نفس کشیدن هر دقیقه جان شش نفر را می‌گیرد

سالانه بیش از سه میلیون نفر در جهان در پی عوارض ناشی از آلودگی هوا با مرگ زودرس جان خود را از دست می‌دهند. این تعداد مرگ و میر حتی از تلفات ناشی از بیماری‌های مالاریا و ایدز نیز بیشتر است.

بر اساس گزارش مؤسسه زیست محیطی نِیچر، میزان مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا معادل شش مرگ در هر دقیقه است و اگر اقدام لازم در این‌باره صورت نگیرد و روند فعلی ادامه یابد این میزان تا سال ۲۰۵۰ به دو برابر افزایش می‌یابد.

تحقیق اخیر دانشمندان نشان می‌دهد در اروپا و آمریکا تولید و انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های کشاورزی، علت اصلی مرگ تعداد قابل ملاحظه‌ای از افراد است.

همچنین محققان به این موضوع پی برده‌اند که آمونیاک موجود در کودهای شیمیایی می‌تواند یکی از عوامل مؤثر در آلودگی هوا باشد.

این پژوهش نشان می‌دهد که سوزاندن چوب و ذغال سنگ و به طور کلی سوخت‌هایی با کیفیت پایین برای گرم کردن خانه و پخت و پز عامل اصلی آلودگی هوا در آسیا به شمار می‌رود.

کار‌شناس بهداشت محیط زیست، مایکل جرت از دانشگاه کالیفرنیا درباره این گزارش تحقیقی می‌گوید: «این پژوهش باید زنگ‌های خطر را برای سازمان‌های بهداشت عمومی در سراسر جهان به صدا درآورد.»

بر اساس این گزارش رعایت معیارهای تعیین شده از سوی سازمان بهداشت جهانی می‌تواند از مرگ بیش از دو میلیون نفر بر اثر آلودگی هوا در جهان جلوگیری کند. استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نیز باعث می‌شود تعداد مرگ و میرهای ناشی از آلودگی هوا در سال ۲۰۳۰ میلادی به نصف کاهش یابد.

ذرات معلق علت اصلی مرگ و میر

اکثر مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا به خاطر ذرات معلقی است که کمتر از دو و نیم میکرون قطر دارند و به راحتی وارد بافت‌های ریه و جریان خون می شود و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، گرفتگی عروق مغزی و همچنین بیماری‌های تنفسی از جمله سرطان ریه را بسیار افزایش می‌دهند.

بیش از سه میلیون و ۳۰۰ هزار تلفاتی که سالانه بر اثر آلودگی هوا رخ می‌دهد ناشی از حملات قلبی عروقی‌ای است که درپی استنشاق همین ذرات معلق حاصل می‌شود.

این ذرات از انتشار گازهایی در هوا ناشی می‌شود که منشأ آن سوختن ذغال سنگ در نیروگاه‌های تولید برق، دود ناشی از خودرو‌ها و همچنین گازهای منتشر شده از صنایع مختلف به شمار می‌آید.

چین و هند از جمله آلوده‌ترین کشور‌ها در آسیا هستند که میزان ذرات ریز در هوای این کشور‌ها به ۱۰۰ میکروگرم در هر لیتر هوا می‌رسد. این در حالی است که بیشتر مردم جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که تراکم ذرات آلوده کننده هوا در آن کمتر از ۱۰ میکروگرم در لیتر است.

مرگ‌های خانگی

به گزارش گاردین، این تحقیق سه میلیون و ۴۰۰ هزار مرگی که به طور میانگین هر سال در پی آلودگی‌های داخل خانه (پخت و پز و سوختن هیزم برای گرما) به بار می‌آید را شامل نمی‌شود، بلکه تنها به مرگ زودرس ناشی از آلودگی در هوای باز (آلودگی ترافیک جاده‌ای، ایستگاه‌های سوخت‌های فسیلی، آلودگی‌های کشاورزی و دامداری و سایر منابع) می‌پردازد.

بیشتر قربانیان آلودگی در داخل خانه‌ها از این سه میلیون و ۴۰۰ هزار نفر، زنان و کودکان کشورهای فقیر هستند که با سوخت‌های ابتدایی مثل چوب خانه خود را گرم کرده و پخت و پز می‌کنند.

در مجموع و با احتساب آلودگی در هوای باز و خانه، سالانه در حدود هفت میلیون نفر بر اثر پدیده آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. به این ترتیب از هر هفت مرگ در جهان یکی از آن‌ها به دلیل آلودگی‌ هوا است.

بر این مبنا آلودگی هوا چهارمین عامل اصلی در مرگ افراد در سراسر جهان تلقی شده است.

بر مبنای این پژوهش یک سوم از کل میزان مرگ و میر زودرس بر اثر آلودگی هوا در نتیجه استفاده از سوخت‌های دودزا از قبیل چوب و زغال سنگ و دیزل کثیف ژنراتور‌ها برای تولید برق است.

بیشترین تلفات در آسیا

بر اساس این پژوهش علت اصلی مرگ بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در سال و روزانه بیش از چهار هزار نفر در چین همین آلاینده‌های معلق در هوا هستند. پس از چین، هند با ۶۵۰ هزار نفر در سال بیشترین سهم را در آمار قربانیان آلودگی هوا دارد.

رشد سریع شهرنشینی و صنایع آلاینده در کشورهایی مانند چین و هند و همچنین روند صنعتی شدن فزاینده بدون توجه به شاخص‌های زیست محیطی و فقر شدید در مناطق روستایی دلیل اصلی بالا رفتن آمار مرگ بر اثر آلودگی هوا در این منطقه است. از سوی دیگر روند پیر شدن جمعیت در این کشور‌ها باعث افزایش شمار جمعیت آسیب‌پذیر در برابر آلودگی هوا می‌شود.

بیش از ۷۰ درصد از افرادی که سالانه بر اثر عوارض ناشی از آلودگی هوا در جهان جان خود را از دست می‌دهند، ساکن قاره آسیا هستند.

همچنین گرد و غبار در مناطق خشک که به عنوان نوعی از آلودگی هوا شناخته می‌شود نیز علت بیش از یک پنجم از مرگ و میرهای زودرس ناشی از آلودگی هوا است.

در این تحقیق به این نکته اشاره شده است که ۸۱ در صد از مرگ و میرهای آلودگی هوا در ایران نیز ناشی از همین گرد و غبار در مناطق خشک است. سازمان محیط زیست ایران سال گذشته از مرگ ۸۰ هزار ایرانی بر اثر آلودگی هوا و گرد و غبار خبر داد.

در حال حاضر ۲۱ استان ایران گرفتار غباری است که یا عامل داخلی دارد و از سوی کشورهای همسایه مانند عراق، سوریه، اردن و قطر وارد این کشور می‌شود و مشکلات جسمی بسیاری برای مردم بر جای ‌می‌گذارد.