شیرین عبادی: دادن مرخصی به نرگس محمدی وظیفه‌ قوه قضاییه است

مهدی محمدی برادر نرگس محمدی، زندانی سیاسی و نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر، در نامه‌ای خطاب به ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه، خواستار آزادی این زندانی سیاسی از زندان زنجان شده است. شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل، با اشاره به جلوگیری از اعزام به مرخصی زندانیان سیاسی از سوی مقامات امنیتی و قضایی در ایران می‌گوید در حال حاضر در دادن مرخصی به همه زندانیان سیاسی از جمله نرگس محمدی تنها موضوع «حق» مطرح نیست بلکه این «وظیفه» قوه قضاییه است که موجب مقررات داخلی ایران و همچنین قوانین بین‌المللی، این زندانی سیاسی را به مرخصی بفرستد.

در پی شیوع ویروس کرونا در ایران و با وجود درخواست‌ها برای حفظ جان زندانیان، قوه قضاییه همچنان از اعزام به مرخصی بسیاری از زندانیان سیاسی و عقیدتی خودداری می‌کند.

شیرین عبادی، با اشاره به وظایف و مسئولیت‌هایی که قوه قضاییه در شرایط اضطراری برای حفظ جان زندانیان بر عهده دارد، به زمانه می‌گوید:

«در شرایط اضطراری، حفاظت از جان زندانیان یک وظیفه است و مسأله آزادی زندانیان یک حق نیست که از کسی مضایقه شود یا اینکه به او بدهند، بلکه قوه قضاییه وظیفه دارد برای محافظت از زیان‌های بیشتر و حفظ جان زندانی به او مرخصی دهد.»

در ادامه پیگیری‌ها برای آزادی صدها زندانی سیاسی و عقیدتی در ایران، برادر نرگس محمدی در نامه‌ای خطاب به رئیس قوه قضاییه، خواستار آزادی این زندانی سیاسی از زندان زنجان شده است.

او در نامه خود از ابراهیم رئیسی خواسته است بخشنامه‌های منجر به آزادی را بر مبنای سن و سال تعیین کند نه بر مبنای حکم زیر پنج سال.

مهدی محمدی در نامه خود نوشته است:

«همه جا فریاد مردم برای رسیدگی به وضعیت ناهنجاری که به سبب توسعه یک بیماری فراگیر پدید آمده برای آزادی زندانیان به ویژه زندانیان سیاسی طنین‌انداز است ولی قوه قضاییه کوچک‌ترین واکنشی نسبت به خواست مردم از خود نشان نمی‌دهد. برادر رئیس جمهوری یا دختر آقای وزیر که چپاول و غارت کنندگان بیت المال هستند به مرخصی می‌آیند اما خواهر من را بعد از شش سال زندان کشیدن در حالی که دارای پرونده‌های پزشکی خیلی حساس در مقابل کروناست، به مرخصی نمی‌فرستند.»

او در پایان نامه خود با اشاره به مداخله مأموران امنیتی در پرونده نرگس محمدی، از رئیس قوه قضاییه خواسته است که «در مقابل کینه‌ورزی‌های یک عده نسبت به زندانیان» ایستادگی کند و آزادی را منوط به «رضایت ضابطین» نگذارد.

عدم استقلال قوه قضاییه، ریشه ممانعت از اعزام به مرخصی زندانیان

شیرین عبادی اما در گفت‌وگو با زمانه، علت عدم اعطای مرخصی به نرگس محمدی و همچنین سایر زندانیان سیاسی و عقیدتی را ناشی از عدم استقلال قوه قضاییه می‌داند و می‌گوید:

«قوه قضاییه از وزارت اطلاعات و دیگر نهادهای امنیتی دستور می‌گیرد و در مورد متهمان سیاسی، نظر کارشناس پرونده یعنی مأمور امنیتی تعیین کننده نهایی است و در خصوص نرگس محمدی نیز بارها حتی دادستان و دادیار ناظر بر زندان هم به این مسأله اشاره کرده‌اند که به دستور مأمور امنیتی مسئول پرونده او حتی از اعزام برای درمان‌های مورد نیاز محروم است.»

عبادی درباره فشارهای وارد شده بر نرگس محمدی از سوی نهادهای امنیتی از ابتدای زندانی شدن این فعال حقوق بشر تاکنون نیز می‌گوید:

«نه تنها در این شرایط بیماری‌زای کرونا در زندان به نرگس محمدی مرخصی نمی‌دهند بلکه حتی قبل از این هم در موارد ضروری که پیش آمد برای اعزام به درمان خودداری می‌کردند و مسئولان قضایی این مسأله را هم صراحتا اعلام می‌کردند که به دستور صریح مأموران امنیتی مسئول پرونده، از اعزام نرگس محمدی به مرخصی درمانی جلوگیری شده است.»

نرگس محمدی از اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۴ بابت اتهامات «عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر، اجتماع، تبانی و اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام» به ۱۶ سال زندان محکوم شده و در زندان به‌سر می‌برد.

این زندانی سیاسی با وجود وضعیت وخیم جسمانی و ابتلا به چند بیماری از جمله فلج عضلانی و آمبولی ریوی و همچنین قرار گرفتن در معرض خطر ویروس کرونا به دلیل شیوع این ویروس در زندان‌ها، همچنان از اعزام به مرخصی محروم مانده است.

شیرین عبادی اما آزادی یا اعزام به مرخصی زندانیان سیاسی را نه تنها برای حفظ امنیت جامعه «بی‌خطر» می‌داند، بلکه می‌گوید حضور فعالان مدنی و سیاسی در این شرایط حساس اجتماعی، برای شهروندان مفید واقع خواهد شد:

«زندانیان سیاسی و عقیدتی تمام عمر برای بهبود جامعه تلاش کرده‌اند و حضور آزادانه آنها در جامعه نه تنها خطرناک نیست بلکه در این شرایط حساس مفید هم هست و هیچ منطق و قانونی وجود ندارد که مانع از آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی از سوی قوه قضاییه شود.»