بازتاب آثار رضا دقتی در تابلوهای کودکان خیابانی کابل

<p>&nbsp;</p> <p>ایرج ادیب&zwnj;زاده - در تازه&rlm;ترین نمایشگاه رضا دقتی، عکاس و خبرنگار تبعیدی ایرانی، از عکس&rlm;های خود او کمتر خبری هست. ویژگی این نمایشگاه با عنوان &quot;نقش تصویر در دگرگونی&rlm;های اجتماعی&quot; که از پنجشنبه پانزدهم سپتامبر ۲۰۱۱ در دانشگاه امریکایی پاریس آغاز شده، نقاشی&rlm;های کودکان خیابانی کابل است که در افغانستان طرح&rlm;های&rlm;شان را از روی عکس&rlm;های رضا دقتی کشیده&rlm;اند.</p> <p>&nbsp;</p> <!--break--> <p>&nbsp;<a href="http://www.zamahang.com/podcast/2010/20110916_FARHANGI_REZADeghati_IRAJ.mp3"><img alt="" align="middle" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/musicicon_14.jpg" /></a><br /> &nbsp;</p> <p>رضا دقتی عکاس - خبرنگاری است که بیش از ۳۰ سال است جهان را با نگاهی پرسشگر می&rlm;پیماید و در میان عکاسان حرفه&zwnj;ای و همچنین در چشم جهانیان یک چهره کاملاً شناخته شده به شمار می&zwnj;آید. این&rlm;بار اما رضا کودکان فقیر خیابانی کابل را در &quot;بنیاد آینه&quot; که ۱۰ سال پیش در سال ۲۰۰۱ در کابل تأسیس کرده بود، گرد آورده است. آن&rlm;ها در پرده&zwnj;های نقاشی&zwnj;شان دنیا را از دریچه چشمان رضا دیده&rlm;اند. حاصل این تلاش تابلوهایی معصومانه است که گاه به رنگ&rlm;بازی ماهرانه&zwnj;ای می&zwnj;ماند و گاهی هم در فقط در حد گرته&zwnj;برداری از عکس&rlm;های مشهور رضا دقتی&zwnj;ست.</p> <p>&nbsp;</p> <blockquote> <p><img alt="" align="middle" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/rezdekaa01a.jpg" />&nbsp;رضا دقتی، عکاس - خبرنگار سرشناس ایرانی و بنیانگذار بنیاد مطبوعاتی &quot;آینه&quot; در افغانستان</p> </blockquote> <p>رضا عکاسی را از ۱۶ سالگی آغاز کرد. مجموعه&rlm;ای از عکس&rlm;های خبری دوران انقلاب ۵۷ و پس از آن را تهیه کرد، اما سه سال پس از انقلاب، به&rlm;خاطر تصویرگری سرکوب و ستم رژیم اسلامی، به&rlm;ویژه کشتار کردها و ترکمن&rlm;صحرا، ناچار به ترک کشور شد. از آن پس، رضا با خبرگزاری&rlm;ها و نشریات مختلف همکاری دارد و از سال ۱۹۹۰، با مجله&rlm;ی معتبر &quot;نشنال جئوگرافیک&quot; کار می&rlm;کند. وی در بیش از ۱۰۰ کشور جهان، در جنگ&rlm;ها و ناآرامی&rlm;های بسیار در جاهای مختلف شرکت داشته و از سنت&zwnj;داران مکتب عکاسی بشردوستانه است.<br /> &nbsp;</p> <p><img alt="" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/rezdekaa02.jpg" />عکس&rlm;های او نشانه&rlm;گر ایمانش به انسان و نمایانگر شجاعت و توان مسخ&zwnj;کننده&rlm; او به عنوان یک عکاس- خبرنگار است. رضا به دلیل همین نگاه، به دریافت نشان &quot;شوالیه&rlm;ی ملی لیاقت فرانسه&quot; که از آن به عنوان بالاترین نشان کشور فرانسه یاد می&zwnj;کنند، مفتخر شده است. وی نخستین ایرانی&zwnj;ئی&rlm;&zwnj;ست که به دریافت این نشان پرافتخار فرانسه نائل آمده است.<br /> &nbsp;</p> <p>رضا دقتی در ژانویه&rlm; ۲۰۱۰ هم جایزه&rlm; بنیاد &quot;لوسی&quot; در نیویورک را که به اسکار عکاسی معروف است دریافت کرد. رضا در مراسم دریافت جایزه&rlm;اش، آن را به مردم ایران و ندا آقاسلطان تقدیم کرد. زن جوانی که تصویر مرگش در جریان تظاهرات مسالمت&rlm;آمیز و اعتراضی در تهران، دنیا را تکان داد و تمامی صفحه&rlm;ها را تسخیر کرد.<br /> &nbsp;</p> <p>از رضا تاکنون ۱۱ کتاب و آلبوم منتشر شده است. <br /> &nbsp;</p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />در محل نمایشگاه تازه&rlm; رضا از نقاشی&rlm;های کودکان خیابانی کابل بر اساس عکس&rlm;های او، درگفت&rlm;وگویی برای زمانه، از او می&rlm;پرسم که هدفش از برپایی این نمایشگاه در دانشگاه آمریکایی پاریس چیست؟</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>رضا دقتی </strong>- می&rlm;دانید که سال&rlm;های سال است که یکی از مسائلی که من روی آن کار می&rlm;کنم و آن را دنبال می&rlm;کنم، استفاده از تصویر در مسائل اجتماعی است و اینکه تصویر چه تغییراتی در جامعه&rlm; جهانی به&rlm;وجود آورده و چه نقشی می&rlm;تواند [در تحولات جهانی] بازی کند. همه&rlm; ما و آن&rlm;هایی که داستان را دنبال کرده&rlm;اند، می&rlm;دانند که در قرن ما، چقدر تصویر دارد نقش بیشتر و بیشتری ایفا می&rlm;کند. <br /> <img alt="" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/rezdekaa03.jpg" />این نمایشگاه که در دانشگاه آمریکایی پاریس برگزار شده، بیشتر از این جهت مهم است که دانشجویان و کلاً نسل جدید متوجه اهمیت تصویر در تحولات جهانی باشند. هم اینکه چون یک دانشگاه پشتیبان این مسئله است، توجه بیشتری را جلب می&rlm;کند و کسانی را وارد این جریان می&rlm;کند که در زمینه&rlm; تعلیم و تربیت حرفی برای گفتن دارند. من دارم گروه بین&rlm;المللی بزرگی را از تمام کشورهای مختلف دنیا جمع می&rlm;کنم که عضویت چنین فکری، یعنی استفاده از تصویر برای تغییرات اجتماعی را قبول دارند و هدف ما هم این است که در نهایت بتوانیم کارهای بهتر و بیشتری را در جاهای دیگر دنیا انجام دهیم.</p> <p>&nbsp;</p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />استفاده از تصویر برای تغییرات اجتماعی، می&rlm;بینیم که به&rlm;ویژه در بهار عربی نقش خیلی مهمی بازی کرده است. خیلی از عکاس&rlm;ها شاید جانشان را از دست داده&rlm;اند، خیلی&rlm;ها را بازداشت کرده&rlm;اند و مشکلات بسیاری برای آن&rlm;ها پیش آمده است؛ به&rlm;ویژه در سوریه. شما خودتان هم در چند ماه گذشته با این مسائل روبرو بودید؟</p> <p>&nbsp;</p> <p>طبیعی است که چنین مسائلی که در این مدت در دنیا پیش آمده، از زمینه&rlm; کاری من جدا نبوده است. من از طرق&rlm; مختلف این مسئله را دنبال کردم. خود من در زمان شلوغی&rlm;های مصر، مدت&rlm;ها در مصر بودم. در کشورهای دیگر هم با استفاده از امکانات و وسایلی که من می&rlm;توانم در اختیار عکاسان محلی بگذارم، مسئله را دنبال کردم. بعد هم مدتی است که کاری را با جوانان الجزایری شروع کرده&rlm;ام و فعلاً در آنجا کار می&rlm;کنم. به&rlm; هر حال تمام این&rlm;ها و داستانی که در این بهار عرب به&rlm;وجود آمده، نشان&rlm;دهنده&rlm; آن است که این بهار، بهار آزادی است و همان بهار آزادی&rlm;ای است که سال&rlm;هاست در ایران مردم فریاد می&rlm;کشند و به دنبالش هستند. می&rlm;توان گفت که اولین نمونه&rlm;هایش را هم دو، سه سال پیش در ایران، بعد از تقلبات انتخاباتی احمدی&rlm;نژاد و داستان&rlm;هایی که به دنبال آن پیش آمد، دیدیم. <br /> &nbsp;</p> <p><img alt="" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/rezdekaa04.jpg" />تظاهرات خیابانی ایرانیان اولین تظاهرات در تاریخ جهان بود که در آن تصویر در مفهوم مورد نظر من در آن نقش مهمی ایفا کرد. مردم خودشان با استفاده از تلفن&rlm;شان توانستند عکس و فیلم بگیرند و این امر به منزله شروع یک دنیای جدید است. تمام داستان&rlm;هایی که قبلاً وجود داشته مبنی بر اینکه خبرنگار تنها کار کند، یا حکومت&rlm;ها بتوانند جلویش را بگیرند، دیگر از بین می&rlm;رود. کلمه&rlm; &quot;مردم&rlm;سالاری&quot; که صحبتش بود، الان از طریق همین مطبوعات و عکس و&hellip; دارد تکرار می&rlm;شود.</p> <p>&nbsp;</p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />در نمایشگاهی که در دانشگاه امریکایی پاریس برگزار کرده&zwnj;اید، تصاویری از نقاشی&rlm;های کودکان خیابانی، از کابل گرفته تا شهرهای دیگر افغانستان به نمایش گذاشته شده است. این در ادامه کارهای بنیاد آینه است ؟</p> <p>&nbsp;</p> <p>من بنیاد مطبوعاتی و فرهنگی آینه را ۱۰ سال پیش در افغانستان برپا کردم. هدف&rlm; این بنیاد تعلیم و آموزش خبرنگاران افغان و کمک به بازسازی مطبوعات در افغانستان است. امسال خوشبختانه دهمین سال برپایی این بنیاد است و یکی از دلایلی که ما در اینجا جمع شده&rlm;ایم، همین است. <br /> امروز هزاران نفر دارند در افغانستان کار مطبوعاتی انجام می&rlm;دهند، ده&rlm;ها تلویزیون به&rlm;وجود آمده، صدها روزنامه منتشر می&rlm;شود و در این زمینه آزادی هم وجود دارد. افغانستان از نظر آزادی مطبوعات، فعلاً یکی از مهم&rlm;ترین کشورهای منطقه است و من با غرور می&rlm;توانم بگویم که این یکی از کارهایی است که من توانسته&rlm;ام در افغانستان انجام بدهم. <br /> &nbsp;</p> <p>در کنار آن، انجمنی به نام &quot;آشیانه&quot; وجود دارد که سال&rlm;هاست به کودکان خیابانی کمک می&rlm;کنند و مدیر آن اینجینیر یوسف، یکی از دوستان ماست. من وقتی ۱۰ سال پیش با این انجمن آشنا شدم، یکی از کمک&rlm;هایی که شروع کردیم این بود که سعی کنیم ببینیم بچه&rlm;هایی که به این مراکز مراجعه می&rlm;کنند، چه کار هنری&rlm;ای می&rlm;توانند انجام بدهند. بعد دیدیم که بسیار استعداد نقاشی دارند. <br /> &nbsp;</p> <p><img alt="" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/rezdekaa05.jpg" />تعداد زیادی از عکس&rlm;های خودم را که در افغانستان گرفته&rlm;ام، به &quot;آشیانه&quot; اهدا کردم و این بچه&rlm;ها شروع کردند به نقاشی کردن از آن&rlm;ها. این نقاشی&rlm;ها بسیار زیبا هستند و حتی به خود آن بچه&rlm;ها کمک می&rlm;کند و منبع درآمدی برای&zwnj;شان می&rlm;شود. <br /> &nbsp;</p> <p>در عین حال پروژه&rlm;&rlm;ای دارم که یک پروژه&rlm;ی جدید جهانی است و می&rlm;خواهم از کابل شروع کنم و آن ادامه&rlm; کارهای بنیاد آیینه برای بچه&rlm;های خیابانی است. یعنی تعلیم فرهنگ مطبوعات به بچه&rlm;های خیابانی و آموزش عکاسی، خبرنگاری، فیلم&rlm;برداری به آن&rlm;ها که به کمک &quot;آشیانه&quot; انجام می&rlm;دهیم.</p> <p>&nbsp;</p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />تصاویری که بچه&rlm;ها می&rlm;کشند، به معرض فروش گذاشته می&rlm;شود تا برای تشکل&rlm;های بهتر آن&rlm;ها به&rlm;کار برود؟</p> <p>&nbsp;</p> <p>فعلاً نمایشگاه با همین تصاویر که از عکس&rlm;های من هستند ادامه پیدا می&rlm;کند و بعد از چند ماه، هدفم این است که عکس اصلی این&rlm; نقاشی&rlm;ها را به همان اندازه&rlm;ای که دقیقاً این بچه&rlm;ها نقاشی کرده&rlm;اند، چاپ کنم و هر دوی این&rlm;ها را هدیه می&rlm;کنیم به پروژه&rlm;ی مجله&rlm;ی &quot;پرواز&quot;ی که درست می&rlm;کنیم. پرواز به آشیانه که بتوانیم کمک کنیم که به این بچه&rlm;ها مسائل مطبوعاتی را آموزش بدهیم.</p> <p>&nbsp;</p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />تازه از کابل برگشته&rlm;اید. آنجا چه خبر بود؟</p> <p>&nbsp;</p> <p>من دو روز پیش از کابل آمده&rlm;ام. اولاً امسال دهمین سالگرد ترور مسعود بود و من به آنجا رفته بودم که در کنار خانواده&rlm;اش و دوستان&rlm;مان در جوارش باشیم.&nbsp;</p> <p>در عین حال، فیلم&rlm;های زیادی در مورد افغانستان دارم و چند شب پی در پی، مصاحبه&rlm;هایی در تلویزیون&rlm;های مختلف افغانستان در ارتباط با مرگ مسعود، جنگ افغانستان و کلاً مسائل افغانستان داشتم.&nbsp;</p> <p>آنچه می&rlm;توان گفت این است که افغانستان الان بحرانی&rlm;ترین شرایط خود را در ۱۰ سال گذشته و حتی می&rlm;توانم بگویم در ۳۰ سال گذشته، در همین ماه&rlm;ها می&rlm;گذراند.</p> <p>&nbsp;</p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />چرا؟</p> <p>&nbsp;</p> <p><img alt="" align="left" src="http://zamanehdev.redbee.nl/u/wp-content/uploads/rezdekaa06.jpg" />برای این&rlm;که مسئله&rlm; جنگ به بن&rlm;بست رسیده است. همان چیزی که از ۱۰ سال پیش من در مصاحبه&rlm;ها و صحبت&rlm;ها می&rlm;گفتم که مسئله&rlm;ی افغانستان با جنگ حل نخواهد شد. الان می&rlm;بینیم که بعد از ۱۰ سال حتی ۱۰۰هزار سرباز هم نمی&rlm;توانند این مسئله را حل کنند. بنابراین جنگ به بن&rlm;بست بدجوری رسیده است. مردم نیز، هم بسیار ناراضی و هم بسیار پریشان هستند و هم&rlm; اینکه فقر و همین&rlm;طور فساد خیلی زیاد شده است. فساد خیلی وحشتناکی که مانند یک قانقاریا دارد تمام وجود مردم افغانستان و افغانستان را می&rlm;گیرد. این فساد توسط یک گروه آدم&rlm;های شناخته&zwnj;شده&rlm; اداری و حکومتی به&rlm;وجود آمده که واقعاً دارد افغانستان را از بین می&rlm;برد.</p> <p>&nbsp;</p> <p><img alt="" align="right" src="http://www.zamaaneh.com/pictures-new/Communicate-icon.png" />آقای دقتی، در پرسش پایانی برمی&rlm;گردیم به حرفه&rlm; خودتان، به عکس و عکاسی؛ اخیراً در فستیوال پرپینیان که هر سال با عنوان &quot;ویزا برای تصویر&quot; برگزار می&rlm;شود. بیشتر تصاویر عرضه&zwnj;شده مربوط به رویدادهای بهار عربی بود و یک عکاس غیرمنطقه&rlm;ای برنده&rlm; جایزه&rlm;ی اول این فستیوال شد. اگر ممکن است در این&rlm;باره هم توضیحی بدهید؟</p> <p>&nbsp;</p> <p>فستیوال &quot;ویزا برای تصویر&quot; بیشترین کاری که انجام می&rlm;دهد، این است که به مسائل همان سالی که گذشت روی می&rlm;آورد و هر سال به حوادثی که در همان سال روی داده، می&rlm;پردازد. مثلاً دو سال پیش به مسئله&rlm; ایران پرداخته بودند، به خاطر حوادثی که آن زمان در ایران می&rlm;گذشت. امسال به بهار عربی پرداخته&rlm;اند و سال دیگر خدا می&rlm;داند چه مسئله&rlm;ای مطرح باشد! شاید سال دیگر آزادی ایران و مسئله&rlm; از بین رفتن حکومت جمهوری اسلامی که بسیار هم نزدیک است، مطرح باشد.<br /> &nbsp;</p> <p>شاید در همین فستیوال بتوانیم عکس&rlm;های عکاسان ایرانی را به نمایش بگذاریم که می&rlm;توانم بگویم گروه عکاسان جوانی که در ایران کار می&rlm;کنند، یکی از قوی&rlm;ترین گروه&rlm;های عکاسی جهان است. امیدواریم بتوانیم به&rlm;زودی کار این عکاسان را در فستیوال&rlm;های مختلف نشان بدهیم.<br /> &nbsp;</p> <p>عکس&zwnj;ها: ایرج ادیب&zwnj;زاده</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>در همین زمینه:<br /> </strong><a href="#http://radiozamaneh.com/taxonomy/term/3079">::گزارش&zwnj;های ایرج ادیب&zwnj;زاده در رادیو زمانه::</a></p>