دستاورد برنامه‌های توسعه؛ افزایش نابرابری و فقر
برنامه‌های توسعه در ایران گسترش نابرابری‌ها را به دنبال داشته است. ۳۳ درصد جمعیت شهری و ۴۰ درصد روستاییان دچار فقر مطلقند و سیستان و بلوچستان بیشترین جمعیت زیر خط فقر را دارد.
یک مقام دولتی می‌گوید که الگوهای توسعه در ایران نتوانسته به ایجاد برابری و عدالت بیانجامد، شکاف طبقاتی افزایش یافته است و بیش از نیمی از مردم معتقدند که حکومت نگاه یکسانی به همگان ندارد.
محمدرضا واعظ مهدوی، معاون آموزشی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گفت که شکاف بین فقر و غنی رو به افزایش است.
به گزارش ایسنا، مهدوی که سه شنبه ۲۶ آذر در سومین همایش ملی توسعه پایدار، سخن می‌گفت، الگوهای توسعه ایران را از نظر عدالت و برابری ناموفق دانست و گفت که کشور امروز با جدایی قشرهای فقیر از سایر اقشار جامعه روبرو است. به گفته او، این جدایی را در افزایش فاصله میان نواحی مختلف و عدم دسترسی برخی از اقشار به حداقل خدمات آموزشی و بهداشتی می‌توان دید.
این مقام مسئول، افزایش نابرابری را محصول برنامه‌های توسعه دانست و با اشاره به اینکه ثروتمندان برخوردار‌تر و محرومان محروم‌تر شده‌اند، گفت: «در این شرایط نیاز به برنامه‌ریزی برای برقراری عدالت و کاهش نابرابری‌ها حس می‌شود.»
مهدوی با اشاره به اینکه تولید سرانه در تهران شش برابر سیستان و بلوچستان است، گفت: «تولید سرانه در مناطق مرزی پائین است و بیشتر تولید صنعتی در تهران و شهرهای بزرگ صورت می‌گیرد». به گفته او، توزیع نابرابر امکانات، درآمد و تولید سرانه و خدمات بهداشتی و آموزشی به افزایش شکاف و جدایی بخشی از جامعه از سایر اقشار انجامیده است. بر اساس گزارش مرکز آمار از هزینه و درآمد خانوار‌ها، افراد دهک درآمدی دهم ۱۴ برابر دهک درآمدی نخست هزینه می‌کنند.
همچنین بر پایه گزارش‌های رسمی سه ساله برنامه پنجم توسعه، استان‌های سیستان و بلوچستان، کردستان، آذربایجان غربی و لرستان در شمار محروم‌ترین مناطق ایران قرار دارند.
تشدید حاشیه‌نشینی
واعظ مهدوی افزایش حاشیه‌نشینی را نیز محصول افزایش نابرابری‌ها خواند و گفت: «علت افزایش حاشیه‌نشینی را می‌توان این دانست که برخی از افراد توان زندگی در مرکز شهر‌ها را ندارند».
چندی پیش وزیر راه و شهرسازی از حاشیه‌نشینی ۳۰ درصد جمعیت ایران در مناطق مختلف خبر داد. همچنین معاون توسعه روستایی و مناطق محروم نهاد ریاست‌جمهوری، جمعیت حاشیه‌نشین را ۱۱ میلیون تا ۱۴ میلیون نفر اعلام کرد.
براساس آمارهای رسمی، جمعیت حاشیه نشین ایران نسبت به سال ۶۱ هفده برابر شده و شهر بندرعباس با چهل درصد، دارای بیشترین جمعیت حاشیه نشین است. همچنین نتایج یک گزارش که توسط وزارت راه و شهرسازی صورت گرفته، نشان می‌دهد که هفتاد درصد خانوارهای ساکنان سیستان و بلوچستان زیر خط فقر قرار دارند.
معاون سازمان و مدیریت و برنامه‌ریزی همچنین توزیع خدمات اجتماعی و درمانی در ایران را نابرابر دانست و گفت که در سیستان و بلوچستان ۳۰ درصد جمعیت تحت پوشش تامین اجتماعی هستند در حالی‌که در یزد ۹۰ درصد جمعیت از پوشش تامین اجتماعی برخوردارند.
احساس نابرابری ۵۰ درصد مردم
واعظ مهدوی با اشاره به اصل ۴۴ قانون اساسی، گفت: «امکانات کشور باید به صورت مساوی بین افراد تقسیم شود و در بهره برداری از منابع طبیعی و استفاده از درآمدهای ملی در سطح استان‌ها و توزیع فعالیت‌های اقتصادی میان انسان‌ها باید تعادل برقرار شود».
او همچنین در این نشست با استناد به نتایج یک پژوهش میدانی، گفت که ۵۰ درصد مردم احساس نابرابری می‌کنند.
به گفته او، ۳. ۵۰ درصد از افرادی که مورد پرسش قرار گرفته‌اند، با این گزینه که حکومت در شرایط فعلی با یک دید به همه نگاه می‌کند، مخالف هستند.
او همچنین گفت که ۸۳ درصد از پاسخ‌دهندگان معتقدند که اگر پول و یا پارتی نداشته باشند، حقوق‌شان پایمال می‌شود.
به گفته این مقام مسئول، ۶۷ درصد از افراد به توزیع برابر امکانات میان همگان معتقدند در حالی‌که ۲۱ درصد معتقدند که امکانات باید براساس شایستگی افراد توزیع شود و ۱۱ درصد نیز بر این باور‌ند که توزیع امکانات باید بر اساس نیاز افراد باشد.
یافته‌های یک پژوهش دیگر نشان می‌دهد که احساس عدالت اقتصادی در ایران به نسبت دهه شصت حدود هشت درصد کاهش یافته است.
همچنین براساس برآوردهای صورت گرفته از سوی موسسه‌های دولتی، پانزده درصد جمعیت ایران زیر خط فقر هستند. این در حالی است که یافته‌های پژوهشگران مستقل نشان می‌دهد که ۳۳ درصد جمعیت شهری و ۴۰ درصد روستاییان دچار فقر مطلق هستند و سیستان و بلوچستان با بیش از ۶۰ درصد، بیشترین جمعیت زیر خط فقر را دارد و در استان‌های کرمان، کردستان و گلستان جمعیت زیر خط فقر بیش از ۵۰ درصد برآورد شده است.
نظرها
نظری وجود ندارد.