تذکر یونسکو به ایران برای حفظ میدان «نقش جهان»

در سی و نهمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو که به مدت ۱۰ روز، برای نخستین بار در شهر بن آلمان برگزار شد، پرونده میدان نقش جهان اصفهان هم مورد بررسی قرار گرفت. اکنون محمد حسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) خبر داده است که سازمان یونسکو به خاطر عبور مترو از میدان نقش جهان به ایران تذکر داده است.

سی و نهمین نشست اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو هفتم تیر آغاز شد و ۱۷ تیر ماه به پایان رسید. در این اجلاس ایران موفق شد منظر فرهنگی میمند در استان کرمان و محوطه باستانی شوش در استان خوزستان را در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت برساند. اما هم‌زمان با این موفقیت یونسکو نسبت به حفظ میدان نقش جهان با توجه به مسیر خط در دست احداث مترو تذکر داده است.

به گفته محمد حسن طالبیان، سازمان یونسکو از ایران خواسته است که متروی اصفهان یک بار دیگر وضعیت محوطه نقش جهان را از نظر مسائل زیست‌محیطی و محیطی بررسی کند و در قالب گزارشی به سازمان یونسکو ارائه دهد.

طالبیان به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) می‌گوید دولت از سازمان قطار شهری اصفهان خواسته که این تحقیقات را انجام دهد و تا زمانی که این تحقیقات انجام نشده و یونسکو نظرش را اعلام نکرده، مترو اصفهان حق ندارد به احداث خط مترو در محوطه نقش جهان ادامه دهد.

اختلاف بین دولت و شهرداری اصفهان

۲۱ تیرماه سال جاری اعلام شد که سازمان قطار شهری قصد دارد برای صرفه‌جویی در هزینه، خط دو مترو اصفهان را از زیر میدان نقش جهان عبور دهد. ظاهراً بین شورای شهر و شهرداری از یک‌سو و دولت اختلافاتی در زمینه مسیر خط متروی دو اصفهان وجود دارد. در حالی‌که شورای شهر و شهرداری اصفهان جانب سازمان قطار شهری را گرفته‌اند، حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران در سفری که بهمن ماه سال گذشته به اصفهان انجام داد، اعلام کرد که دولت با احداث خط متروی دو در محوطه تاریخی میدان نقش جهان مخالف است.

سازمان قطار شهری اعلام کرده بود که خط دو مترو، میدان نقش جهان را دور می‌زند، اما اکنون با توجه به تذکر سازمان یونسکو معلوم شده است خط دو دقیقاً از زیر میدان نقش جهان عبور می‌کند.

بخشی از بودجه احداث خط مترو اصفهان را دولت تأمین می‌کند. مرتضی سقائیان‌نژاد، شهردار پیشین اصفهان که ۹ خرداد ماه سال جاری در پی اختلاف با شورای شهر اصفهان برکنار شد، پیش از این خاطرنشان کرده بود که وزارت کشور و سازمان میراث فرهنگی نیز در تعیین مسیر مترو خط دو اصفهان مشارکت می‌کنند. او گفته بود تا طرح به تصویب نرسد، بودجه‌ای به آن اختصاص پیدا نمی‌کند. اما با برکناری سقائیان‌نژاد، اکنون شورای شهر و شهرداری اصفهان در تعیین مسیر مترو آزادانه‌تر عمل می‌کنند.

میدان نقش جهان اصفهان

میدان نقش جهان اصفهان جزو نخستین آثاری است که ایران در سال ۱۳۵۸ خورشیدی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کرد.

در محل این میدان قبل از آن که شهر اصفهان به پایتختی صفویه انتخاب شود باغی وسیع وجود داشته است به نام «نقش جهان». در دوره شاه عباس اول، آن باغ را تا حد امروزی آن وسعت داده‌اند و در اطراف آن مشهورترین و عظیم‌ترین بناهای تاریخی اصفهان مانند مسجد شاه (مسجد جامع عباسی) و مسجد شیخ لطف‌الله و عمارت عالی قاپو و سردر قیصریه را ساختند.

طول این میدان از شمال به جنوب بالغ بر ۵۰۰ متر و عرض آن حدود ۱۶۵ متر است.

در قرن یازدهم هجری (قرن هفدهم میلادی) این میدان یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های جهان بود و در دوره شاه عباس و جانشینان او محل بازی چوگان و رژه ارتش و چراغانی و محل نمایش‌های مختلف بوده است.

در همین زمینه:

ثبت شوش و میمند در میراث جهانی یونسکو