«سنگ‌اندازی به توافق هسته‌ای به نفع اسرائیل نیست»

نخست‌وزیر اسرائیل توافق هسته‌ای را «خطای تاریخی» خوانده و می‌گوید ایران با این توافق به میلیاردها دلار پول برای گسترش «ماشین ترور» دست خواهد یافت. نتانیاهو پس از اعلام خبر توافق، کابینه امنیتی اسرائیل را به تشکیل جلسه فرا خواند و یادآوری کرد که توافق برای کشورش الزام‌آور نیست و اسرائیل برای دفاع از خود به طور مستقل عمل خواهد کرد.

معاون وزیر خارجه اسرائیل نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: «این توافق تسلیم تاریخی غرب به محور شرارت به رهبری ایران است. دولت اسرائیل همه اقدامات لازم را برای پیشگیری از تصویب این توافقنامه خواهد آزمود.»

بی میشل، ستون‌نویس روزنامه «هاآرتص» در آستانه پایان مذاکرات وین، یادداشتی طنزآمیز نوشته و گفته بود: «طفلکی بی‌بی، اسباب بازی محبوب خود را از دست داد.» محور یادداشت این روزنامه چپ/لیبرال، نقد تبلیغات نتانیاهو در «پناه گرفتن پشت خطر ایران» و غفلت او از مسائل مبرم داخلی است.

دستکم ۱۰۰ میلیارد دلار پول‌های بلوکه شده ایران با به جریان افتادن توافق هسته‌ای آزاد می‌شوند. آیا آن گونه که نتانیاهو نگران است، ایران این سرمایه را برای تقویت «ماشین ترور» به کار خواهد گرفت؟

کارلو اشترنگر یکی از مشهور‌ترین روزنامه‌نگاران اسرائیلی است. او هم ایران را تهدیدی برای کشورش قلمداد می‌کند اما برخورد منفی دولت اسرائیل با توافق هسته‌ای را به غایت مشکل‌آفرین و خطرناک می‌داند. او  در مصاحبه‌ای با شبکه اول خبر در آلمان دلایل‌اش را عنوان می‌کند.

• در اسرائیل از حصول توافق با ایران ابراز نگرانی شده است. چرا؟

کارلو اشترنگر: در شرایط بسیار ناخوشایند و خطرناکی بسر می‌بریم. اکثر مواقع در خارج درک نمی‌کنند که خطر اصلی در آن نیست که ایران مستقیما و به با استفاده از سلاح هسته‌ای به اسرائیل حمله کند. ایران از سال‌ها پیش از استراتژی استفاده از گروه‌های خارجی برای حمله به اسرائیل پیروی می‌کند و نقش اصلی را هم حزب‌الله ایفا می‌کند. یکی از نگرانی‌ها آن است که ایران ممکن است به گروهی مانند حزب‌الله سلاح اتمی بدهد و بعد حمله‌ای اتمی به اسرائیل رخ دهد که رد پای مستقیم ایران در آن دیده نشود.

• آیا توافق هسته‌ای مانع این امر نخواهد شد؟

یکی از اهداف بلندمدت توافق با ایران برای باراک اوباما، پیوند بهتر ایران با جامعه بین‌المللی‌ست. تا حالا ایران نشانی از خود بروز نداده که این دعوت را با خوشنودی پذیرا خواهد شد. به‌جای این امر، ایران با ادبیاتی بسیار تهاجمی به راه خود ادامه می‌دهد. اسرائیل نگران است که بعد از لغو تحریم‌ها، سریعا چندین میلیارد دلار آزاد شود و ایران گروه‌هایی مانند حزب‌الله را بیش از پیش مسلح خواهد کرد. طبیعتا این امر برای اسرائیل بسیار خطرناک و عمیقا نگران‌کننده است.

• آیا به همین دلیل توافقنامه هسته‌ای به ضرر اسرائیل است؟

خیر. مفسران عمل‌گرا در اسرائیل از مدت‌ها پیش می‌دانستند که حصول توافقی با ایران امری اجتناب‌ناپذیر است و خواه‌ناخواه رخ خواهد داد. چین و روسیه مایل نبودند که تحریم‌های علیه ایران را برای مدت طولانی‌تری اجرا کنند. این بدان معنی‌ست که تمامی تحریم‌ها که علیه رژیم ایران به عنوان ابزار فشاری عظیم بکار رفته بود، در درازمدت بی‌اثر می‌شد. از این منظر بهتر بود که حتی توافقنامه‌ای معمولی به تصویب برسد؛ تا وضعیت موجود ادامه یابد. اما بسیاری از کارشناسان، به طور نمونه از بخش نظامی، نگران این امر هستند که توافق با ایران نهایتا نمی‌تواند مانعی بر سر راه تبدیل‌ ایران به یک قدرت اتمی باشد.

• رفتار بنیامین نتانیاهو و مخالفت او با هر گونه توافق با ایران را چگونه قضاوت می‌کنید؟

معتقدم و در این امر با بسیاری از مفسران اسرائیلی هم‌نظرم که نتانیاهو مجموعه شرایط را بسیار بد مدیریت کرد. او با هر گونه موافقت‌نامه‌ای مخالفت ورزید و به این ترتیب، اسرائیل فرصت تاثیرگذاری مثبت بر مفاد توافق‌نامه را از دست داد. به‌جای این کار، نتانیاهو دست به مبارزه رو در رو با رئیس جمهور آمریکا باراک اوباما زد. حالا اسرائیل مجبور است درگیر واقعیت شود.