دغدغه ۶,۸ میلیون خانوار مستأجر: چطور اجاره‌بها بپردازند
دوران کرونا مشکل پرداخت اجاره‌بها برای مستأجران کم‌درآمد در ایران را بیشتر کرده. در برخی از کشورها، دولت‌ها تسهیلاتی برای مستأجران قائل شده‌اند اما در ایران مشکلات آنها نادیده گرفته شده است.
دولت برای افزایش نرخ اجاره‌بهاء «حد نصاب» تعین کرد. عکس: آرشیو
در برخی از کشورها، در دوران کرونا که فعالیت‌های اقتصادی متوقف شده است، دولت‌ها برای مستأجران در پرداخت اجاره‌بها تسهیلاتی قائل شده‌اند اما در ایران از این تسهیلات خبری نیست و اقشار کم‌درآمد در این دوران زیر فشار بیشتری قرار گرفته‌اند.
خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گزارشی از مشکلات مستأجران در پرداخت اجاره‌بهای خود در دوران کرونا منتشر کرده که بر اساس آن دغدغه ۶,۸ میلیون خانوار ایرانی این است که در پی شیوع کرونا چطور باید اجاره‌بها بپردازند.
در این گزارش آمده است که بسیاری از خانواده‌ها در ایام شیوع کرونا توان پرداخت اجاره‌خانه را ندارند اما دولت در چنین شرایطی راهکارهایی برای برداشتن فشار مسکن از دوش کارگران ارائه نداده است.
بنا به این گزارش، «دو دهه گذشته مسکن بخش بزرگی از سبد خانوار را به خود اختصاص داده است. کارگران توان خرید مسکن را از دست دادند و خانه و زندگی‌شان به حاشیه شهرها رانده شد. این جمعیت در ایام شیوع کرونا علاوه بر مشکل در تهیه خوراک و پوشاک با بحران در پرداخت اجاره‌بها نیز روبه‌رو هستند. به‌ویژه که جمعیت اجاره‌نشین در دو دهه گذشته به شدت افزایش یافته است.»
بر اساس سرشماری نفوس و مسکن در سال ۹۵، این وضعیت برای یک سوم خانوارهای ایرانی (۳۰,۷ درصد) که نسبت جمعیت خانوارهای مستأجر به کل خانوار را نشان می‌دهد، صادق است.
در شرایط کرونا در برخی کشورها راهکارهایی با سازوکارهای دولتی مانند بخشش یا تخفیف در اجاره‌بها یا افزایش مهلت زمانی به مستأجران مطرح شده است و صاحب خانه‌ها نمی‌توانند مستأجران خود را به‌دلیل عدم پرداخت اجاره‌بها از خانه بیرون کنند.
گزارش‌های رسمی در ایران نشان می‌دهند که قیمت مسکن ۳۰۰ درصد افزایش داشته است اما حداقل دستمزد سال ۹۹ در شورای عالی کار تنها ۲۱ درصد بیشتر شده است.
از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۹۵ در ایران شمار خانوار شهری ساکن خانه‌های اجاره‌ای ۸۳ درصد رشد داشته است. در تهران شمار مستأجران در سال ۹۷ به ۲۲ میلیون و ۵۰۵ هزار نفر در قالب ۶ میلیون و ۸۱۹ خانوار رسیده است.
اکنون دغدغه ۶,۸ میلیون خانوار ایرانی در پی شیوع کرونا چگونگی پرداخت اجاره‌بها است و از آنجا که این جمعیت، عمدتاً از دهک‌های پایین‌تر جامعه هستند، جمعیت بزرگی از این ۶,۸ میلیون خانوار اکنون درمانده شده‌اند.
علیرضا حیدری، نایب رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری، «تسهیلات اعتباری بانک‌ها بر اجاره‌نامه‌ها برای افزایش رهن» را یکی از اقدامات حمایتی دولت از اجاره‌نشین‌ها در ایام کرونا می‌داند. او می‌گوید: «دولت در قبال اجاره‌نامه‌ای که مستأجران به بانک‌ها ارائه می‌کنند، می‌تواند خانواده‌ها را در افزایش پیش‌پرداخت اجاره خانه‌ها کمک کند. وام‌های پیش‌پرداخت اجاره جایگزین بخشی از اجاره می‌شود. خانواده‌ها به جای اینکه پولی بابت اجاره بدهند که برایشان بازگشتی ندارد، همان را به بانک‌ها پرداخت کنند تا به میزان رهن‌شان افزوده شود.»
حیدری افزود: «در ایران تسهیلات حمایتی کاملی به خانواده‌ها ارائه نشده که اگر خانواده‌ای بیکار شد، بتواند هزینه‌های زندگی‌اش را پوشش دهد. همه دنیا به هر حال طی ماه‌های گذشته موظف به پوشش هزینه‌های خانوار بوده‌اند. دولت متأسفانه کاری انجام نداده است.»
در ایران ۳۱ درصد خانوارها مستأجر هستند و در پنج سال اخیر شمار مستأجرها از ۲۶،۶ درصد به ۳۰،۷ درصد افزایش یافته است.
پیروز حناچی، شهردار تهران یکم شهریورماه سال گذشته گفت: «سهم اجاره‌بهاء در سبد خانوار ایرانی به بیش از ۵٠ درصد رسیده و این یعنی رسیدگی به چالش مسکن از ضرورتی سرنوشت‌ساز برخوردار است.»
مسکن در زندگی اقتصادی ایرانی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد. بر اساس آمارهای بانک مرکزی سهم مسکن از هزینه خانوار ایرانی ۳۵ درصد است. همچنین سهم املاک از ثروت خانوار ۸۰ درصد، سهم بخش ساختمان از اشتغال در کشور ۱۴ درصد و سهم بخش خصوصی در سرمایه‌گذاری مسکن حدود ۹۸ درصد است. با توجه به این آمار ارزش مسکن موجود کشور حدود ۱۰ میلیون میلیارد تومان است.
بیشتر بخوانید:
نظرها
صف بلند بیکارانی که کلافه اند
صف بلند بیکارانی که کلافه اند ▪️اردوی کار:شعبه 9 تامین اجتماعی در تهران به گزارش روزنامه همشهری «یکی از پرترددترین و شلوغ‌ترین شعبه‌های تامین اجتماعی کشور» است؛ «غرب پایتخت و پناهگاه اصلی لشکر شکست‌خورده بیکاران ناشی از کرونا»ست. ▪️بیکاران مراجعه‌کننده به همشهری گفته اند: ▪️بیکار افتادیم تو خونه. جیب‌مون هم که خالیه. کلافه شدیم. باورت نمی‌شه من با پسر ۴ساله‌م تو خونه دعوام میشه. اینجا هم که می‌بینی مسخره‌شو در‌آوردن.... ▪️این افرادی که اینجا هستن طبق قوانین ثبت‌نام کردن تو سامانه مربوط و به اداره کار هم مراجعه کردن اما هنوز از اتمام مراحل ثبت‌نام و واریزی خبری نیست! ▪️کارمند امور بیمه‌شدگان در شعبه نهم تامین اجتماعی از ۴برابر‌شدن مراجعه برای دریافت بیمه بیکاری خبر می‌دهد و می گوید:« در روزهای قبل از شیوع بیماری کرونا روزانه ۵۰ تا ۶۰ مراجعه‌کننده بیمه بیکاری داشتیم اما این روزها بالای ۲۰۰ نفر هر روز مراجعه‌کننده داریم.» @ordoyekar
من خانه ام را می خواهم!
من خانه ام را می خواهم! ▪️اردوی کار: مریم وحیدیان در گزارشی با اشاره به وضعیت سلب مالکیت گسترده خانوارهای کارگری در حوزه مسکن، می گوید که علاوه بر فقدان سیاست های روشن دولتی در زمینه« راهکارهای ریشه‌ای در حوزه مسکن»، «مشکل اینجاست که حتی در بین اقدامات اصلاحی مقطعی در خصوص تمهیدات رفاهی ایام کرونای اجاره‌نشین‌ها نیز شاهد بی‌توجهی هستیم.» ▪️در این گزارش آمده است: دو دهه گذشته، مسکن بخش بزرگی از سبد خانوار را به خود اختصاص داده است. کارگران توان خرید مسکن را از دست دادند و خانه و زندگی‌شان به حاشیه شهرها رانده شد. این جمعیت در ایام شیوع کرونا علاوه بر مشکل در تهیه خوراک و پوشاک با بحران در پرداخت اجاره‌بها نیز روبه‌رو هستند. به ویژه که جمعیت اجاره‌نشین در دو دهه گذشته به شدت افزایش یافته است. کمتر کارگری خانه‌دار است و محلات زیادی در پایین‌شهر و حاشیه‌ها تبدیل به محلات اجاره‌نشینی شده است. این وضعیت بر اساس سرشماری نفوس و مسکن در سال ۹۵؛ برای یک سوم خانوارهای ایرانی(٣٠,٧ درصد) که نسبت جمعیت خانوارهای مستاجر به کل خانوار را نشان می‌دهد، صادق است. ▪️در شرایط کرونا در برخی کشورها راهکارهایی مثل بخشش یا تخفیف در اجاره‌بها یا افزایش مهلت زمانی به مستاجران مطرح می‌شود که با سازوکارهای الزامات دولتی امکان‌پذیر خواهند بود. برخی از طرفداران اقتصاد آزاد در مقابل این ایده می‌ایستند. به اعتقاد آنها تحت هیچ شرایطی نباید به مالکیت خصوصی افراد تعرض کرد؛ حتی در شرایط بحران کرونا. با این‌حال به این دسته باید سیاست‌های وسیع نئولیبرالی به نفع سلب مالکیت در حوزه مسکن از خانواده‌های کارگری را یادآوری کرد. چگونه است که سلب هرگونه مالکیت از کارگران از سوی سرمایه‌داران طی دهه‌ها سیاستگذاری دولت به نفع آنها، تعرض به حقوق خصوصی و آزادی به حساب نمی‌آید؟ بنابراین نباید اجازه داد به همین سادگی پوپولیست‌های طرفدار بازار آزاد بر سر کارگران کلاه بگذراند. ▪️با بررسی آمار و ارقام در طی زمان درمی‌یابیم که روند سلب مالکیت در حوزه مسکن حاکم است. طبعاً سیاست‌هایی همچون عدم تطابق تورم مسکن و افزایش دستمزد کارگران را باید در زمره سیاست‌هایی در راسای سلب مالکیت از کارگران در حوزه مسکن دانست. با وجود اینکه تورم مسکن در سبد هزینه‌های خانوار بیشترین جایگاه را دارد، اما سبد معیشت خانوار با نسبت کمتری از تورم مسکن محاسبه می‌شود. تفاوت محاسبه سبد معیشت خانوار در کمیته دستمزد شورایعالی کار که از ابتدای سال به صورت ماهانه ارائه شد با سبد معیشتی که نمایندگان دولت، کارفرمایان و کارگران در شورایعالی کار امضا زدند به دلیل پایین‌تر گرفتن ضریب دستمزد در محاسبات است. وقتی که قیمت مسکن ۳۰۰ درصد رشد داشت؛ دستمزد کارگران فقط ۲۱ درصد افزایش یافت. این روند طی دهه‌های ۸۰ و ۹۰ منجر به سلب مالکیت گسترده خانوارهای کارگری در خصوص مسکن شد. ▪️بنا بر سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۸۵، سه میلیون و ۵۸۶ هزار خانوار شهری ساکن خانه‌های اجاره‌ای بودند، رقمی که با ۸۳ درصد رشد دریک دهه به ۶ میلیون و ۵۶۵ هزار خانوار شهری اجاره‌نشین در سال ۱۳۹۵ رسید. بر اساس همین آمار در سال ۱۳۷۵، ۶۷درصد خانوار مالک بودند، اما در سال ۱۳۹۵ این نسبت به ۵۴ درصد کاهش یافت. ▪️اگرچه مالکیت مسکن ملاک رفاه در این خصوص نیست اما فشارهای تورمی که خانوارهای ایرانی طی دو دهه متحمل شدند، نیز هیچ نشانی از سیاستگذاری دولتی برای مسکن اجتماعی و تناسب اجاره‌بها و دستمزد ندارد. بنابراین دولت در ایران تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند اجاره‌نشینان را در بحران کرونا به حال خود وانهد. ▪️اجاره‌نشینان تهران بر لبه پرتگاه کرونا ▪️براساس آمار موجود، تعداد مستاجران در سال ۹۷ به ۲۲ میلیون و ۵۰۵ هزار نفر در قالب ۶ میلیون و ۸۱۹ خانوار رسیده است. حال دغدغه ۶.۸ میلیون خانوار ایرانی این است که در پی شیوع کرونا چطور باید اجاره‌بها بپردازند. درست است که کسب و کار همه این خانواده‌ها با آسیب کرونایی مواجه نبوده است اما از آنجا که این جمعیت، عمدتاً از دهک‌های پایین‌تر جامعه هستند، جمعیت بزرگی از این ۶.۸ میلیون خانوار اکنون درمانده شده‌اند و شاید تعداد زیادی در همین ایام اسباب و اثاثیه‌شان را به خیابان بریزند و بی‌خانه شوند. ▪️طبعاً کشورهایی که به علت سیاست‌های غلط دولتی سال‌ها بحران مسکن را به مردم تزریق کرده و بورژوازی مستغلات را فربه‌تر کرده‌اند، این روزها وظیفه خطیری در سیاستگذاری برای مستاجران دارند؛ قطعاً ایران یکی از آن کشورهاست.
من خانه ام را می خواهم!
▪️در بحث مسکن باید تهران را در جایگاه اول بحران کرونایی قرار داد. طبق سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۵؛ از بین خانواده‌های تهرانی ۴۳.۵ درصد مستاجر بوده‌اند. وضعیت کرج و قم نیز مشابه تهران است. در تهران خانواده‌ها حدود نیمی از بودجه خانوار را صرف مسکن می‌کنند. به این معنا در فاصله سال‌های ۸۶ تا ۹۵ سهم مسکن خانوار تهرانی از ۳۴ درصد بودجه خانوار به ۴۷ درصد بودجه خانوار رسید. خوب است بدانید که مرکز آمار اخیرا اعلام کرد که اجاره بها در تهران در پاییز امسال نسبت به سال گذشته ۳۱.۱ درصد رشد داشت. حال که کارگران روزمزد به کلی آب‌باریکه زندگی‌شان را از دست داده‌اند، آیا باید خانه‌های اجاره‌ای‌شان را هم از دست بدهند؟ در واقع با جمعیت کثیری که آواره می‌شوند، چه باید کرد؟ ▪️مسئله فقط این نیست که دولت چه سیاست‌های ریشه‌ای باید درباره مشکلات اجاره‌نشین‌ها در نظر بگیرد بلکه مشکل اینجاست که حتی در بین اقدامات اصلاحی مقطعی در خصوص تمهیدات رفاهی ایام کرونای اجاره‌نشین‌ها نیز شاهد بی‌توجهی هستیم. به جای بی‌عملی دولت راهکارهایی وجود دارد که در کوتاه مدت نیز قابل اجرا هستند. اگرچه این راهکارها را نمی‌توان به هیچ وجه جایگزین راهکارهای ریشه‌ای در حوزه مسکن دانست. @ordoyekar
اعتصاب سه هزار کارگر زغال‌سنگ کرمان در اعتراض به واگذاری به بخش خصوصی
اعتصاب سه هزار کارگر زغال‌سنگ کرمان در اعتراض به واگذاری به بخش خصوصی ▪️ اردوی کار:حدود ۳ هزار کارگر شرکت زغال سنگ کرمان که در تونل‌های متعلق به این شرکت، در سه شهرستان راور، کوهبنان و زرند کار می‌کنند، در اعتراض به تصمیم مدیران این مجموعه برای واگذاری سهام آن به بخش خصوصی، امروز (دوشنبه، ۱ اردیبهشت) دست از کار کشیدند. ▪️در شهرستان راور، کارگران مقابل دفتر امام جمعه تجمع کردند و خواستار رسیدگی به وضعیت خود شدند. آنها درخواست ملاقات با تویسرکانی، امام جمعه این شهرستان را داشتند که به دلیل کسالت و عدم حضور وی در محل کار، موفق به انجام این کار نشدند اما نماینده امام جمعه با آنها ملاقات کرد. ▪️کارگران قصد دارند ادامه تجمع خود را مقابل فرمانداری شهرستان راور برگزار کنند. در سایر شهرستان‌ها هم کارگران با هدف توقف واگذاری این شرکت دولتی به بخش خصوصی مقابل دفاتر ائمه جمعه کوهبنان و زرند تجمع کردند. ▪️براساس اعلام معترضان، مدیران شرکت قصد دارند ۴۵ درصد از سهام آن را در بورس عرضه کنند. شرکت قصد دارد برای جبران بخشی از هزینه‌های خود در روزهای تعطیل عمومی عید و چند روز تعطیلی پیش از عید، کارگران را به بیمه بیکاری معرفی کند که آنها مخالف این کار هستند؛ چراکه در سوابق بیمه‌ای آنها فاصله ایجاد می‌شود. ▪️اجرای صحیح، کامل و بدون نقص طرح طبقه‌بندی مشاغل، اعمال ضریب شغلی بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور بر اساس قانون استخدامی فولاد در دهه ۶۰ و ۷۰ با درنظر گرفتن ۱۵ سال سابقه کار در معادن زغال سنگ، اجرای مفاد قانون کار مخصوصا اضافه کار (موضوع ماده ۹۲) و اجرای ماده ۷ قانون کار و افزایش دستمزد متناسب با نوع شغل و میزان سختی کار و اعمال افزایش‌های سالیانه برای کارگران معادن زغال‌سنگ کل استان کرمان از مطالبات کارگران اعتصابی است @ordoyekar
اعتصاب کارگران راه آهن اسلامشهر
اعتصاب کارگران راه آهن اسلامشهر ▪️دوشنبه اول اردیبهشت، کارگران راه آهن اسلامشهر تهران در اعتراض به عدم دریافت حقوق و مزایای معوقه دست به اعتصاب زدند و بر سرکارهایشان حاضر نشدند. ▪️تراورس از پرداخت حقوق کارگران سر باز می زند و کارگران چاره ائی جزء اعتصاب و دست از کار کشیدن ندارند. ▪️گفتنی است فراخوان این اعتصاب روز شنبه گذشته در اردوی کار منتشر شده بود که در لینک زیر در دسترس است https://t.me/OrdoyeKar/32147
تشکیل صف های مرگ
تشکیل صف های مرگ ⭕️اینجا تهران است. بازنشستگانی که گروه آسیب پذیر در مقابل ویروس کرونا هستند در مقابل کارگزاری تامین اجتماعی برای دریافت حق بیمه و بازنشستگی صف کشیده اند. آیا این نظام که هر روز فیلی هوا می کند، نمی تواند دریافت این وجوه را بشکل دیگری مدیریت کند تا این مردم جان خود را در این شرایط اینچنین به خطر نیاندازند. نه شاید این تله ایی برای از بین بردن این قشر اجتماعی باشد تا وجوه صندوق بازنشستگی آنها صرف ساخت موشک و برای حزب الله ارسال شود. @kolbarnews
این روزها فقر بیداد می‌کند
این روزها فقر بیداد می‌کند و کسی پاسخگو نیست. کسبه، باشگاه‌ها و... باید اجاره بپردازند اما به علت تعطیلی ناشی از بیماری کرونا، درآمدی ندارند. کارگرانی که محل کارشان تعطیل بوده این روزها چگونه گذران کرده‌اند؟ به‌عنوان نمونه: شنبه ۳۰فروردین ماه، جمعی ازکارگران روزمزد صنعت طلا و جواهر ایران نسبت به بیکاری خود بر اثر شیوع کرونا دست به اعتراض زدند. کارگران شاغل در بازار آسیب شدیدی را از تعطیلی واحدهای صنفی و بازار می‌برند. این کارگران که با قراردادهای موقت مشغول به کارند، در پی بیکاری هیچ منبع درآمدی نداشته و در این شرایط توان تامین معاش خود را ندارند. بیشتر این افراد بدون حمایت‌های بیمه‌ای هستند. اتحاد بازنشستگان @etehad_bazn
کارگران راه‌آهن تراورس اسلامشهر
#سرخط : کارگران راه‌آهن تراورس اسلامشهر از صبح امروز دوشنبه اول اردیبهشت‌ماه دست به اعتصاب زدند. عدم واریز ۴ ماه معوقات مزدی کارگران شرکت تراورس و ۲ ماه و نیم حقوق کارگران بخش نگهداریْ دلیل آغاز این اعتصاب است. #معیشت_کارگران @Sarkhatism
دولت بار کاهش 80 درصدی درآمد رانندگان تاکسی را بر دوش مسافرین نهاد و از خود سلب مسئولیت کرد.
دولت بار کاهش 80 درصدی درآمد رانندگان تاکسی را بر دوش مسافرین نهاد و از خود سلب مسئولیت کرد. ◼️کرایه تاکسی در سنندج گران شد با شیوع ویروس کرونا، رانندگان تاکسی به علت کاهش حجم تردد و جابجائی مسافر، 80 درصد از درآمد خود را از دست داده اند. جبران این کاهش درآمد به عهده دولت است و دولت وظیفه دارد مابه التفاوت کرایه ها را در قالب یارانه تقبل کند اما، دولت نه تنها اینکار را نکرد بلکه، با افزایش نرخ کرایه تاکسی بار پرداخت افزایش هزینه ها را بر دوش مسافرین گذاشت و خود از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کرد. رانندگان تاکسی حق دارند کاهش درآمدشان جبران شود اما این وظیفه دولت است که اینکار را بکند نه مسافرین تاکسی بر همین اساس از امروز نرخ تاکسی در سنندج گران شد و بر مبنای نرخ جدید بیشترین افزایش 2300 تومان و کمترین آن 700 تومان است. رانندگان تاکسی دست در دست مسافرین و سایر شهروندان باید علیه دولت دست به اعتراض بزنند و مسئولیت این جبران درآمد را از دولت مطالبه کنند. #kolbarnews @kolbarnews