بازبینی سال ۲۰۱۵ با مطالب برگزیده زمانه
تحریریه زمانه مجموعهای از مطالب منتشر شده در سال ۲۰۱۵ در سایت زمانه را برگزیده است که در ترکیب با هم تصویری از زمانه در این دوره "قحطسالی در دمشق" به دست میدهند.
۲۰۱۵ چگونه سالی بود؟ در آن بر جهانیان چه گذشت؟
تحریریه زمانه مجموعهای از مطالب منتشر شده در سال ۲۰۱۵ در سایت زمانه را برگزیده است که در ترکیب با هم تصویری از زمانه در این دوره "قحطسالی در دمشق" به دست میدهند. این "دمشق"، خاورمیانه است با جنگهای فرقهای و استبداد و تروریسم دینیاش، و جهان است با بحرانهای اقتصادی و اقلیمی و فتور ارادهاش برای تغییر . یاد سعدی بخیر با این مطلع داستانی در باب اول بوستان:
چنان قحطسالی شد اندر دمشق که یاران فراموش کردند عشق
■ سیاست
مارک بوتروید – تحلیلگرانی که بر روند تحولات سوریه احاطه بیشتری دارند، تصویر دیگری از حال و آینده سوریه ترسیم میکنند که با راهکارهای ناتو، ائتلاف غرب و یا مداخلهگریهای روسیه تفاوت دارد.
شادیار عمرانی - از کودتای ژانویه ۲۰۱۵ تا کنون، یمن صحنه درگیری گروههای مسلح داخلی و دخالت نظامی کشورهای منطقه شده است. جمهوری اسلامی و متحدانش، عربستان سعودی و ائتلاف عربی در کنار ایالات متحده یمن را به جبهه رویارویی خود بدل کردهاند.
کورش عرفانی - عملکرد داعش در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا میتواند شاخصی باشد برای دریافتن این نکته که این نیرو چرا و توسط چه کسانی ساخته و پرداخته شده است.
حسن هاشمیان - در کشوری مانند عربستان سعودی، توسعه نظام خویشاوندی و استحکام آن در داخل خانوادههای حاکم میتواند سرنوشت سیاسی پسران را تغییر دهد. رقابتهای فامیلی در این خاندان، ممکن است تأثیر بهسزائی در سرنوشت خاورمیانه داشته باشد.
سوسن اولیاء- آیا دولت ترکیه مترصد فرصتی بود تا با توسل به لزوم مبارزه با افراطیگری، تهاجمی را با هدفی دوگانه در عرصه داخلی و منطقهای سازمان دهد؟
اکبر گنجی - سوریه و خاورمیانه؟ تمامش تقصیر ایران است. این گزاره را فقط تندروهای راستگرای آمریکایی و اسرائیلی و مسئولان عربستان نمیگویند. بلکه بسیاری از مخالفان جمهوری اسلامی هم در تحلیلهای خود تنها به نقشی میپردازند که ایران در این بحران بازی میکند.
علی افشاری - ایران به عنوان کشوری که بیشترین استمرار تاریخی را در خاورمیانه داشته است به صورت طبیعی به سمت بسط گسترش ونفوذ خود حرکت می کند. از این رو صرفنظر از جنبه ایدئولوژیک، سپاه اکنون ظاهرا ابزار پیشبرنده این تمایل موجود در جامعه ایران شده است.
سروش جعفری – با بالا گرفتن جنگ قدرت بین عربستان و ایران در یمن، برخی از روحانیون و وعاظ ایران، بحران یمن را زمینهساز ظهور امام دوازدهم شیعیان میدانند.
بابک نصیری- سیل آوارگان خاورمیانه اینک وجدان عمومی را فعال کرده و به تامل در مسائلی واداشته که بارها به فراموشی سپرده شدهاند. یشتر پناهجویان راه مهاجرت را به خاطر مشکل با حکومت تمامیتخواه در پیش نمیگیرند، بلکه دلیل آنها بدشانسی تولد در مکانی «اشتباهی» است.
حسن شریعتمداری - خاورمیانه گهواره ادیان و تمدنهای کهن است و این میراثی است که مردم خاورمیانه امروز آن را در معرض انقراض یا ضعف میبیینند و شدیدا به آن واکنش نشان میدهند. اما شگفت آن که از روی نادانی و خشم آثار این تمدن را خود نابود میکنند و خاک آنرا نیز به توبره میکشند.
■ اقتصاد
اطلاعات قابل اطمینانی در دسترس نیستند و هیچ آمار رسمی درباره بازار سیاه معمول در مناطق جنگزده و مسیرهای قاچاق موجود نیست. ساز و کار منافع مالی و اقتصادی جنگها چگونه است و چه کسانی از این رهگذر سود میبرند؟
کاروانهایی از خودروهای ژاپنی تویوتا، جزء جداییناپذیر تصاویر تبلیغاتی داعش در عراق و سوریه هستند. وزارت دارایی آمریکا از کمپانی تویوتا در این باره سوال کرده است.
وسترن یونیون ۵۵۰ هزار شعبه در ۲۰۰ کشور دارد. پول نقد را به هرکجا میفرستد و از همه جا هم پول دریافت میکند؛ حتی وقتی که فرد حساب بانکی نداشته باشد.
داعش از اهمیت نفت آگاهی دارد و از آن مانند یک برگ برنده استفاده میکند. سیاست داعش برای ادامه کاسبی پرمنفعت روزی یک میلیون دلار، ساختن پالایشگاههای کوچک و سیار است.
بازار بورس هیچگاه تحت تاثیر احکام اخلاقی نبوده و نخواهد بود. صورت مسئله ساده است: با یک سهام مشخص یا یک بازار معین چقدر میتوان سود برد. تازهترین نمونه را در واکنش بازار سهام به حملات تروریستی پاریس میتوان یافت.
آیا تروریسم محصول فقر و فقدان آموزش است؟ پاسخ شرکتکنندگان یک همایش اقتصادی در زوریخ منفی است. افراطگرایی را نمیتوان تنها با فقدان دورنمای مثبت اقتصادی توضیح داد.
■ سال ۲۰۱۵: چند تصویر
■ شنیدنیها
نسیم روشنایی و علی فتوتی − در واپسین ساعتهای سال ۲۰۱۵ میلادی برآن شدیم تا نگاهی بیاندازیم به آنچه در این یکسال بر جهان پیرامون ما گذشت.
ایرج ادیب زاده - سازما ن کشورهای صادرکننده نفت “اوپک”، سقف تولید روزانه خود را تغییر نداد. دوازده عضو این سازمان در نشست جمعه ۵ دسامبر در وین، برای کاهش تولید و مقابله با روند سقوط قیمت نفت به توافق نرسیدند.
شهزاده سمرقندی- طرفداران جنبش ضد بیکاری در کابل موفق شدند با زنجیر زدن به درهای ساختمان وزارت کار افغانستان، به عمدهترین خواستههای خود برسند.
در راه همبستگی جهانی علیه داعش
ایرج ادیبزاده- بحث در باره بسترهای رشد تروریسم در فرانسه ادامه دارد. همزمان تلاشهای دیپلماتیک اولاند برای جلب نظر دولتها برای ائتلافی فراگیر علیه داعش شروع شد.
شهزاده سمرقندی − این خبر پخش شده که ملاعمر، رهبر طالبان، ظاهرا دو سال پیش در گذشته است. در باره بازتاب این خبر در میان مردم با آثار حکیمی، روزنامهنگار محلی گفتوگو کردهایم.
کبری قاسمی − دو نهاد مدنی و فرهنگی در هلند همراه با یک مؤسسه نشر به مناسبت «روز کتاب» این همایش را برای معرفی شاعران و نویسندگان فارسیزبان برگزار کردند.
شهزاده سمرقندی- خبرهای متناقضی در باره درگیری نظامیان تاجیکستان و گروههای مسلح وابسته به معاون وزیر دفاع منتشر شدهاند. آرامشی که رسانههای داخلی تلقین میکنند تا چه حد واقعیت دارد؟
شهزاده سمرقندی - چهارمین جشنواره کتاب آسیای میانه در لندن به پایان رسید. هدف این جشنواره این است که زمینه ترجمه آثار نویسندگان آسیای میانه به زبان انگلیسی را فراهم کند.
■ جامعه
موسسه اقتصاد و صلح (IEP) در گزارشی به بررسی آمارها و شاخصهای تروریسم در جهان پرداخته است. مرگ ناشی از تروریسم در سال گذشته میلادی، افزایشی ۸۰ درصدی داشته و رکوردی تازه را ثبت کرده است.
«جایزه حق زندگانی» که به نام «نوبل آلترناتیو» مشهور است، در سال ۲۰۱۵ از کنشگرانی تقدیر کرد که به مسأله حق معیشت و محیط زیست اقلیتها توجه نشان دادهاند
عزیز خسروشاهی- یکی از مسائل مهمی که نتیجه شعلهور شدن جنگ و رشد تروریسم در منطقه خاورمیانه است، وضعیت پناهجویانیست که قربانی جنگهای نیابتی قدرتهای جهانی و منطقهای هستند. آیا مردم ایران به اخبار مربوط به سرازیر شدن این پناهجویان به اروپا توجه نشان میدهند؟ آیا این احساس در آنها وجود دارد که در برابر سیاستهای خارجی حکومتشان مسئول هستند؟
فرناز کمالی- در حالی که نگاهها به بحران پناهندگی در اروپاست و هر روز خبرهایی درباره پناهجویانی منتشر میشود که در مسیر قاره سبز جان خود را از دست میدهند، وضعیت پناهجویانی که به امید زندگی در استرالیا رهسپار این سرزمین دوردست شدهاند هم اسفبار است.
امید رضایی- از آغاز سال ۲۰۱۵ میلادی تاکنون، دستکم دو هزار پناهجو در راه رسیدن به اروپا، در دریا جان باختهاند. غرق شدن پناهجویان آفریقایی و خاورمیانهای در آبهای منتهی به سواحل اروپا، به امری روزمره بدل شده است.
برگردان: نعیمه دوستدار- احمد نگران است. تا اینجا هیچ چیز طبق برنامه پیش نرفته. به جای اینکه در اتاق یک هتل بخوابند خودش را در یک مزرعه مییابد و دور تا دورش را فعالان کنشگر یونانی گرفتهاند که به همراه پلیس، میخواهند به آنها کمک کنند تا غیرقانونی از مرز رد شوند و به مقدونیه برسند ...
آمارهای حاصل از پژوهشهای مختلف نشان میدهند اولین گروه قربانی قاچاق، زنان و کودکان هستند و قاچاق اعضای بدن و قاچاق به منظور بهرهکشی از نیروی کار در ردههای بعدی قرار دارند. از ۳۱.۶ میلیارد دلار درآمدی که سالانه از قاچاق انسان به دست میآید، ۹.۷ میلیارد دلار به قاره آسیا اختصاص دارد.
■ زنان
داعش چگونه الهیات تجاوز را تدوین میکند؟
روکمانی کالیماچی- پیش از تجاوز به یک دختر ۱۲ساله، سرباز دولت اسلامی زمان زیادی صرف کرد تا قانعش کند کاری که انجام میدهد، گناه نیست. به او گفت که مسلمان نیست، قرآن نه تنها او را لایق تجاوز میداند بلکه این کار را مجاز دانسته و حتی به آن تشویق میکند.
زن بودن در مسیر آوارگی
آیدا قجر/ محسن فرشیدی - در میان افرادی که خانه و وطن خود را رها میکنند و آوارگی در پیش میگیرند، زنان آواره و پناهجو به دلیل جنسیتشان بیش از سایرین در معرض آسیب و خشونت قرار دارند. شرایط بیولوژیک آنها هنگام بارداری یا در دوران عادت ماهیانه نیز بر مشکلات آنها اضافه میکند.
تغییرات مثبتی در جهان در حال وقوع است. طبیعت قدرت در حال عوض شدن است؛ قدرت کمتر از بالا به پایین، کمتر سیستماتیک و کمتر قابل پیشبینی است. ممکن است کمتر کسی نام زنانی را که در حوزه اقتصاد جهانی فعال هستند، شنیده باشد. این زنها همه جا هستند، از نجوم گرفته تا عرصه فعالیت مدنی برای حقوق گیها در اشتغال، در علم و فنآوری و کارآفرینی.
اشتغال، فمینیسم و بحران مردان بدون تحصیلات
در خیلی از جوامع مردها فقط به خاطر مرد بودنشان از مزایای خاصی برخوردارند اما به دنبال تلاشهای زیادی که در ۵۰ سال گذشته برای از بین بردن نابرابریهای جنسیتی انجام شده، اوضاع عوض شده است.
۱۳ کشوری که زنانش عالیترین سمتهای دولتی را دارند
نخست وزیر جدید کانادا جاستین ترودو در اقدامی تاریخی، اعلام کرد که نیمی از کابینه او را زنان تشکیل خواهند داد. این گفته ترودو چندان عجیب نبود چون او خود را فمینیست خوانده و وعده داده که برنامههایی مترقی را در دولت خود اجرا خواهد کرد. البته کانادا کشوری نیست که بیشترین تعداد زنان را در قدرت داشته باشد.
فرخنده، ققنوسی که از آتش خود برخاست
نعیمه دوستدار- جامعه افغانستان از قتل فرخنده بسیار آموخت: اینکه نهادهای مدنی باید هرچه بیشتر تقویت شوند، بودجههای بیشتری برای تقویت زیرساختهای آموزشی نسل جوان در نظر گرفته شود و در نحوه عملکرد نهادهای تامینکننده امنیت عمومی، بازنگری شود.
مشارکت زنان در بازتولید و تداوم مناسبات تبعیض جنسیتی
سیما راستین- آیا گروههای انسانی زیر ستم، از جمله زنان، خودشان فارغ از خشونتورزی و ستمگری هستند؟ آیا زنان در طول تاریخ، ستمدیده مطلق بودهاند، قربانیان معصومی که هیچ نقشی در بازتولید ستم نداشتهاند؟
فاطمه مرنیسی: زنی که فمینیستهای مسلمان را ساخت
نازلی کاموری- اندیشههای مرنیسی درباره زنان در جهان اسلام فارغ از تعلق آنها به یک طبقه اجتماعی خاص و بازنگریهای انتقادی او در قرآن، حدیث و متون اسلامی به ایجاد ابزارهای فکری برای موج جدید فمینسیتهای اسلامی جهان عرب کمک کرد تا با نگاهی چالشی به سراغ تبعیضهای اجتماعی و نابرابریهای جنسیتی بروند.
■ دگرباشان
آوات عیار - با رأی دیوان عالی آمریکا تعداد ایالتهایی که در آنها ازدواج با همجنس قانونی میشود، از ۳۷ ایالت به تمامی۵۰ ایالت افزایش یافت.
حسین علیزاده درباره مکانسیمهایی که در سازمان ملل متحد به جنبش دگرباشان جنسی ایرانی کمک میکنند، صحبت میکند.
رأیدهندگان ایرلندی روز شنبه دوم خرداد / ۲۳ مه در یک همهپرسی به اصلاح قانون اساسی این کشور برای قانونی کردن ازدواج همجنسگرایان، رأی دادند.
سهراب فرنام - دام جنبه از سکسوالیته به عنوان «حقیقتِ» سکسوالیته ما تلقی میشود؟ چگونه ما سکسوالیته خودمان را برچسب میزنیم و معرفی میکنیم؟
رامتین شهرزاد - با وجود سرکوبهای دولتی، تعامل مردم ترکیه با دگرباشان جنسی منجر به تغییرات اجتماعیای شده که در نهایت به وضعیت دگرباشان جنسی در ایران نیز کمک خواهد کرد.
نازلی کاموری - مناقشههای خانوادهها بر سر تجدیدنظرهای انجام شده در برنامه درسهای آموزش جنسی در مدارس آنتاریو مربوط به افزوده شدن مفاهیم گرایش جنسی و هویت جنسیتی است.
■ فرهنگ
میشائیل زومر/ ترجمه: فرهاد سلمانیان - تخریب میراث فرهنگی نمرود، هترا و پالمیرا. این شهرها در ملتقای تمدن غرب و تمدن ایرانی قرار داشتند. تأملی در تاریخ این مادرشهرها در جهانی از یاد رفته.
مسعود کدخدایی - بر ادبیات ما چه رفته است که جای «جهان» در آن خالی است؟ چرا تصویرهای جهانِ بیرون از ایران در ادبیات ما دیده نمیشوند؟ با نگاهی به رویدادهای تاریخی در جهان و بازتاب آن در ایران، در پی یافتن پاسخ برمیآییم.
حسین نوشآذر- دریا در شب واقعه طوفانیست و قایق هم کوچکتر از آن که امواج دریا را تاب بیاورد. زیباشناسی مرگ در رمان «کشتیشکستگان» نوشته یوسف امین العالمی، نویسنده مراکشی در بیان سرگذشت انسانهایی که در میان آمارها گم میشوند.
آناهیتا حسینی - ۳۵ زن پناهنده سوری نمایشی با اقتباس از آنتیگونه اثر سوفوکل روی صحنه آوردند. آنها در این نمایش از تئاتر برای واکاوی گذشته خود و بیان درونیات و دغدغههایشان و ارتباط با جامعه میزبانشان استفاده کردند.
داستانهای حسن بلاسیم در گرهگاه «اضطرار و هنر» و «هیجانات کاذب خبری در رسانهها» اتفاق میافتند.این نویسنده عراقی خود را از دریچه چشم دیگران بازمییابد.
الاهه نجفی - یاشار کمال در سال ۲۰۱۵ درگذشت. او در رمان «پرندگان هم رفتهاند» نشان میدهد که چگونه در یک کشور اسلامی، خودبینی و خودخواهی جایگزین مهربانی و نوعدوستی میشود و چگونه اسلام سیاسی و تعصبات مذهبی به جامعه راه پیدا میکند.
آدونیس مهمترین شاعر زنده جهان عرب است. او میگوید مدرنیته عربی هیچگاه وجود نداشته و جوامعی که بر اساس تصویری مذهبی از انسان و جهان بنا شدهاند نمیتوانند مدرن باشند.
■ محیط زیست
ال نینیو در حال تغییر الگوهای آب و هوایی سیاره ماست: از سیل و طوفانهای ایران تا آتشسوزی جنگلهای آمازون و اندونزی، از خشکسالی در مالی تا بحران غذایی در اتیوپی و سومالی.
بابک نصیری- سرکوب، درگیریهای مذهبی و قومی از عواملی هستند که موجب شورش و جنگ داخلی در سوریه شدند. برخی پژوهشگران آمریکایی، خشکسالی شدید را به عوامل پیشگفته اضافه میکنند.
مایک گنزالز - بحثِ اصلی بین مفهومِ آب در مقامِ کالا و این ایده از آب است که حقِ برخورداری از آب و زندگی حقی اساسی است که باید تحتِ کنترل تشکیلاتِ مردمی قرار گیرد.
بیش از ۷۰ درصد از افرادی که سالانه بر اثر عوارض ناشی از آلودگی هوا در جهان جان خود را از دست میدهند، ساکن قاره آسیا هستند.
سوریه اکنون طوفانهایی را از سر میگذراند که از جنگ نیز قویتر است. طوفانیهایی که عملیات ائتلاف ضد داعش را کاهش داده و جنگ تازهای به راه انداخته. جنگ طبیعت؛ تاریخ طبیعی زوال.
ایران، بحرین، کویت، قطر، امارات، فلسطین، عربستان، اسرائیل، عمان، لبنان، عراق، اردن، لیبی، الجزایر، سوریه و تونس در معرض از بین رفتن کامل منابع آبی خود تا سال ۲۰۴۰ هستند.
انسانها سالانه ۱۵ میلیارد درخت را نابود میکنند، اگرچه هنوز به ازای هر انسان ۴۲۲ درخت در زمین ریشه دارد.
طرح اخیر اوباما برای کاهش گازهای گلخانهای، هم پايانی است بر عصر ذغال سنگ در آمريکا و هم افول انقلابی که قرار بود اين کشور را به بزرگترين توليدکننده انرژی در جهان بدل کند.
اعظم بهرامی - چگونگی جایگزینی انرژیهای پاک و تجدیدپذیر از جمله تأمین هزینهها و دستیابی به فناوریهای لازم و توافق با کشورهای تولیدکننده سوختهای فسیلی از محورهای اصلی نشست پاریس است.
توافق ۱۹۵ کشور در پاریس نخستین توافق جهانی الزامآور در زمینه تغییرات اقلیمی به شمار میآید. اگرچه در این متن به زمان مشخصی برای کاهش گازهای گلخانهای اشاره نشده است.
■ زندگی
از خشونت و تروریسم به بچهها چه بگوییم؟
نیلوفر جعفری- کافی است تلویزیون را روشن کنید تا مثل همیشه چندین خبر درباره خشونت داعش، کشمکشهای سوریه و عراق، درگیریهای فلسطین، کشتار در آمریکا و الجزایر، ترور در اروپا و هر جای دیگری در دنیا ببینید و بشنوید. کودکتان کنار شما نشسته و همه چیز را میبیند. چطور باید چنین دنیایی را برای کودکتان توضیح بدهید؟
پناهجویان؛ آدمهایی قویتر از ما
حظه نمادین ورود به اروپا اغلب به معنای شروع یک سفر طولانی دیگر است؛ سفری برای بهبود روانی. کمک به پناهندگان برای اعتماد دوباره به انسانیت زیباترین کاری است که میتوان انجام داد.
آموزش قرآن، بدون معنی
ناصر زراعتی- شنبهها، نزدیک ظهر، ترامواها و اتوبوسها پر است از پسربچهها و دختربچههای سومالیایی و عرب و افغان که راهی محلههای خارجینشین شمال شهر گوتنبرگاند تا بروند بنشینند سر کلاسهای آموزش قُرآن.
تست خودشناسی: آیا من نژادپرستم؟
خیلی از ما ایرانیها درک درستی از نژاد پرستی نداریم (اینجا داریم درباره خودمان حرق میزنیم نه همه مردم جهان). خیلیها فکر میکنند نژادپرستی یعنی تبعیض بین سیاه پوستها و افراد سفید پوست. احتمالا ایرانیها تا اندازهای ـ نه مطلقاـ به حقوق برابر رنگینپوست و سفید پوست قائل هستند، اما وقتی پای بسیاری از قومیتها و ملیتهای دیگر به میان بیاید، دیدگاههای نژادپرستانه در آنها به وضوح دیده میشود.
تئوری مقایسه اجتماعی یا چطور شبکههای اجتماعی باعث ناراحتی ما میشوند؟
همه خودشان را با دیگران مقایسه میکنند. اما چه چیزی باعث میشود که خودمان را با کسانی مقایسه کنیم که نه ما در موقعیت آنها هستیم و نه آنها درکی از شرایط ما دارند؟
کودکان مهاجر و زبان دوم: سردرگمی یا مهارت؟
دنا دادبه- مواجهه کودک با زبان جدید در کشوری جدید و فرهنگی متفاوت میتواند در رشد ذهنی و شخصیتی او اثر داشته باشد. سوال این است که این تاثیر منفی است یا مثبت؟
■ علمی
احسان سنایی - سرانجام آخرین جرم از اجرام بزرگ منظومه شمسی ما که تاریخچه کشف آن به قرن نوزده میلادی برمیگردد نیز هماینک، در نیمه دهه دوم از قرن بیست و یکم، میزبان سفیری از زمین شد: مدارگرد بامداد (Dawn)، متعلق به سازمان فضایی ایالات متحده (ناسا)، پس از سفری هشت و نیمساله و طی مسیری بالغ بر ۴ میلیارد و ۹۰۰ میلیون کیلومتر، در مدار سیاره کوتوله «سرس» وارد شده است.
عذرا مغانلو - لوله تنفسی ایمپلنت با در نظر گرفتن شاخص رشد بیمار به شکل انعطافپذیری طراحی شده و توسط پرینتری سهبعدی ساخته شده است. این لوله با رشد نوزاد، قابلیت بزرگتر شدن دارد.
احسان سنایی- با مرگ جان فوربز نش، ریاضیدان مطرح آمریکایی، و همسرش آلیشیا در جریان یک سانحه رانندگی در روز شنبه ۲۳ ماه مه، اقتصاد نئوکلاسیک قرن بیستم نیز آخرین مدافع سنگینوزن خود را باخت – مدافعی که گرچه خود هرگز پا به رینگ رقابت نگذاشت، اما بالغ بر شش دهه پیش، با معرفی تاکتیک متهورانهای در چارچوب نظریه بازیها، به استحکامات نظام مبتنی بر بازار آزاد انسجامی منطقی بخشید.
مازیار مهدویفر - از ابتدای ماه مارس امسال بیش از ١۶٠٠ نفر در سه کشور آفریقایی گینه، لیبریا و سیرالئون به بیماری تب خونریزیدهنده ایبولا دچار شدهاند. تا کنون بیش از نیمی از این افراد جان خود را از دست دادهاند.
احسان سنایی - این مقاله ابعاد انسانی اپیدمی اخیر ابولا را از قول شخصیتهای برگزیده نشریه تایم که در جبهههای متعدد با این بیماری مبارزه میکنند، به تصویر میکشد.
احسان سنایی - حضور توأمان آب مایع و گرمای تجدیدپذیر در اعماق «اروپا»، احتمال پیدایش و رشد انواعی منحصربهفرد از حیات را در بستر سنگی اقیانوس زیرسطحی آن تقویت کرده است.
مازیار مهدویفر - سکس علاوه بر لذتی که به طرفین در رابطه جنسی میبخشد اثراتی بسیار مثبت بر سلامت آنها دارد که در این مطلب به بررسی گروهی از این اثرات خواهیم پرداخت.
عذرا مغانلو - آمازون و گوگل ممکن است به مرورتبدیل به بانکهای دادههای وراثتی انسانها شوند و به پژوهشهای ژنومی در رابطه با بیماریهای وراثتی کمک کنند.
احسان سنایی - در بیست و پنجمین سالگرد پرتاب تلسکوپ هابل، شرح مختصری را میخوانید از پنج نمونه رصدهای برجسته این تلسکوپ طی یک ربع قرن گذشته.
■ اندیشه
اسد بودا − داعش در صراط مستقیم محمد گام برمیبردارد و مرتکب خشونتی نشده است که توجیه دینی و قرآنی نداشته باشد.
مهران رضایی − خطر ابزارانگاری که در حکومتهای بنیادگرای دینی وجود دارد نگاه شیئواره به همه چیز است.
محمدرضا نیکفر – آوارگی فلسفه سیاسی در شکلهای معمول آن را بحرانزده کرده و به درک دیگری از جهان و سیاست فرامیخواند.
مهران رضایی − چه نسبتی میان بنیادگرایی دینی در ایران و مدرنیته میتوان در نظر گرفت که بر پایه رویه غالب حاکمیت دینی و مفهوم مدرنیته قابل بیان باشد؟
مهرنوش هاتفی − این مقاله شاید فقط روزنهای باشد به درک بهتر موضوع شکنجه و قضاوت کردن در رابطه با مقاومت یا عدم مقاومت در برابر آن.
کاظم کردوانی: نخستین انگیزه تشکیل انجمن آزادی اندیشه، انجمنی متشکل از استادان و پژوهشگران حوزه علوم انسانی و اجتماعی، وضعیت دانشگاه و این علوم در کشور ماست.
اکبر گنجی − ادیان برساخته های اجتماعی هستند. آنها در طول تاریخ تغییر کرده و باز هم تغییر میکنند . "اسلام دموکراتیک" اگر هم تاکنون ساخته نشده باشد، باید اینک آن را اختراع کرد.
گرگوری ه. استانتن − نسلکشیْ پیشبینیشدنی است و در هر مرحلهای از آن میتوان با استفاده از اقداماتِ پیشگیرانه، متوقفاش کرد.
نظرها
نظری وجود ندارد.