نزاع خانه سینما به تلویزیون کشیده شد
شامگاه ۲۸ تیر ماه در برنامه «هفت» درباره بازگشایی خانه سینما مناظره‌ای صورت گرفت. این مناظره هرچند که به تنش کشیده شد، اما نقش وزارت ارشاد در بحران‌آفرینی را تا حدی مشخص کرد.
بخش خبر، فرهنگ
شامگاه ۲۸ تیر ماه در ادامه جدال گروهی از سینماگران ارزشی با سینماگران مستقل ایران بر سر خانه سینما، برنامه تلویزیونی «هفت» از همایون اسعدیان و حسین فرحبخش دعوت کرد که درباره بحران خانه سینما با یکدیگر گفت‌و‌گو کنند. فرحبخش با پرخاش و افترازنی به سینماگران ایران کار گفت‌و‌گو را به جدل کشاند.
از همایون اسعدیان در سال ۱۳۸۷ فیلم «طلا و مس» به نمایش درآمد که در آن زمان که سینمای اجتماعی ایران در حاشیه قرار گرفته بود، از برخی لحاظ فیلمی متفاوت به‌شمار می‌آمد.
حسین فرحبخش تاکنون سه فیلم ساخته که از آن میان «زندگی خصوصی» در سال ۱۳۹۰ خبرساز شد. او در این فیلم در پوشش شخصیتی به نام «ابراهیم کیانی» گروهی از اصلاح‌طلبان و نواندیشان دینی را به انحراف اخلاقی و فکری متهم می‌کند. با این‌حال انصار حزب‌الله در تهران، قم، مشهد، کرمانشاه و اصفهان و تبریز از نمایش عمومی این فیلم جلوگیری کردند.
بحران خانه سینما به عملیات مرصاد ربط دارد
حسین فرحبخش در آغاز این مناظره، مشکلات خانه سینما را که در آغاز پیرامون اساسنامه آن شکل گرفته بود، با عملیات «مرصاد» که مجاهدین خلق از آن به عنوان «فروغ جاویدان» یاد می‌کنند، مقایسه کرد. او گفت: «امروز اتفاقاتی در سینما می‌افتد که بی‌ربط به عملیات مرصاد نیست. اوایل سال ۹۱ یادمان نرفته چه کسانی باعث شدند این تشنجات در خانه سینما اتفاق بیفتد و بعد خودشان پناه بردند به یک نهاد نیمه‌دولتی و پول‌های میلیاردی را گرفتند و خوردند و به ریش چهار هزار نفر اهالی سینما خندیدند.»
فرحبخش درباره چگونگی تأسیس خانه سینما گفت: «سال ۶۶ خانه سینما تأسیس شده اما تا سال ۷۲ فعالیتش بالفعل نشده است. چون اگر قرار بود همان سال ۶۶ آغاز به کار کند برای مدیریت آن زمان مسئله‌ساز می‌شد. از سال ۷۶ کم کم خانه سینما به جای مسائل رفاهی به سمت مسائل سیاسی کشیده شد. همچنین بعد از اساسنامه سال ۷۲ هیچ کدام از اساسنامه‌ها قانونی نبوده است. این ۳۰- ۴۰ نفر خانه سینما را به یک رانت برای منافع خودشان تبدیل کرده بودند که شمقدری دید این نهاد غیر قانونی است و آن را منحل اعلام کرد.»
نزاع دولت با خانه سینما بر سر اساسنامه این تشکل صنفی است. در اساسنامه خانه سینما آمده است که خانه سینما مؤسسه‌ای است که تحت نظر وزارت ارشاد تشکیل شده. وزارت ارشاد اما می‌گوید خانه سینما می‌بایست تحت نظر دولت فعالیت کند.
همچنین وزارت ارشاد خواهان آن است که هرگونه تغییری در اساسنامه خانه سینما به تصویب شورای فرهنگ عمومی (از زیرمجموعه‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی) برسد. اما خانه سینما طبعاً خواهان استقلال از شورای فرهنگ عمومی است. همچنین وزارت ارشاد می‌گوید می‌بایست آثار سینمایی با شئونات فرهنگ و مبانی انقلاب اسلامی سازگار باشد و این امر در اساسنامه خانه سینما قید شود.
یکی دیگر از مهم‌ترین موارد اختلاف بین خانه سینما و دولت دهم این است که کارگزاران سینمایی وزارت ارشاد ادعا می‌کردند مدیریت خانه سینما در جریان برپایی نهضت سبز که آنان از آن به عنوان «فتنه» یاد می‌کنند هیچ‌گونه بیانیه و پیامی برای «دعوت به قانون‌مداری» و «دوری از فتنه» منتشر نکرده است.
دعوا بر سر اساسنامه است
اسعدیان درباره اساسنامه خانه سینما و افزودن بندهای بحث‌برانگیز، با اشاره به حلسه مشترک هیأت مدیره خانه سینما با ریس جمهوری گفت: «رییس جمهور بعد از دیداری که با هیأت مدیره خانه سینما داشتند گفتند که بروید و اساسنامه‌تان را بنویسید و برای تصویب ارائه دهید. این اساسنامه که با حضور هیأت هفت نفره نوشته شد باید در مجمع عمومی خانه سینما مطرح و تصویب می‌شد اما این اقدام مدام به تأخیر می‌افتاد که باز هم رییس جمهور طی نامه‌ای دستور رسیدگی به این مسئله را داد.»
او با آوردن جزئیاتی از اختلافاتی که بین دولت و خانه سینما وجود دارد، ژرفای بحران را تا حدی مشخص کرد و نکات قابل تأملی را درباره اساسنامه پیشنهاد شده به خانه سینما توضیح داد. او گفت: «هنوز تکلیف مشخص نیست که این مجمع عمومی تأسیس خانه سینما است یا برای ادامه راه خانه سینما قبلی تشکیل شده است. اصلاً اصل قضیه مشکل دارد چون یک اساسنامه دیگر نسبت به اساسنامه‌ای که هیأت هفت نفره تصویب کرده در مجمع عمومی مطرح شده است. در نهایت مجمع عمومی ۱۹ تیرماه با حضور نمایندگان ۱۰ صنف برگزار شد اما دو صنف چهره‌پردازان و جلوه‌های ویژه اعلام کردند که ما نماینده‌ای در این مجمع نداشتیم. شما به این می‌گویید هیأت مدیره قانونی.»
وزارت ارشاد می‌گوید خانه سینما غیر قانونی است
حسین فرحبخش اما در پاسخ، سینماگران مستقل ایران را به «اشرافی‌گری»، «نفاق» و همکاری با «شبکه‌های خارجی» متهم کرد و گفت: «خیلی از افراد به اصطلاح دلسوزی که در برنامه هفت ظاهر شدند برای باطل نشدن سیتی‌زنی آمریکا و کاندایشان بوده است و دوست داشتند برای رسیدن به اهدافشان شبکه‌های خارجی آن‌ها را نشان دهد.»
وی افزود: «صنفی که در ارشاد به ثبت رسید قانونی است پس اگر بگوییم نیمه‌قانونی یعنی نظام و وزارت ارشاد را قبول نداریم. وزارت ارشاد می‌گوید خانه سینما غیر قانونی است پس باید آن را قبول کنیم. بچه‌های ما حرف دل و زبانشان با هم یکی نیست و همین مسئله باعث بروز نفاق شده است. من با اشرافی‌گری دولتی و مدیریتی مبارزه می‌کنم. اصلا انقلاب شد که این اشرافی‌گری‌ها نباشد.»
همایون اسعدیان در بخشی از سخنانش به «سناریو»یی که به گمان او سینماگران وابسته به دولت برای بحران‌آفرینی طرح کرده بودند اشاره کرد و گفت: «متأسفانه سناریویی که چیده شده به این شکل است که می‌خواستند با معرفی هیأت مدیره جدید همان خانه سینما قبلی را ادامه دهند و آب هم از آب تکان نخورد. در نتیجه اگر ثبت شرکت‌ها زیاد دقت نمی‌کرد این تصور به ذهن می‌رسید که هیأت مدیره تازه‌ای جایگزین هیأت مدیره قبلی شده و در نتیجه نیاز به تأسیس خانه سینما جدید نیست. این دوستان قرار بود اگر نهادی را بخواهند راه‌اندازی کنند با نامی غیر از خانه سینما باشد.»
و در ادامه گفت: «هدف بعدی آقایان این بود که ساختمان خانه سینما را هم تحویل هیأت مدیره جدید دهند چون پیش خودشان می‌گفتند در دو سال گذشته اهالی خانه سینما که اهل داد و فریاد نبودند و فقط بیانیه می‌دادند بنابراین ما سه‌شنبه می‌رویم و در خانه سینما ساکن می‌شویم و آن‌ها هم فوقش می‌روند شکایت می‌کنند. اما انتظار نداشتند که ۱۰۰ نفر از اعضا خانه سینما بیایند و اعتراض کنند.»
اسعدیان در این گفته‌ها به تجمع اعتراضی ۲۵ تیرماه بیش از یکصد سینماگر مقابل خانه سینما در خیابان سمنان اشاره کرده است.
«خانه اصناف سینمای ایران» که با نام «خانه سینما ۲» فعالیت خود را آغاز کرده، مجمع عمومی خود را برگزار کرد و از سوی وزارت ارشاد هم به رسمیت شناخته شد. «خانه اصناف سینمای ایران»، خانه سینما را جزو اموال خود می‌داند. این گروه تازه تأسیس شده مدعی است بر اساس اساسنامه خانه سینما باید اموال و ساختمان آن در اختیار این نهاد قرار گیرد. با این تفاصیل وزارت ارشاد با قانونی دانستن «خانه اصناف سینمای ایران» به بحران دامن زد، تا آن که در روز پنجشنبه ۲۷ تیرماه عده زیادی از سینماگران مقابل خانه سینما مجدداً تجمع کردند و تلاش کردند در را بشکنند که کار به درگیری با نیروی انتظامی کشید.
حسین فرحبخش سینماگران ایران را با «شعبان بی‌مخ» مقایسه کرد و اسعدیان هم در پاسخ گفت: «این چهره‌ها که صبح پنجشنبه جلو خانه سینما بودند همگی از بزرگان سینمای ایران هستند. این افراد شعبون بی‌مخ نبودند. رفتار پلیس با ما بسیار محترمانه‌تر از رفتار آقای فرحبخش و دوستانشان در وزارت ارشاد بود.»
مجمع عمومی خانه سینما ۶ مرداد برگزار می‌شود
فرحبخش اما مجمع عمومی خانه سینما را که می‌بایست ششم مرداد ماه تشکیل شود، غیر قانونی خواند و گفت: «پلمپ را هیچکس جرأت ندارد بشکند. طبق قانون وسایل خانه سینما جزو املاک ارشاد است پس می‌تواند وسایل خودش را پلمپ کند. باید قبول کنیم این چهارهزار نفر حقوقی دارند و کسی نمی‌تواند بیش از این لابی‌گری کند. مردم باید بدانند این فیلم‌های بی‌خاصیتی که در طول یک سال اخیر ساخته شده را همان اهالی خانه سینما ساخته‌اند و وزارت ارشاد بی‌عرضه هم نتوانسته جلو آن‌ها را بگیرد.»
او در بخش دیگری از سخنانش گفت: «مجمع عمومی [خانه سینما] از نظر ارشاد قانونی نیست. وزارت ارشاد این خانه سینما را قبول ندارد. تعطیلی دایم با انحلال تفاوتی نمی‌کند. تعطیلی دایم یعنی خانه سینما اصلاً وجود ندارد پس دوباره اگر قرار است باز شود باید همه مراحل قانونی بازگشایی را سپری کند. اگر می‌خواهند مشکل خانه سینما حل شود باید نگاه اشرافی‌گری سرکوب شود.»
اسعدیان هم در پایان این برنامه خاطرنشان ساخت که مجمع عمومی خانه سینما ۶ مرداد برگزار می‌شود. او گفت: «راهی جز این وجود ندارد که مجمع با حضور ۲۹ صنف برگزار و اساسنامه بر طبق قانون تصویب شود. بنابراین ۱۵ روز بعد از تصویب اساسنامه، مجمع عمومی خانه سینما برای معرفی هیأت مدیره تشکیل می‌شود.»
نظرها
فوق لیسانس بیکار
به عنوان فوق لیسانس سینمائی که بستن خانه سینما امانش را بریده و یکی از فیلمنامه هایم امکان ثبت نداشته اند و در این 4سال مدیریت شمقدری خون دل خورده ام می گویم که:فرحبخش دهانت را ببند!
s.m.s
بد نبود اگر فیلم مناظره را هم میگذاشتید. فرح بخش دقیقا با ادبیات چاله میدانی و لات منشانه ، تصویر کاملی از برادارن حزب اله و ارزشی نظام که سی اندی سال است بر تمام هست و نیست این مملکت حاکم اند ، را به خوبی نشان داد. جای ده نمکی و اله کرم خالی بود.