چه کسی اینترنت را مدیریت خواهد کرد؟

اینترنت در حال حاضر به مهم‌ترین زیرساخت دنیا تبدیل شده است و این تازه شروع کار است. به زودی اینترنت به زیرساخت بقیه‌ی زیرساخت‌ها تبدیل خواهد شد.

خطوط هواپیمایی، کشتی‌های باری، نیروگاه‌های انرژی، شبکه‌های ارتباطی و … همه و همه به طرز فزاینده‌ای در حال وابسته شدن به یک اینترنت جهانی آزاد، امن و پایدار هستند. پس تعجبی ندارد که مسائل راهبری و مدیریت اینترنت جهانی به طور فزاینده‌ای مهم و رقابتی شده است.

تاکنون، راهبری اینترنت قلمرویی از سازمان‌های رسمی و غیررسمی با ذینفعان متعدد که هریک حرفی برای گفتن داشته‌اند اما هیچیک تاثیر بانفوذی نداشته‌اند بوده است. اما دینامیک تعاملات آن بدون تاثیر قدرتمند جامعه‌ی فنی امکان‌پذیر نبوده است. از آنجایی که این بخش بزرگی از این جامعه‌ی فنی امریکایی و نیز ترکیبی از باقیمانده‌ی بخش دولتی ایالات متحده هستند این احساس در بین سایر قدرت‌های جهانی رو به رشد به وجود آمده است که یک سیستم عادلانه‌تر در این خصوص باید ایجاد شود.

منصفانه است و جستجو برای چنین ساختاری در دست انجام است. دولت امریکا اعلام کرده است که آماده است تا عملکردهای باقیمانده را تحویل دهد به شرطی که این تحویل منجر به تسلط حکومت دیگری بر آن بخش نشود. مذاکرات زیادی در حال انجام است که چگونه بخش‌های دیگر قلمرو راهبری می‌توانند به نحوی جهان‌شمول باشند.

برخی قدرت‌ها، اغلب ترکیبی از چین، روسیه، هند، ایران و عربستان سعودی قاطعانه خواستار انتقال همه‌ی ساختارها به نهادهای چندملیتی سازمان ملل هستند. برای برخی، دلیل آن به روشنی نگرانی‌هایی‌ست که آنها در خصوص امنیت داخلی خود دارند. در میان این کشورها، شکی نیست که چین از همه مهم‌تر است. با آنچه که احتمالا پیشرفته‌ترین سیستم فیلترینگ و سانسور و کنترل جهان است و نیز برخی شرکت‌های اینترنتی با بالاترین سرعت رشد در جهان، آینده‌ی توسعه‌ی اقتصادی و سیاسی این کشور به طور فزاینده‌ای وابسته به مسائل اینترنت است.

پس تعجبی ندارد که یکی از این به اصطلاح «گروه‌های کوچک هدایت» که در واقع مراکز سیاست‌گذاری چین هستند به اینترنت اختصاص داده شده است و توسط ژی جین پینگ سرپرستی می‌شود. تنها در ایالات متحده است که ما چنین درجه از اهمیت را برای این مسائل مشاهده می‌کنیم.

هر چه این مسائل توجه بیشتری به خود جلب می‌کند، سیر تکاملی مذاکرات جهانی نیز به وضوح دارای اهمیت بیشتری می‌شود. یکی از تاثیرات اولیه آن اتفاقاتی است که در طی چند ماه گذشته در هند رخ داده است و شروع به نشانی دادن یک تغییر رویه است که در خصوص آنچه چندذینفعی نامیده می‌شود سخن می‌گوید که در مقابل مدل چندجانبه [محدود] که قبلا مورد توجه بود قرار می‌گیرد.

این موضوع در سالیان پیش‌ رو از اهمیت زیادی برخوردار خواهد بود. از آنجا که چین در سال ۲۰۱۶ ریاست G20 را برعهده خواهد داشت و از ریاست خود برای تاثیرگذاری بر مسایل بهره خواهد برد، هند میزبان نشست آتی کشورهای ‌BRICS در سال آینده است. و این احتمال وجود دارد که در حین برگزاری BRICS نبرد کلیدی رخ دهد. در اینجا، روسیه موضعی شفاف بر اساس مسایل امنیتی دارد. چین نیز به همچنین، البته با ملاحظات اقتصادی ذکر شده ممکن است کمی جهت آن متفاوت باشد در حالی که برزیل و اکنون هند نیز به دنبال تکامل مدل پویا و بازتر فعلی هستند.

پیش از آن ما خواهیم دانست که آیا ایالات متحده به راستی قدرت‌های باقیمانده‌ی خود را تحویل خواهد داد یا خیر. در حقیقت آنها هرگز مورد استفاده قرار نگرفته‌اند، اما مانند آخرین تیر ترکش برای وقتی که کل قلمرو راهبری شروع به از هم گسیختن نماید عمل کرده است. به این ترتیب، و فقط به گونه‌ای که گفته شد، این موارد حائز اهمیت هستند و قطعا واجد اهمیت جهانی هستند که چنین عملکردهایی به حیات خود ادامه می‌دهند. امریکا حق دارد که بر آن پافشاری کند. اما اگر سایر ملاحظات به گونه‌ای پیش برود که امریکا در این خصوص تجدیدنظر کند، آنگاه به روشنی بازی در دست کسانی خواهد افتاد که در پی واگذاری آن به سازمان ملل و یا نهادهای بازی هستند که امکان دست‌اندازی کشورهای این ائتلاف به آنها با رویکردی کاملا متفاوت وجود دارد.

این بسیار خطرناک است. مدل باز و پویای راهبری فعلی امکان توسعه‌ی انقلابی اینترنت با مزیت‌های زیاد برای اشخاص و جامع در همه‌جا را ممکن ساخته است.

اما اکنون اینترنت بیش از پیش مهم خواهد شد. چه جامعه‌ی شبکه‌ای خوانده شود چه اینترنت اشیاء، اینترنت پلاس، صنعت ۴.۰ یا هر چیز دیگر، این تشخیص وجود دارد که ما در حال ورود به یک فاز جدید و حتی مهم‌تر در تکامل اینترنت و اهمیت آن برای جوامع‌مان هستیم.

پیش‌بینی می‌شود در طی ربع دهه ۹۰ درصد جمعیت جهان زیر پوشش شبکه‌های بی‌سیم با ظرفیت‌های بالاتر از آنچه اکنون ما در امریکا و اروپا داریم قرار خواهند گرفت. و پیش‌بینی می‌شود که ۹۰ درصد جوانان در سرتاسر جهان یک دستگاه هوشمند برای اتصال به تمامی شبکه‌های جهانی خواهند داشت.

مطلب حاضر ترجمه‌ای است از مقاله‌ی نوشته شده توسط کارل بیلدت، وزیر خارجه‌ی پیشین سوئد که در هافینگتون پست  منتشر شده است.

لینک مطلب در تریبون زمانه