یادی از ۱۸ تیر؛ در گفت‌وگو با عباس حکیم‌زاده

"ما را به خاطر بیاور!

ما را که تازه جوانانی بیست و دو ساله بودیم

شور عشق درسینه داشتیم و

پیش از آن که عاشق شویم سینه بر خاک سوده مُردیم."

این بریده ای از شعر عزت‌الله ابراهیم‌نژاد، فعال دانشجویی است که در جریان هجوم نیروهای انصار حزب‌الله و نیروی انتظامی به کوی دانشگاه تهران با شلیک مستقیم گلوله کشته شد.

۱۴ سال پیش در چنین روزی، گروهی از دانشجویان در واکنش به توقیف روزنامه «سلام» که نامه سعید امامی به قربانعلی دری نجف آبادی، وزیر اطلاعات را مبنی بر لزوم محدودیت هرچه بیشتر مطبوعات افشا کرده بود، دست به اعتراض زدند. در جریان این اعتراض، عزت‌الله ابراهیم‌نژاد، فرشته علیزاده و  تامی حامی‌فر کشته شدند. سعید زینالی نیز مفقود الاثر شد. مجموعه فعالان حقوق بشر تعداد دانشجویان جانباخته این روز را هفت نفر عنوان کرد، اما تا به امروز اطلاعات دقیقی درباره کشته‌شدگان ارائه نشده است و از سرنوشت مفقودشدگان اطلاعی در دست نیست.

در جریان روی کار آمدن محمد خاتمی در سال ۱۳۷۶، بیشتر جریان‌های دانشجویی از دولت اصلاحات حمایت و برای پیروزی سیدمحمد خاتمی در انتخابات تلاش می‌کردند، اما با سستی دولت اصلاحات و عدم تحقق خواست‌های دانشجویان، امید به اصلاحات فروکش کرد.

روزنامه پشت روزنامه نوشت: سلام نامه سعید امامی برای سرکوب مطبوعات را افشا کرد. ماجرای قتل‌های زنجیره‌ای فاش شد و آقای خاتمی ابراز تاسف و اعلام کرد زیر سر محافل خودسر بوده است. کسی نپرسید مسئولیت محافل خودسر با کیست؟ قضیه با «خودکشی» سعید امامی رها شد. پرونده روند عکس یافت. متهمان آزاد شدند و وکیل پرونده قتل های زنجیره‌ای به زندان افتاد. آقای خاتمی ابراز تاسف کرد.

هجدهم تیرماه از راه رسید. خاتمی در حال و هوای سفر بود. روزنامه سلام توقیف شد. کبریت به انبار باروت جنبش دانشجویی افتاد تا نه تنها جمهوری اسلامی را با بزرگ‌ترین چالش سیاسی دهه ۷۰روبه‌رو کند، بلکه باعث ایجاد تنش میان دانشجویان و دولت اصلاحات نیز شود.

در اعتراض به این موضوع  پرچم مبارزات جنبش دانشجویی در کوی دانشگاه تهران برافراشته شد. جلسه فوری شورای امنیت ملی تشکیل شد و  حسن روحانی دبیر وقت شورا حکم سرکوب دانشگاه را امضا کرد. ساعاتی بعد دانشجویان به خاک و خون کشیده شدند.

دانشجویان فریاد می زدند «توپ تانک بسیجی دیگر اثر ندارد، به مادرم بگویید دیگر پسر ندارد».  در دانشگاه صدای تیر به گوش می‌رسید. گفته شد هوایی بوده، اما عزت ابراهیم‌نژاد، فرشته علیزاده و  تامی حامی‌فر در این میان کشته شدند. ورق چرخید و اعتراض‌ها به خیابان‌ها و اصناف کشیده شد. حاکمیت خم به ابرو ‌آوردند و موج سرکوب و زندان آغاز شد. مطبوعات اصلاح طلب پایگاه دشمن خوانده شدند و دادگستری دست به توقیف فله‌ای آنها زد و اوین پر از دانشجویان، روزنامه‌نگاران و روشنفکرانی شد که از زندان نمی‌ترسیدند.

به بهانه چهاردهمین سالگرد ۱۸ تیرماه با عباس حکیم‌زاده، دبیر سابق دفتر تحکیم وحدت گفت و گویی کرده ایم.

[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20130709_18Tir_AbbasHakimZadeh_FarshadMohammadi.mp3[/podcast]