«مرد گِلی» و هم‌دردی با زمین

«مرد گِلی» اثر هنری مسعود نیکدل، می‌خواهد درباره بحران کم آبی در ایران هشدار دهد. نیکدل در گفت‌و‌گو با رادیو زمانه پیش‌زمینه خلق این مجسمه زنده، قابلیت هنر محیطی در بیان مشکلات زیست محیطی و اهمیت سبک هنر اجرایی را در نمایاندن چنین مشکلاتی بیان می‌کند.

توجه به بحران آب در ایران از طریق هنر اجرایی، شباهتی به ژانر کارهای پیشین نیکدل به عنوان یک مجسمه‌ساز و پیکرتراش ندارد. او نمی‌توانست بحران آب را «بِتراشد». چون همیشه دوست داشت که خودش مجسمه شود، تصمیم گرفت که فرم هنر اجرایی را برای بیان دغدغه‌اش برگزیند. او می‌خواست مستقیما خودش تبدیل به اثر شود، حرف بزند تا به این وسیله با مخاطب به صورت مستقیم رابطه بگیرد.

چشمان نیکدل در هنگام اجرا کاملا بسته است. مجسمه زنده‌ای که در شبکه‌های اجتماعی عنوان «مرد گِلی» را به خود گرفته در تن این مجمسه، در ذهن هنرمند، در پوست هنرمند، جایی که با فضای بیرونی رابطه می‌گیرد، نمودی احساسی پیدا می‌کند.

نیکدل متولد کاشمر و اهل خراسان است. او خود را پیکرتراش و مجسمه‌سازی می‌داند که شاخه برجسته کاری‌اش «هنر محیطی» است. در هنر محیطی هنرمند به طبیعت می‌رود، مواد کارش را همان‌جا می‌یابد و هنر را هم‌‌ همان‌جا در خود محیط به نمایش می‌گذارد؛ نه دریک چهاردیواری نمایشگاهی بسته. اما کار هنرمندان محیطی صرفا نمایش طبیعت در محیطی طبیعی نیست، بلکه رابطه متقابل هنر، طبیعت و تجربه زیستی هنرمند در حین خلق اثر در کنار طبیعت نیز مطرح است.

عکس: زهرا رمضان قربانی

بیشتر بخوانید: «مرد گِلی» و هنر زنده کردن مردگان خاموش