«روزپذیرش» برجام؛ پایان یا آغاز آن؟
ایرج ادیبزاده - آیا آن گونه که دبیر شورای نگهبان گفته است، بحث برجام تمام شده؟ آیا موضوع اتمی در سیاست داخلی دیگرموضوعی نخواهد بود که موجب درگیری جناحها شود؟
یکشنبه ۱۸ اکتبر (۲۶مهر) «روز پذیرش» توافق اتمی ایران و قدرتهای جهانی بود. باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا دستور آمادگی برای لغو یا توقف اجرای تحریمهای ایران را صادر کرد و اتحادیه اروپا هم برداشتن تحریمهای مرتبط با پرونده اتمی ایران را از این روز به تصویب رساند.
برای اجرایی شدن لغو یا توقف تحریمها، ایران باید برچیدن بخش بزرگی از تاسیسات اتمی خود را آغاز کند. روندی که ممکن است چند ماه طول بکشد.
یک مقام آمریکایی گفته است: «از روز یکشنبه هیچ تحریمی لغو یا متوقف نمیشود. زمان تعلیق تحریمها به جمهوری اسلامی و گزارش پایانی آزانس بینالمللی انرژی اتمی در پایان دسامبر ارتباط دارد. یک مسئول دیگر آمریکایی گفته است: «گمان نمیکنیم آغاز تعلیق تحریمها تا پیش از دوماه دیگر روی دهد. از نظر ما انجام درست اقدامها از سرعت بخشیدن به آنها مهمتر است.»
آژانس باید تأیید کند که ایران به تعهدات مقدماتی خود در مورد غنیسازی، مواد غنی شده و تأسیسات اراک عمل کرده تا تحریمهای هستهای اتحادیه اروپا و آمریکا علیه ایران عملا لغو یا متوقف شوند. اما مشخص است که جمهوری اسلامی خواهان سرعت بخشیدن به لغو یا تعلیق تحریمهاست تا بتواند به دهها میلیارد دلار از پولهای بلوکه شده خود در بانکهای خارجی دسترسی یابد.
پرسشهایی که رادیو زمانه آنها را با دو کارشناس سیاسی و پرونده اتمی ایران، رضا تقیزاده در گلاسکو و رسول نفیسی در واشنگتن در میان میگذارد از این قرارند:
• احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان گفته است که بحث اتمی تمام شد. آیا به واقع تمام شد؟ آیا موضوع اتمی در سیاست داخلی دیگر یک موضوع درگیری جناحها نخواهد بود؟
• در عرصه سیاست خارجی، آیا از ۱۸ اکتبر، دوران پس از کشاکشهای اتمی آغاز شد؟ آیا این امکان هست که بر اثر اختلافهایی پرونده اتمی ایران دوباره گشوده شود؟
• آیا دیگر میتوان گفت روابط ایران با کشورهای غربی از مرحله تنش عبور کرده است؟
• آیا احتمال میرود که دخالتهای جمهوری اسلامی در منطقه، مثلا در سوریه و لبنان، پروندهای را بگشاید با همان ابعاد تشنجآمیز پرونده اتمی؟
• و آیا خط روحانی برنده نهایی قضایای اتمی شد؟ آیا او اکنون مقتدرتر از هر هنگام دیگری است یا اقتدار او در درجه اول تابع موفقیت اقتصادی است؟ آیا موفقیت اقتصادی حتمی است یا هنوز مشخص نیست؟ و آیا خامنهای یک رئیس جمهور موفق را تحمل میکند؟
نظرها
نظری وجود ندارد.