پس از حمله انتحاری در ترکیه، پلیس استانبول به تجمع ضد داعش حمله کرد

پلیس در استانبول به تظاهرات معترضان که در شعارهایشان دولت رجب طیب اردوغان را مسئول بمب‌گذاری‌ انتحاری در مرز ترکیه و سوریه می‌خواندند حمله کرد. حمله انتحاری در مرز، موجب کشته شدن دست کم ۳۰ جوان داوطلب شد که برای بازسازی کوبانی به منطقه آمده بودند.

به گزارش رویترز، دوشنبه‌ شب ۲۰ ژوئیه/۲۹ تیرماه، تظاهراتی در منطقه میدان تقسیم استانبول در واکنش به این حمله انتحاری شکل گرفت که در آن معترضان در شعارها و سخنرانی‌هایشان حزب «عدالت و توسعه» ترکیه را مسئول کشتار شهروندان ترکیه دانستند.

دولت ترکیه گروه «دولت اسلامی» (داعش) را مسئول این حمله انتحاری معرفی کرده است؛ اما تجمع اعتراضی شب دوشنبه گروه‌های چپ در استانبول، دولت اردوغان را متهم به «همدستی» با  گروه دولت اسلامی کرد.

در این تجمع شعارهایی علیه رئیس‌جمهور ترکیه، اردوغان و حزب عدالت و توسعه داده شد. از جمله: «قاتل: دولت اسلامی؛ همکار: دولت اردوغان» که در پی این شعارها پلیس ترکیه با گاز اشک‌آور و آب فشارقوی به معترضین حمله کرد.

کشتار سوروچ

انفجار روز دوشنبه در مرکزی فرهنگی‌ در سوروچ، زمانی رخ داد که بیش از ۲۰۰ نفر از کنشگران کرد و ترک از اقصی نقاط ترکیه از این مرکز که محلی برای کمک رسانه‌ای به کوبانی است بازدید می‌کردند. این مرکز فرهنگی در ۱۲ کیلومتری کوبانی قرار دارد و پس از به‌قدرت رسیدن گروه «دولت اسلامی» در سوریه، پایگاهی برای کمک‌های تبلیغاتی، خبررسانی و آگاهی‌رسانی در مورد وضعیت کوبانی بوده است.

این انفجار تاکنون ۳۰ کشته و بیش از ۱۰۰ زخمی به جای گذاشته است. فیلم آماتوری منتشر شده از این انفجار، جوانانی را نشان می‌دهد که پلاکارد و بنر به دست در باغ مرکز فرهنگی شعار می‌دهند که ناگهان انفجار رخ می‌دهد؛ جمعیت پراکنده‌ می‌شود و بدن‌های کشته‌شدگان و زخمی‌ها بر زمین باقی می‌مانند.

به گزارش سایت «میدان»، فدراسیون انجمن‌های جوانان سوسیالیست انقلابی برگزارکننده این گردهمایی بود. ۲۰۰ جوانی که به سوروچ آمده بودند داوطلبان گروه‌های چپ مختلف در ترکیه بودند که «طی کمپینی با جمع‌آوری کمک مالی از سراسر ترکیه، قصد همیاری برای بازسازی کوبانی را داشتند». دولت ترکیه از بین ۲۰۰ نفر تنها به ۵۰ نفر اجازه عبور از مرز را داده بود و این گروه در اعتراض به این سیاست دولت ترکیه در باغ مرکز فرهنگی مشغول برگزاری کنفرانس خبری و تجمع اعتراضی بودند که انفجار رخ داد.

از آنجا که در لحظه انفجار چندین دوربین در حال ضبط کردن کنفرانس خبری فعالان از این مرکز فرهنگی بودند، تصاویر لحظه انفجار به شکل گسترده در فضای مجازی منتشرشده است. در لحظه انفجار این گروه از جوانان شعار «زنده‌باد کوبانی» می‌دادند.

«نیویورک تایمز» از قول شاهدان حاضر در محل نوشته است که دو مرد در حال حمل کیسه‌هایی به باغ مرکز فرهنگی درست قبل از انفجار دیده شده‌اند. مصطفی عبدی یک کنشگر کرد که درست بعد از انفجار در محل حاضر شده به همین رسانه گفته است که «بدن و اعضای بدن، روی زمین همه‌جا پخش شده بود.»

کردهای ترکیه، آنکارا را برای متوقف نکردن گروه «دولت اسلامی» سرزنش می‌کنند. حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در بیانیه‌ای دولت اردوغان را مسئول حمله انتحاری روز دوشنبه معرفی کرد و گفت: آنکارا مسئول «حمایت و پرورش» دولت اسلامی علیه کردها در سوریه است.

ویدئوی لحظه انفجار (این ویدیو حاوی تصاویر خشونت و کشتار است. دیدن آن برای کودکان یا افرادی که ممکن است از چنین تصاویری ناراحت شوند مناسب نیست):

تلافی‌جویی داعش

رجب طیب اردوغان، که در روز انفجار سوروچ برای یک دیدار رسمی در قبرس بود، کنفرانس خبری برگزار کرد و گفت: «من شخصاً و از طرف ملتمان عاملان این وحشیگری را محکوم و لعنت می‌کنم.»

سوءقصد انتحاری شهر سوروچ مرگبارترین حملات در خاک ترکیه در دو سال گذشته است. اگر ثابت شود که داعش مسئول این حملات بوده است، می‌توان این حملات را مرتبط به سختگیری‌های اخیر ترکیه نسبت به حامیان داعش در خاک ترکیه دانست.

دولت ترکیه اکنون دو هفته است که با افراط‌گرایان اسلامی ساکن ترکیه برخورد کرده است. دستگیری صدها تن در سراسر ترکیه به اتهام ارتباط با گروه «دولت اسلامی» موجب شده است که رابطه داعش با دولت اردوغان مکدر شود.

روز شنبه ۱۸ ژوئیه نیروهای امنیتی ترکیه نزدیک به ۵۰۰ نفر را که برای پیوستن به نیروهای شبه‌نظامی داعش در حال عبور از مرز ترکیه به شمال سوریه بودند دستگیر کرد. همچنین هفته گذشته مقامات ترکیه دسترسی به چندین وب‌سایت خبری اسلام گرای افراطی را مسدود کردند که در پی آن هواداران دولت اسلامی در ترکیه دولت را تهدید به تلافی کردند.

تا کنون هیچ‌کس مسئولیت انفجارهای انتحاری سوروچ را به عهده نگرفته است. احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه در مقابل دوربین رسانه‌ها گفت: «ما با یک حمله تروریستی طرف هستیم و اراده لازم برای یافتن و مجازات کسانی که مسئول هستند را داریم». داوود اوغلو، در این کنفرانس خبری در آنکارا داعش را متهم کرد و گفت: «یافته‌های مقدماتی ما نشان می‌دهد که این حمله انتحاری کار داعش است.»

یک مقام امنیتی آمریکا که به‌شرط ناشناس ماندن با «نیویورک تایمز» گفت‌وگو کرده، گفته است که هنوز زود است که نتیجه بگیریم که حمله انتحاری سوروچ به تلافی سخت‌گیری‌های آنکارا نسبت به اسلام‌گرایان بوده است. گرچه این می‌تواند نگرانی جدی آنکارا در مبارزه با داعش باشد. این مقام امنیتی گفته است که بر اساس ارزیابی‌های اطلاعاتی محرمانه فکر نمی‌کند که دولت ترکیه از مسیر مبارزه با داعش به دلیل حملات تروریستی عقب‌نشینی کند.

اما حتی اگر این حمله، تلافی‌ای واکنشی به سرکوب اسلام‌گرایان حامی داعش در ترکیه باشد، به جای هدف قرار دادن نیروهای نزدیک به حزب عدالت و توسعه و شخص رئیس جمهور، این بار هم هدف حملات داعش نیروهای کرد یا نزدیک به کردها بوده‌اند.

این دومین بار است که جنگ داخلی سوریه به داخل مرزهای ترکیه کشیده شده است. در سال ۲۰۱۳ بمبی که در داخل خودرویی در شهر ریحانلی ترکیه کار گذاشته شده بود، موجب کشته شدن ۴۳ نفر شد.