خوان هشتم مذاکرات: تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت
مناقشه بر سر لغو تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت دشوارترین بخش مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۵+۱ شده است. چنانچه مذاکرات به نتیجه برسد موگرینی و ظریف نشست مشترک برگزار می‌کنند.
U.S. Secretary of State John Kerry (2nd, L) meets with foreign ministers and delegations from Germany, France, China, Britain, Russia and the European Union at a hotel in Vienna, Austria July 13, 2015. Iran and six world powers were close to clinching an historic pact on Monday that would bring Iran sanctions relief in exchange for curbs on its nuclear programme, but an Iranian negotiator said he could not guarantee a deal was imminent. AFP PHOTO / POOL / CARLOS BARRIA
نشست مشترک وزرای خارجه گروه ۱+۵ و ایران قرار است سه‌شنبه ۱۴ ژوئیه / ۲۲ تیر ساعت ۱۰ صبح به وقت وین (۱۳ به وقت تهران) برگزار شود. چنانچه مذاکرات در این نشست به نتیجه برسد، محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی کنفرانس خبری مشترکی برگزار خواهند کرد.
در این نشست، بیانیه مشترک توسط وزیر خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مراسمی در مقر سازمان ملل در وین خوانده خواهد شد اما بنا به آخرین گزارش‌ها، مذاکرات تا پایان جلسه مشترک صبح روز سه‌شنبه پایان نخواهد یافت. از بین اختلاف‌ها، انتظار ایران برای لغو تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل متحد موضوع این جلسه است.
توافق بر سر بازدید از مراکز «مشکوک»
سه دیپلمات به «بلومبرگ» گفته‌اند تیم‌های فنی همچنان در بامداد سه‌شنبه ۱۴ ژوئیه در حال آماده‌سازی متن نهایی توافق بودند. به گفته آنها متن توافق ۱۰۰ صفحه است و پنج ضمیمه فنی دارد.
روزنامه اعتماد در صفحه توئیتر خود نوشت تحریم فروش هواپیما به ایران لغو شده و صادرات فرش و مواد غذایی ایران به آمریکا آزاد خواهد شد. اما هیچ منبع دیگری این ادعا را تاکنون تأیید نکرده است.
رویترز در یک گزارش اختصاصی اعلام کرد که پیش‌نویس توافق هسته‌ای ایران خواستار اجازه دسترسی آژانس به تمامی اماکن نظامی و هسته‌ای مشکوک ایران است.
دیپلماتی غربی با نام محفوظ به رویترز گفته است کار برای تنظیم قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد برای تعلیق تدریجی تحریم‌ها از ماه ژوئیه ۲۰۱۵ آغاز می‌شود. تصویب مرحله‌ای این قطعنامه جدید تا پایان ۲۰۱۵ ادامه خواهد یافت و اجرای نهایی آن برای نیمه اول ۲۰۱۶ برنامه‌ریزی شده است.
به تاکید این دیپلمات، این شروط ممکن است تغییر کند و این چیزی است که تا این لحظه در متن پیش‌نویس توافق ذکر شده است.
رویترز به نقل از منابع دیگری می‌نویسد موضوع تحقیق درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران (PMD) حل‌وفصل شده و ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک طرح مشترک تضمین کرده‌اند که به سؤالات در مورد ابعاد احتمالی نظامی فعالیت‌های هسته‌ای ایران در گذشته پاسخ‌های شفاف داده شود.
ایران و آژانس تا پایان سال ۲۰۱۵ میلادی فرصت دارند تا این برنامه مشترک را عملی کنند. یک منبع به رویترز گفته است که تعلیق برخی از تحریم‌ها مشروط به نحوه اجرا و موفقیت برنامه مشترک ایران و آژانس در مورد PMD است.
طرح توافق شده بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران شامل یک بار بازدید از سایت نظامی پارچین و همچنین گفت‌وگوی مقامات آژانس با دانشمندان هسته‌ای ایران هست.
ابهام در مورد لغو تحریم‌های تسلیحاتی
درخواست ایران برای لغو تحریم‌های تسلیحاتی و اختلاف بر سر تعلیق تحریم‌های بین‌المللی علیه فروش سلاح‌های متعارف به ایران، تاکنون تهدیدی جدی برای خروج ۱+۵ از مذاکرات محسوب شده است. در مورد این موضوع و روند حل‌وفصل احتمالی آن در مذاکرات دوشنبه‌شب و صبح سه‌شنبه ۱۴ ژوئیه، هنوز هیچ اطلاعاتی به بیرون درهای محل مذاکرات نرسیده است.
روسیه که بحث فروش سامانه موشکی اس-۳۰۰ را به ایران پیش از برداشته شدن تحریم‌ها از سرگرفته، از حامیان ایران در این بخش از مذاکرات بود. روسیه و ایران در سه روز آخر مذاکرات به دیگر کشورهای عضو گروه ۵+۱ فشار آوردند که تحریم فروش سلاح‌های متعارف به ایران را لغو کنند.
این تحریم برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ تحت قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد وضع شده و در راستای جلوگیری از جنبه‌های نظامی برنامه هسته‌ای تهران بوده است. برداشتن چنین تحریمی اما کابینه بارک اوباما را با کنگره ایالات متحده آمریکا درگیر می‌سازد که در ۶۰ روز آینده متن توافق احتمالی با ایران را مرور خواهد کرد.
در قرار کابینه اوباما و نمایندگان حزب دمکرات با نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره بر سر تهیه متن لایحه‌ای که به کنگره اجازه نظارت بر توافق ایران را می‌دهد، مخالفان روند مذاکرات با ایران از اینکه توافق ۱+۵ با ایران به گسترش ابعاد نظامی قدرت ایران در منطقه بیانجامد ابراز نگرانی کرده بودند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در رایزنی‌های خود برای به تعلیق در آمدن تحریم تسلیحاتی شورای امنیت علیه ایران گفته بود که این تحریم برای اعمال فشار به ایران برای جلوگیری از توسعه ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران تحمیل‌شده و با افزایش نظارت‌های آژانس بین‌المللی اتمی دیگر این تحریم موضوعیت ندارد.
اما مخالفان توافق هسته‌ای با ایران در کنگره آمریکا با لاوروف موافق نیستند. برای آنها فروش هواپیماهای جنگی پیشرفته، ناوهای جنگی و موشک‌های بالستیک به کشوری که در منطقه خاورمیانه قدرت دارد و از گروه‌های مخالف آمریکا و اسرائیل مانند حزب‌الله لبنان پشتیبانی می‌کند، خلاف منافع ایالات متحده آمریکا در منطقه است.
جمهوریخواهان و کنگره آمریکا
تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه که صدای مخالفت با مذاکره با ایران شناخته می‌شود، به «بلومبرگ» گفته است: «فرای تصور است که اعضای کنگره همراه توافقی شوند که فراتر از مسائل هسته‌ای روی میز، به ایران برای لغو تحریم تسلیحاتی و برنامه موشک‌های بالستیک، کمک کند.»
ایران و آمریکا در هفته گذشته بارها تلاش کرده‌اند که مناقشه بر سر لغو تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل متحد را حل‌وفصل کنند. اما این موضوع تبدیل به دشوارترین بخش مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۵+۱ شده است.
به گزارش «وال‌استریت ژورنال»، مارک کرک، سناتور جمهوری‌خواه و از مخالفان استراتژی کابینه اوباما در مذاکره با ایران پیش‌تر گفته است: «توافق [با ایران] قرار است با کاهش تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل متحد علیه ایران، ضربه جبران‌ناپذیری به رژیم تحریم‌های بین‌المللی علیه این کشور بزند و هم‌زمان قرار است ۱۶۰ میلیارد دلار دارایی‌های مسدود شده ایران را آزاد کند.» او در ادامه گفته است: «اگر دولت نمی‌تواند به یک معامله بد با ایران "نه" بگوید، کنگره باید وارد عمل شود.»
منتقدان مذاکرات کاخ سفید با ایران هشدار داده‌اند که هر گام برای لغو تحریم تسلیحاتی منجر به واکنش قانون‌گذاران آمریکایی در مجلس نمایندگان خواهد شد و آنها استدلال خواهند کرد که لغو چنین تحریمی توانایی نظامی ایران برای حمایت از متحدان خود در عراق، سوریه، لبنان و فلسطین را افزایش خواهد داد.
ساعت ۴ بامداد ۱۴ ژوئیه به وقت وین، محمد دریایی، معاون مدیرکل سیاسی و امنیت بین‌الملل وزارت خارجه ایران، در صفحه توئیتر خود نوشت: «فردا صبح جلسه مهمی بین ایران و ۵+۱ برگزار خواهد شد که بنا به آن نسبت به چگونگی پیشروی تصمیم گرفته خواهد شد.» به نظر می‌آید که این جلسه خوان هشتم مذاکرات و جلسه‌ای برای تصمیم‌گیری در رابطه با انتظار ایران برای لغو تحریم‌های تسلیحاتی باشد.
بیشتر بخوانید:
نظرها
faryad
تا صد سال دیگر هم مذاکره کنی اینها از بمب و موشک دست بر نمیدارند!