دیابت، بیماری بی‌علامت

<p><span dir="RTL">مازیار مهدوی&zwnj;فر ـ</span>&nbsp;بیماری دیابت زمانی ایجاد می&zwnj;شود که بدن نتواند به میزان مورد نیازش هورمون انسولین تولید کند یا هورمون انسولین تولید شده، نتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد.</p> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">وظیفه هورمون انسولین کمک به سوخت و ساز سلول&zwnj;های بدنو کاهش قند یا همان گلوکز خون است. بنابراین اگر اختلالی درعملکرد انسولین پیش بیاید، قند خون به درستی جذب بافت&zwnj;ها نمی&zwnj;شود و در خون تجمع می&zwnj;یابد. در این حالت بدن با افزایش قند خون مواجه می&zwnj;شود. بالا ماندن قند خون به صورت مداوم و به مدت طولانی موجب بیماری دیابت می&zwnj;شود که اثرات سوء بسیاری بر بافت&zwnj;های مختلف بدن دارد. اثراتی مانند اختلالات کلیوی، مشکلات چشمی، آسیب&zwnj;های عصبی، اختلال موسوم به پای دیابتی و بسیاری مشکلات دیگر<span dir="LTR">.</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>انواع</b><b> دیابت</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">انواع مختلف دیابت را به سه گروه اصلی تقسیم&zwnj;بندی می&zwnj;کنند. دیابت نوع اول در افراد زیر ۳۰ سال و به ویژه در کودکان ایجاد می&zwnj;شود. در این بیماری توانایی تولید انسولین دربدن بیمار وجود ندارد و زمینه&zwnj;های ژنتیکی در ایجاد آن دخیل هستند، اما دیابت نوع دوم که شایع&zwnj;ترین نوع این بیماری نیز هست مربوط به سنین بالای ۳۰ سال است. در این بیماری مشکل اصلی برخلاف دیابت نوع اول مربوط به تولید انسولین نیست. بلکه انسولین تولید شده به علت مقاومت سلول&zwnj;های بافتی قادر به انجام درست عملکرد خود نمی&zwnj;شود. در ایجاد این نوع از دیابت بیشتر از عوامل ژنتیکی، شیوه زندگی انسان موثر است. اضافه وزن و چاقی، زندگی بی&zwnj;تحرک و بیماری&zwnj;های زمینه&zwnj;ای مانند فشار خون بالا، کلسترول و تری&zwnj;گلیسرید بالا و مصرف دخانیات از عوامل اصلی زمینه&zwnj;ساز برای ایجاد دیابت نوع دوم هستند.&nbsp;نوع سوم دیابت هم دیابت دوران بارداری است که معمولاً در ماه&zwnj;های پایانی دوره حاملگی ایجاد می&zwnj;شود و با پایان دوره بارداری بهبود می&zwnj;یابد. اهمیت توجه به این نوع از دیابت در این نکته است که زنان مبتلا به دیابت بارداری در ادامه زندگی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع دوم قرار دارند.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>علائم</b><b> دیابت</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">معمولاً هر بیماری علائم اولیه&zwnj;ای دارد که با بروز آن&zwnj;ها شخص به پزشک مراجعه می کند و پزشک متوجه ابتلای او به بیماری می&zwnj;شود، اما در میان پزشکان این جمله بسیار معروف است که می&zwnj;گویند: &quot;مهم&zwnj;ترین علامت دیابت، بی&zwnj;علامتی است.&quot; به خصوص در سال&zwnj;های ابتدایی ابتلای فرد به بیماری دیابت معمولاً علامت خاصی بروز نمی&zwnj;کند. بسیاری از مبتلایان به صورت اتفاقی و با انجام یک آزمایش خون متوجه بیماری خود می&zwnj;شوند. در صورت عدم تشخیص و درمان بیماری در سال&zwnj;های اولیه، علائمی مانند تشنگی غیر طبیعی، خشک شدن دهان، خستگی شدید، گرسنگی غیر &zwnj;طبیعی، کاهش وزن، عدم بهبود سریع زخم&zwnj;ها و همچنین تاری دید بروز خواهند کرد. بروز این علائم نشان دهنده این است که چندین سال از شروع ابتلای بیمار به دیابت می&zwnj;گذرد. در نظر داشته باشید که این موضوع مربوط به مبتلایان به دیابت نوع دوم است. چون بروز بیماری دیابت نوع یک معمولاً بسیار پر سرو صدا و ناگهانی است و تقریباً با تمام نشانه&zwnj;های ذکر شده همراه است.</div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>آمار ابتلا</b><b> به بیماری دیابت</b></div> <div dir="RTL"><b>&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">بر اساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی که مربوط به جمعیت بالای بیست سال کشورهای دنیا است. بیشترین درصد شیوع دیابت در دنیا مربوط به منطقه خاورمیانه است. در میان ۱۰ کشور با بیشترین میزان شیوع دیابت در دنیا شش کشور در منطقه خاورمیانه قرار دارند که عبارتند از: &quot;کویت، عربستان، لبنان، قطر، بحرین و امارات.&quot;درصد ابتلا به این بیماری در این کشورها حدود بیست درصد است. اگرچه خوشبختانه نام ایران در میان کشورهای صدرنشین این فهرست نیست، اما با اختصاص درصد شیوع ۹ درصد، کشور ایران نیز در این جدول در میان کشورهای با شیوع بالای دیابت دنیا قرار دارد. طبق آمار حدود چهارمیلیون نفر دیابتی ثبت شده در ایران داریم و می&zwnj;توان پیش&zwnj;بینی کرد به همین تعداد هم مبتلایان دیابت در ایران باشند که از ابتلای خود به این بیماری مطلع نیستند<span dir="LTR">.&nbsp;</span></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL"><b>پیشگیری&nbsp;</b></div> <div dir="RTL">&nbsp;</div> <div dir="RTL">با توجه به زمینه&zwnj;های ژنتیکی در بروز دیابت نوع اول یا همان دیابت کودکان، هنوز راهی برای پیشگیری از آن وجود ندارد، اما خوشبختانه در مورد دیابت نوع دوم یا همان دیابت بزرگسالان که تقریباً هشتادوپنج درصد مبتلایان به این بیماری را دربرمی&zwnj;گیرد، قضیه برعکس است. اگرچه عواملی مانند نژاد، سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت و بالا رفتن سن، عوامل خطرسازی هستند که نمی&zwnj;توان کنترلی روی آن&zwnj;ها داشت، اما اضافه وزن، چاقی و کم&zwnj;تحرکی، فاکتورهایی هستند که بیشترین نقش را در ایجاد بیماری دیابت نوع دوم دارند. در حقیقت دلیل اصلی افزایش بروز دیابت در دهه&zwnj;های اخیر همین فاکتورهای مرتبط با شیوه زندگی انسان&zwnj;ها هستند. هر یک از ما می&zwnj;توانیم با انتخاب شیوه مناسب برای زندگی مانع بروز دیابت شویم. انتخاب رژیم غذایی مناسب در این زمینه بسیار موثر است. استفاده از انواع سبزیجات، مصرف دو تا سه وعده ماهی در هفته، استفاده از غذاهای کم&zwnj;چرب و روغن مایع برای پخت غذا، بخشی از الگوی غذایی مبارزه با دیابت است. علاوه بر تغذیه، افزایش سطح فعالیت&zwnj;های بدنی روزانه و نگهداشتن وزن بدن در حالت متناسب نیز نقشی بسیار مهم و تعیین&zwnj;کننده در پیشگیری از بروز دیابت دارند. حدود ۳۰ دقیقه تحرک متوسط روزانه در حد قدم زدن و کاهش پنج تا ۱۰ درصد از وزن بدن تا حد بسیار زیادی از احتمال بروز دیابت کم می&zwnj;کند.&nbsp;</div>