بازگشایی خانه سینما؛ آخرین تیر در ترکش دولت

دولت در آخرین لحظه عقب‌نشینی کرد و تن به قانون داد. اکنون با انتشار فراخوان مجمع عمومی خانه سینما مراحل بازگشایی خانه سینما وارد مرحله تازه‌ای شده است.

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارش داد که فراخوان مجمع عمومی سینما برای ۶ مرداد ماه طبق قانون در دو روزنامه کثیرالانتشار امروز ۱۷ تیر ماه منتشر شد.

براساس این اطلاعیه‌، مجمع عمومی فوق‌العاده مؤسسه خانه سینما به شماره ثبت ۷۶۷۴ رأس ساعت ۱۷ روز یکشنبه مورخ ۶ مرداد ۱۳۹۲ براساس ماده ۲۲ اساسنامه با حضور نمایندگان اصناف عضو خانه سینما برگزار می‌شود.

دستور جلسه بررسی و تصویب یا رد مفاد پیشنهادی برای اصلاح اساسنامه خانه سینما است.

پیچ‌و‌خم‌های یک تفاهم‌نامه

جواد شمقدری رئیس سازمان سینمایی کشور اعلام کرد که در دیدار روز پنج‌شنبه با محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور ایران بر سر بازگشایی خانه سینما تفاهمی به‌وجود آمده، اما در همان حال بلافاصله اختلافات تازه‌ای بین سازمان سینمایی و خانه سینما بر سر اساسنامه‌ خانه سینما و تفاهم‌نامه بین سازمان سینمایی و خانه سینما به وجود آمد. چنین بود که محمود احمدی‌نژاد، صبح امروز، ۱۶ تیر ماه در نامه‌ای به رییس سازمان سینمایی کشور بر بازگشایی خانه سینما تأکید کرد.

احمدی‌نژاد در این نامه نوشته است: « وجود یک نهاد صنفی مانند خانه سینما برای هم‌افزایی توان سینمای ایران و رسیدگی به مشکلات و موانع ضروری و طبیعی است که این نهاد باید غیردولتی باشد و بماند و مراقبت شود به هر دلیلی این نهاد با اهمیت تعطیل نشده و جامعه هنری از مزایای وجود آن بی‌بهره نشوند. »

جواد شمقدری، رییس سازمان سینمایی هم پس از دریافت نامه احمدی‌نژاد مبنی بر ضرورت بازگشایی خانه سینما، جلسه‌ای با اعضای هیأت مدیره خانه سینما و اعضای هیأت نظارت سازمان سینمایی برگزار کرد با این هدف که اختلاف نظرها را از میان بردارد.

شمقدری پیش‌بینی کرده بود که حداکثر بین دو تا سه هفته آینده مراحل بازگشایی خانه سینما طی شود و در خانه سینما باز شود.

با این حال فرهاد توحیدی، رئیس هیأت مدیره خانه سینما خبر داده بود که روح کلی تفاهمی که در روز پنجشنبه در دفتر ریاست جمهوری انجام شد با نامه اخیر شمقدری به هیأت مدیره خانه سینما تفاوت دارد و ظاهراً به درستی و با امانتداری بازتاب نیافته است. افزون بر این رییس هیأت مدیره خانه سینما گفته بود سازمان سینمایی پانزدهم تیرماه اساسنامه‌ای به دفتر وکیل خانه سینما فرستاده که با اساسنامه مورد توافق هیأت هفت‌نفره تفاوت دارد. توحیدی در این‌باره گفت: «اولا مُهری که دارد کپی است و ثانیاً موارد اساسنامه، نسبت به آنچه که هیأت هفت نفره آن را تصویب و امضاء کرده، تغییر پیدا کرده است. در حالی‌که اساسنامه باید بی‌کم و کاست به مجمع عمومی خانه سینما برده شود و به تصویب مجمع عمومی برسد.»

شمقدری درباره اختلاف میان بندهای اساسنامه ابلاغ شده مطابق با اساسنامه اصلاح‌شده گفت: «همانطور که اعلام کرده بودیم اساسنامه توسط گروه مشورتی از جانب رئیس جمهور و بر اساس دغدغه طرفین بازنویسی و اصلاح شد، اما وقتی به دست ما رسید اشکالات حقوقی و قانونی متعددی به بعضی از بندهای آن مترتب بود. به همین دلیل در مرحله دوم وکلای حقوقی خانه سینما و سازمان سینمایی مواد اساسنامه را مجدداً بررسی کرده و مسائل حقوقی را مدنظر قرار دادند اما نهایتاً باز هم دو بند محل اختلاف جدی بین وکلا بود که این موضوع را صورت‌جلسه کردند و به ما اطلاع دادند.»
وی در ادامه افزود: «سازمان سینمایی نهایتاً دو بند محل اختلاف وکلای خانه سینما و سازمان سینمایی را به اعضاء و رییس شورای عالی سینما گزارش داد و این شورا پس از تعیین تکلیف این دو بند‌، اساسنامه را تصویب کرد و نهایتاً اساسنامه به ما ابلاغ شد. ما نیز اساسنامه‌ ابلاغ شده توسط شورای عالی سینما را عیناً به هیأت مدیره خانه سینما ابلاغ کردیم.»

اساسنامه خانه سینما

با توجه به اینکه دعوای سازمان سینمایی با خانه سینما از روز اول بر سر اساسنامه بوده، می‌توان چنین تصور کرد که در جلسه اصناف سینما با رییس جمهور در روز پنجشنبه تفاهمی صوری به وجود آمده، اما سازمان سینمایی پس از این جلسه تلاش کرده است، اساسنامه‌ای متفاوت را به خانه سینما بقبولاند.

در اساسنامه خانه سینما آمده است که خانه سینما مؤسسه‌ای ا‌ست که تحت نظر وزارت ارشاد تشکیل شده. وزارت ارشاد اما می‌گوید خانه سینما می‌بایست تحت نظر دولت فعالیت کند.

همچنین وزارت ارشاد خواهان آن است که هرگونه تغییری در اساسنامه خانه سینما به تصویب شورای فرهنگ عمومی (از زیرمجموعه‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی) برسد. اما خانه سینما طبعاً خواهان استقلال از شورای فرهنگ عمومی است. همچنین وزارت ارشاد می‌گوید می‌بایست آثار سینمایی با شئونات فرهنگ و مبانی انقلاب اسلامی سازگار باشد و این امر در اساسنامه خانه سینما قید شود.

فرهاد توحیدی، رییس هیأت مدیره خانه سینما درباره اختلاف بین دو نسخه اساسنامه خانه سینما گفت: «متأسفانه نسخه‌ای که به دست ما رسیده، در بسیاری از بندهای تعیین‌کننده، تفاوت‌های اساسی با نسخه امضاء‌شده هیات هفت‌نفره دارد و حتی خارج از چارچوب‌های مورد توافق مشاوران حقوقی خانه سینما و سازمان سینمایی است. در سایر بندهای نامه آقای شمقدری هم تکالیفی خارج از روح قوانین جاری کشور آمده که طبیعتاً پاسخ حقوقی به آن‌ها در اولین فرصت داده خواهد شد.»

نامه ۱۶ تیر احمدی‌نژاد مبنی بر ضرورت بازگشایی خانه سینما در روزهای باقی مانده از زمامداری دولت دهم، نخستین نامه احمدی‌نژاد به شمقدری نیست.

چهارم تیرماه محمود احمدی‌نژاد به جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی دستور داده بود که خانه سینما حتماً باید در روزهای باقی‌مانده از زمامداری دولت دهم بازگشایی شود. در پی این نامه، شمقدری تأکید کرد که دستور احمدی‌نژاد مبنی بر بازگشایی خانه سینما مشمول تداخل زمانی شده و جزئیات فعالیت‌های مربوط به خانه سینما و هیأت بازگشایی را با رئیس‌جمهور مطرح کرده‌ است. این سخنان شمقدری اما با واکنش محمد شیخیان، معاون اطلاع‌رسانی دفتر رییس‌جمهور روبه‌رو شد و وی تأکید کرد که دستور احمدی‌نژاد پس از دیدار شمقدری با رئیس‌جمهور و ارائه توضیحات به وی ابلاغ شده است. او هم‌چنین اعلام کرده بود که «نظر رییس‌جمهور همچنان بر این است که خانه سینما باید بازگشایی شود.»

پس از دامنه‌دار شدن بحران خانمه سینما بود که جلسه روز پنجشنبه اخیر بین اصناف سینمایی و دولت برگزار شد. بعد از برگزاری این جلسه اما شمقدری به هیأت مدیره خانه سینما نامه‌ای نوشت و یک مهلت ده روزه برای بررسی اساسنامه خانه سینما و بازگشایی این نهاد صنفی تعیین کرد. فرهاد توحیدی، رییس هیأت مدیره خانه سینما اما ضرب‌العجل تعیین شده از سوی شمقدری را غیر قانونی خواند و گفت: «اصناف عضو خانه سینما موظف شده‌اند، مجمع عمومی خودشان را قبل از برگزاری مجمع عمومی خانه سینما تشکیل بدهند درحالی‌که تعیین ضرب‌العجل ۱۰ روزه خارج از قوانین رایج کشوری است.»

و در ادامه افزود: «این درحالی است که مجمع عمومی مؤسسات و تشکل‌ها حداقل می‌بایست ۱۵ روز قبل از برگزاری از طریق جراید کثیرالانتشار به آگاهی اعضاء برسد.»

جواد شمقدری اما در این میان اعلام کرد که مذاکره با هیأت مدیره خانه سینما برای از میان برداشتن اختلافات آخرین تیر در ترکش دولت است. او گفت: «نامه هشت بندی که درباره بازگشایی خانه سینما منتشر شده است، به نظرم آخرین تیر در ترکش ما برای حل مشکل است. امیدواریم با درایت دو طرف و همکاری متقابل، همانطور که رییس‌جمهور محترم مجدداً دستور داده‌اند، هرچه سریع‌تر خانه سینما بازگشایی شود. »

مشکل سازمان سینمایی کشور در این است که کاری را که می‌بایست در طی چهار سال انجام دهد، اکنون می‌بایست در مدت کوتاهی به انجام رساند. اگر خانه سینما در دولت دهم بازگشایی نشود، یک معنای آن این است که سیاست‌های سینمایی دولت دهم برای همیشه در سایه این شکست خواهد ماند.

اکنون باید منتظر ماند و دید که آیا مجمع عمومی خانه سینما تن به اساسنامه پیشنهادی دولت می‌دهد؟ آیا سینماگران می‌توانند به خانه‌شان در خیابان سمنان بازگردند؟

در همین زمینه:

آیا خانه سینما در ۱۰ روز آینده بازگشایی می‌شود؟