخشی از جامعه دگرباشان ایران کوششگر اجتماعی و سیاسی‌اند. سازمان ایرکو را اعضایی متعلق به همین بخش‌ها تشکیل داده‌اند که برای کسب حقوقی که از آنها نقض شده،‌ راهکار را در روشنگری و تعامل و ارائه گزارش به نهادهای مسئول جامعه جهانی می‌دانند.

ما در ایرکو به طور طبیعی و بر اساس تجربه و حرفه خود، در اولین قدم‌ها به راهکارهای قانونی و حقوقی برای هشدار وضعیت جامعه دگرباش و ضرورت تغییر این وضعیت رسیدیم. شاید بشود گفت اولین قدم، آشنایی با وبلاگ‌نویسان دگرباش و فعالان اجتماعی دگرباش ساکن ایران بود.

قدم بعدی آشنایی با آسیب‌هایی بود که در داخل ایران به جان و روان دگرباش جنسی در داخل نهاد خانواده،‌ مدرسه، کار، فضای عمومی، آن هم با حمایت قوانین مجازات اسلامی و قوانین خانواده جمهوری اسلامی ایران وارد می‌شود.

پس از آن، اولین قدم منطقی و ضروری، ایجاد ارتباط با سازمان‌های همکار و سازمان‌های حقوق بشری و سازمان‌های بین‌المللی بود. ما در کنفرانس‌ها، میزگرد‌ها، در حضور مسئولان میزهای ایران در کشورهای گوناگون، در مصاحبه‌های رسانه‌ای و گفتگوهای خصوصی میان ایرکو و دیپلمات‌ها، شرکت کرده‌ایم.

روندی که ما را به طرح مطالبه‌ها به سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی کشانده است، پیوند خونی و تنگاتنگ با وضعیت وخیم جامعه دگرباش در ایران و پیرو آن، وضعیت وخیم جامعه دگرباش کوچیده در غرب است.

■ حالا می‌خواهم سوال پیشین را به شکلی دیگر بپرسم. چرا فکر می‌کنید سازمان‌های بین‌المللی، می‌توانند کمکی به دگرباشان جنسی باشند؟

برای آن دسته از ما که به انقلاب اعتقاد نداریم، آگاهی‌رسانی آهسته و پیوسته، همچنین جلب توجه مسئولانی که می‌توانند از دست و زبان خود و همکارانشان برای ایجاد تغییرات کمک بگیرند، تنها راه ایجاد تغییرات اجتماعی است.

تغییراتی که بعد از ۲۰۰۹ در برخورد فعالان اجتماعی، فعالان حقوق بشری،‌ روزنامه‌نگاران ایران نسبت به وضعیت دگرباشان جنسی پدیدار شد در نتیجه فعالیت جمعی فعالان اجتماعی دگرباش ایرانی بود که ایرکو جایگاه خود را در کنار دیگر فعالان اجتماعی ایرانی کسب کرد. نتیجه کوشش فراگیر و پیگیر کلیت این مجموعه،‌ جلب توجه جامعه جهانی به واقعیت‌نگری در وضعیت جامعه دگرباش ایران است.

اگر توجه داشته باشید، تا حدود سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ تصور رسانه‌های غربی از جامعه دگرباش ایران، ردیف چوبه‌های دار و مردهای گی به دار آویخته بود. در برابر این تصویر، جهموری اسلامی ایران القا می‌کرد که هیچ کسی به جرم همجنس‌گرایی در ایران اعدام نشده است و قتل دگرباشان در ایران بنا به آمار رسمی،‌ شایعه است.

به دنبال یک روشنگری پیگیر، همراه با دیگر کوششگران جامعه دگرباش ایران، اکنون سازمان‌های بین‌المللی می‌دانند بخش عمده آسیبی که به دگرباشان ایران می‌رسد، از سوی قوانین داخلی است. این قوانین اجازه هر خشونت و تبعیض را به خانواده می‌دهند و تایید کننده قتل‌های ناموسی، خشونت و آزار جنسی از سوی مسئولان مدارس به دانش‌آموزان دگرباش، تجویز داروهای روان‌گردان، هورمون، شوک الکتریکی از سوی پزشکان و روان‌پزشکان، تجاوز جنسی و اخاذی از سوی ماموران انتظامی و همکاران‌شان در نهادهای بسیج و سپاه و حراست‌های ادارات و دیگر نهادها شده‌اند.

آگاهی به این وضعیت، سازمان‌های بین‌المللی را قادر می‌سازد تا به راهکارهای تغییر نقض حقوق دگرباشان جنسی، اشاره‌هایی موثر و با تاثیری مثبت داشته باشد. سازمان‌های بین‌المللی قادرند تا به دولت ایران، برای رفع سانسور از اینترنت فشار بیاورند یا برای دسترسی ایرانیان به اینترنت راهکار بیندیشند.

بیایید از این منظر نگاه کنیم که یک روان‌پزشک در ایران، اگر به دانش روز روانپزشکی دسترسی داشته باشد، فشارهای روحی یک دگرباش جنسی را با بیماری‌های روانی اشتباه نمی‌گیرد و درمانی مناسب را پیش‌بینی خواهد کرد. یا اگر همین روان‌پزشک به علوم اجتماعی روز دسترسی داشته باشد، دگرباشی جنسی را شرم‌آور نمی‌داند و خانواده را مالک به سرنوشت فرزند نمی‌شناسد.

شاید با هم موافق باشیم که دست سازمان‌های بین‌المللی برای کمک به ایران خیلی باز است. در نظر داشته باشیم که کمک به ایران از نقطه‌نظر ایرکو، هیچ‌وقت حمله نظامی به ایران نبوده است و مطالبه ایرکو از سازمان‌های بین‌المللی کاملاً در چارچوب توان این سازمان‌ها است.

■ آیا ایرکو با احمد شهید هم ارتباط مستقیمی دارد؟

با احمد شهید ارتباط مستقیم داریم. شخصاً با ایشان ملاقات کرده‌ام. به جز دیدار حضوری و حضور مشترک در سمینار و پانل، با تیم همکار ایشان، برای گفتگوهای در راستای ارسال گزارش در ارتباط هستیم.

ایرکو در ایجاد ارتباط میان جامعه دگرباش جنسی با گزارشگر ویژه و در انتقال شهادت‌ها به ایشان نقشی کلیدی و موثر داشته است. همان‌طور که می‌دانید، دیدار با احمد شهید به‌عنوان گزارشگر ویژه، همراه با جمع‌آوری شهادت‌نامه‌های دگرباشان جنسی که در حضور تیم گزارش‌گران ایشان در شهر تورنتو در سال ۲۰۱۳ انجام شد.

اعضای جامعه دگرباش در این جلسه حاضر شدند و با توضیح جزییات و ارائه مدارک از نقض حقوق بشری و شهروندی خود گفتند. گفتگوهای حضوری با شخص احمد شهید داشتند. این دیدار، نقطه عطفی در تاریخ مبارزه جامعه دگرباش جنسی ایران برای تامین حقوق اولیه و بنیادین بشری خویش است.

امیدواریم از طریق گزارشگر ویژه، به مشخص شدن موارد نقض حقوق بشری و شهروندی دگرباشان جنسی در ایران، در سطح محلی و جهانی برسیم. اولین ارتباط ایرکو با تیم احمد شهید بعد از اولین گزارش ایشان، از طریق ایگل‌هِرک صورت گرفت و قرار مصاحبه تیم شهید با پناهنده‌های دگرباش و دگرباشان ایران، گذاشته شد.

سپس در پانلی که از سوی وزیر امور خارجه کانادا در ۲۰۱۴ برگزار شد، با ایشان گفتگو داشتم. در این نشست، ایرکو نظر خود را به شهید و وزیر امور خارجه وقت کانادا در خصوص وضعیت دگرباشان ایران، برخورد کانادا در ارتباط با نقض حقوق بشری و شهروندی دگرباشان ایران و ضرورت توجه ویژه شهید به نقض حقوق دگرباشان در گزارش‌های خود، اعلام کرد و پاسخی مثبت از هر دو دریافت کرد.

■ آیا تاکنون لازم شده است در زمینه وضعیت پناهجویان ایرانی دگرباش از طریق سازوکارهای بین‌المللی حقوق بشر، به کشورهایی مثل ترکیه، مواردی را ذکر کنید و اگر چنین بوده چه نتایجی داشته است؟

ایرکو از ۲۰۰۶ تاکنون در ارتباط با وضعیت پناهنده‌های دگرباش بیشتر از همه با کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در ارتباطی نزدیک و دایم است. مستقیم برای آنها گزارش می‌فرستیم و توضیح‌ها و شرح وضعیت‌های اجتماعی و سیاسی تاثیرگذار در وضعیت دگرباشان ایران بلافاصله به اطلاع این نهاد رسیده است.

در جلسه‌های متعددی که حضوری با آنها داشته‌ایم، وضعیت پناهندگان دگرباش تشریح شده است. همچنین با همکاری و همراهی سازمان ایگل‌هرگ و مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای آن، حسین علیزاده، دو بار تاکنون ملاقات حضوری با دفتر این کمیساریای عالی در نیویورک و در ژنو داشتیم.

در این دو جلسه، نیازها و فوریت‌ها و حساسیت‌های وضعیت پناهندگان دگرباش، از سوی من به دلیل تجربه تنگاتنگ و چند ساله با روند پناهندگی و شرایط میدانی زندگی پناهنده دگرباش ایرانی در کشور ترانزیت و کشور پناهنده‌پذیر، با شرح جزییات و ارائه نمونه و مدرک، توضیح داده شد.

حسین علیزاده به‌عنوان کارشناس، وضعیت دگرباشان جنسی در منطقه و ضرورت خروج سریع و اسکان مجدد آنها در کشور امن را با دقت تشریح کرد. این گزارش‌ها، در طول این سال‌ها، تاثیرات عمیق و قابل مشاهده در وضعیت پناهندگان دگرباش به‌ویژه در ترکیه داشته‌اند.

البته گزارش‌ها و ارتباط پیگیر ایرکو با کشورهای پناهنده‌پذیر اروپا، کانادا و نهادهای مسئول این کشورها، تاثیر عمیق در درک وضعیت پناهجوی دگرباش ایرانی و واقعیت‌نگری و کارشناسی وضعیت کشور داشته است.

گزارش‌ها و ارتباط‌های پیگیر ایرکو، یکی از عواملی است که در کشورهایی نظیر هلند و سوئد، اتریش، آلمان، به‌عنوان نمونه، پناهجوی دگرباش ایرانی شانس ۹۹ درصدی، برای پذیرفته شدن درخواست پناهندگی را داراست.

■ آیا ارتباطی هم با پناهجویان برقرار می‌کنید؟

بله، ما به طور دائم و در مورد هر پناهجو، یک بار یک شرح کامل از وضعیت این پناهجو و عواملی که باعث خروج وی از ایران شده‌اند، آنها را به سازمان‌های مربوطه توضیح می‌دهیم. در این توضیح، وضعیت اجتماعی، محلی، مذهبی، سیاسی وقت را هم در ارتباط با پناهجوی موردنظر مطرح می‌کنیم.

این توضیح‌ها، برای درک موقعیت پناهجو از سوی نهاد مربوطه، کمیساریای پناهندگی سازمان ملل در کشور ترانزیت و یا اداره‌های مهاجرت کشورهای پناهنده‌پذیر، بسیار موثر و اساسی‌اند. برای مثال این رابطه، در سال ۲۰۰۹ شاهد تغییر رفتار پلیس ترکیه نسبت به پناهجویان دگرباش ایرانی در ترکیه بودیم.

در طول سال‌هایی که گذشت، رفتار پلیس با پناهنده‌های دگرباش، از رفتاری توهین‌آمیز و خشونت‌بار، به رفتاری حامی و محترمانه تبدیل شد. برای پلیس، از سوی کمیساریای پناهندگی سازمان ملل در ترکیه کارگاه‌های آموزشی گذاشته شده بود و در مورد پناهنده‌های دگرباش جنسی، به پلیس اتباع خارجی آموزش داده شده بود.

همیاری سازمان‌هایی نظیر هلسینکی، اورام اینترنشنال، کائوس ، لامبادا استانبول، و گزارش‌ها و جلسه‌های با حضور پناهنده‌ها و کوششگران اجتماعی دگرباش در تحول شرایط وضعیت پناهنده‌های دگرباش در ترکیه بسیار موثر بوده و حالا که با آغاز به کار اداره مهاجرت ترکیه، این وضعیت بازگشت به عقب داشته، امیدوارم با ایجاد کمپین‌ها و گزارش‌های مشابه، برای بهبود وضعیت یک اقدام مشترک داشته باشیم.

در ملاقات‌هایی که ایرکو با پلیس اتباع خارجی در شهرهای مختلف ترکیه داشت، با حوصله و با صبر، وضعیت دگرباشان جنسی پناهجو در شهرهای ترکیه برای پلیس توضیح داده می‌شد و به پلیس توضیح داده می‌شد که بر اساس قوانین حقوق بشری و پناهندگی، ضرورت دارد پلیس ترکیه رفتاری محترمانه و مسئولانه با دگرباشان جنسی ایرانی داشته باشد.

ایرکو در خارج از ترکیه، با آراف‌اس‌ال سوئد و سی‌او‌سی هلند و سازمان آرکی گی میگرا ایتالیا در رابطه با وضعیت پناهنده‌های دگرباش ایرانی کار کرده است.

■ شما در ایرکو، با نگاهی واقع‌گرایانه، چه آینده‌ای را برای دگرباشان جنسی ایران، در فاصله‌ای نه چندان دور تصور می‌کنید؟

پیش‌بینی آینده دشوار است، آن هم وقتی با حاکمیتی طرف هستید که تصمیم یک یا چند فرد، می‌تواند یک شبه تمام چیزها را تغییر دهد. شاید تنها پیش‌بینی را بتوان در زمینه اجتماعی کرد. به نظر من، موج آگاهی‌سازی در خصوص مسایل جنسی و جنسیتی و گرایش و هویت جنسی که کم‌کم در بین مردم روشن‌بین جامعه و فعالان اجتماعی و هنرمندان صحنه یا سلبرتی‌های ایرانی بزرگ و فراگیرتر می‌شود، در میان‌مدت تاثیر به سزایی در نگاه جامعه ایرانی، به خصوص ایرانیان خارج از کشور که دسترسی راحت‌تری به گردش اطلاعات دارند خواهد داشت.

به عنوان مثال، افزایش میزان حمایت‌ها از حقوق دگرباشان، حداقل حقوق اولیه بشری، از سوی پروفایل‌های افراد عادی در شبکه‌های اجتماعی در چند ساله اخیر محسوس است.

ما امید داریم برنامه‌های میان‌مدت ما برای آگاه‌سازی خانواده و جامعه، پزشکان و روان‌پزشکان، توان اجرا یابد و لااقل از سمت این دو گشایشی در وضعیت جامعه دگرباش در داخل ایران ایجاد شود. از دیدگاه ما گرچه این راه زمان بر است، اما می‌تواند تاثیرات زودبازده هم داشته باشد.

آشنایی پزشک و روان‌پزشکی که آمادگی پذیرفتن یافته‌های علمی به روز را دارد، در این برنامه‌ریزی قابل دسترس است. همچنن آغاز این پروژه، به مرور زمان تاثیر مثبت خود بر خانواده‌ها و جامعه را نشان خواهد داد.

همچنین تجربه نشان داده که حاکمیت جمهوری اسلامی ایران، در مواردی با ساخت توجیهات بی‌ارتباط با درخواست‌های جامعه جهانی ولی برای مصرف داخلی ارائه می‌دهد. هرچند چرخشی در سیاست‌های حقوق بشری و اجتماعی خود ایجاد کرده است.

این فرض که در میان‌مدت این حاکمیت حضور و حقوق دگرباشان در ایران را به رسمیت بشناسد یا حتی از ذات آن جرم‌زدایی کند، شاید کمی غیرواقعی باشد؛ اما تلاش ما در ایرکو در ارتباط با سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی در این است که موضوع حقوق دگرباشان در ایران را وارد گفتمان سیاستمداران در تعامل با ایران کنیم.

چنین امری تا حدودی همین حالا هم اتفاق افتاده و نمونه آن پیشنهاداتی است که در جلسه پو‌پی‌آر گذشته، در خصوص وضعیت دگرباشان به ایران شد. بااین‌حال تلاش ایرکو وارد کردن این گفتمان در گفتگوهای رودَررو و در سطوح بالاتر است.

چنین فشارهایی، گاه باعث کاهش اعمال قوانین سختگیرانه بر اقشار تحت فشار حاکمیت ایران شده است. امید واقع‌گرایانه در ایرکو این است که در میان‌مدت، با افزایش فشارها از سوی سیاستمداران بر ایران در خصوص وضعیت دگرباشان در آن کشور، حداقل از شدت حملات و آزارها نسبت به این بخش از جامعه ایرانی، کاسته شود.