پری اپرای کارمن

سازمان اپرای تهران که از سال ۱۳۴۶ در دل تالار رودکی به‌وجود آمد، سبب شد که شاگردان فار‌غ‌التحصیل رشته‌ آواز در هنرستان موسیقی تهران و نیز آن‌هایی که در خارج از ایران در این رشته تحصیل کرده بودند، در وطن خود عرصه‌ای برای کار و فعالیت پیدا کنند.

تا پیش از آن همه به اروپا و آمریکا می‌رفتند و جذب سازمان‌های هنری آن سرزمین‌ها می‌شدند. در واقع مقدمات و مبانی موسیقی آواز را در تهران می‌آموختند تا بروند در سازمان‌های بیگانه مشغول کار شوند. از جمله خوانندگانی که در خارج از کشور به استخدام اپراخانه‌ها درآمده بودند، یکی هم «پری ثمر» بود که به زودی در اپرای فرانکفورت شهرت بسیار برای خود فراهم آورد.

او طی قراردادهایی هرساله به ایران می‌آمد تا در برنامه‌ای از سازمان اپرای تهران نیز شرکت کند. پری ثمر در سال ۱۳۱۶ در اصفهان زاده شد و از سال‌های نوجوانی در تهران در هنرستان عالی موسیقی نزد «اولین باغچه‌بان» به آموختن آواز پرداخت.

او پس از پایان تحصیل در هنرستان با استفاده از یک بورس وزارت فرهنگ و هنر در سال ۱۳۳۸ به اتریش رفت و در آکادمی موسیقی وین به تحصیل خود ادامه داد و در سال ۱۳۴۳ با درجه‌ ممتاز آن را به پایان برده است.

با پایان تحصیل، اپرای وین قراردادی با او برای اجرا در اپراهای «ناباکو» از وردی و «افسانه‌های هوفمن» از اوفن‌باخ منعقد ساخت. البته رسیتال‌های آوازی او نیز به موازات در شهرهای اروپایی برگزار می‌شد.

پری پس از آن قراردادی سه ساله را با اپرای فرانکفورت امضاء کرد که البته به استمرار تمدید شد. در میان اپراهایی که پری در آن‌ها ظاهر شده می‌توان از «آرایشگر شهر سویل» از روسینی، «عروسی فیگارو» از موتسارت، «مادام باترفلای» از پوچینی و در صدر همه‌ی آن‌ها «کارمن» از ژورژ بیزه یاد کرد.

پری ثمر نخستین بار در فوریه ۱۳۵۰ در نقش کارمن در اپرای فرانکفورت ظاهر شد و در میان منتقدان آن دوران غوغایی برانگیخت و جوایزی هم دریافت کرد. منتقدی درباره او نوشته بود:
«پری یک کارمن واقعی است: پرشور با اندامی باریک و صورتی سبزه و پراحساس که آمیخته‌ای از لطافت و خشونت را می‌نمایاند. (...) در اینجا از یک کارمن کاباره‌ای خبری نیست. ما با کارمنی روبرو هستیم که یک کولی واقعی است؛ کارمنی که بی‌اعتناء به مرگ ضربه‌های چاقوی دون خوزه را به جان می‌خرد.»

پری مجموعاً بیش از ۲۵۰ بار در نقش کارمن و در بیشتر اپراهای جهان از جمله در تهران ظاهر شده است. پری ثمر علاوه بر «کارمن» در بیش ۳۵ نقش دیگر ۸۰۰ بار روی صحنه‌های اپرا رفته و در بیش از صد کنسرت شرکت جسته است.

پری نقش حرکت و تئاتر را در اپرا بسیار مهم ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «خواننده‌ اپرا باید خوب بخواند و خوب هم بازی کند. در غیراین صورت مخاطبان اپرا را سرخورده می‌سازد.»

او در مورد اپراهای مدرن هم می‌گوید: «فرم‌ها و برداشت‌های نو سبب می‌شود که مردم به محتوای اپراها علاقه‌مند شوند. فرم‌های تازه به مرور جای خودشان را باز می‌کنند.»

او اینک همپای کار آوازخوانی، در مدرسه‌ آواز شهر فرانکفورت به پرورش صداهای مستعد می‌پردازد.

پری ثمر در حیطه‌ موسیقی محلی ایران نیز کار کرده و در ضبط اپرای «مانی و مانا» که حسین دهلوی برای کودکان نوشته نیز نقشی ایفا کرده است.