وزیر دفاع: «تخطی اپراتور»، علت شلیک به هواپیمای اوکراینی

محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس دهم با انتشار یک توئیت در حساب کاربری توئیتر خود نوشت که امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران در پاسخ به سوال او مبنی بر علت ناهماهنگی در شبکه یک‌پارچه پدافند هوایی که منجر به شلیک به هواپیمای اوکراینی و سرنگونی آن شد، اعلام کرده است که «تخطی اپراتور» از «ضوابط» عامل شلیک به هواپیمای اوکراینی بوده است.

این نماینده مجلس در ادامه با اشاره به پیگیری خود و دو تن دیگر از نمایندگان مجلس برای روشن شدن علت شلیک به هواپیمای پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین، نوشت:

«سه‌شنبه گذشته وزیر دفاع در پاسخ به سوال اینجانب، تخطی اپراتور از ضوابط مربوط به اقدام در وضعیت محدود (لزوم کسب مجوز) و عدم ارتباط گیری و اتکا به اطلاعات مبهم دریافتی را علت شلیک به هواپیمای مسافربری اوکراینی اعلام کرد.»

این نقل قول از وزیر دفاع ایران در حالی‌ست که او در همایش استاندارد کیفیت نیروهای مسلح و آئین رونمایی از تندیس و جایزه سال کیفیت نیروهای مسلح در سوم بهمن ‌ماه ۹۸ با تأکید بر سقوط هواپیمای خطوط هوایی اوکراین بر اثر «خطای انسانی»، نقش بازنگری در فرایندها، استانداردها، چارچوب ساختارها، اموزش و تمرین را بسیار حائز اهمیت دانست و گفت:

«موضوعات پیش آمده رابطه تنگاتنگی با مقوله رعایت استانداردها دارد.»

امیر حاتمی در این همایش اعلام کرد ابعاد سقوط هواپیمای اوکراینی با دستورات علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و سایر روسای قوا در حال رسیدگی است و نتیجه این رسیدگی‌ها اعلام عمومی خواهد شد.

پس از گذشت بیش از چهار ماه از ساقط شدن هواپیمای مسافربری اوکراینی توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران، نه تنها روند بازخوانی جعبه سیاه این هواپیما متوقف شده است، بلکه عوامل جمهوری اسلامی با تهدید و احضار برخی از خانواده‌های جان‌باختگان این رویداد، سعی در جلوگیری از تداوم روند دادخواهی آنها داشته‌اند.

انتشار این توئیت از سوی محمود صادقی اما واکنش‌های زیادی را از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی و خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای مسافربری اوکراینی به ‌دنبال داشته است.

جواد سلیمانی، همسر الناز نبیئی، یکی از جان‌باختگان پرواز ۷۵۲، در واکنش به انتشار این خبر از سوی محمود صادقی در حساب کاربری توئیتر خود نوشت:

«اپراتور این سامانه، مدرس حرفه‌ای استفاده از آن در ایران و سوریه بوده است. چگونه ممکن است سهوا خطا کند؟»

او در ادامه خطاب به این نماینده مجلس و وزیر دفاع ایران نوشت:

«بهتر است از رهبرتان بپرسید چرا حریم هوایی ایران را نبستند و پروازهای هم‌زمان با پرواز اوکراین را متوقف کردند؟ و پروازهای هم مسیرش را از مسیر اصلی منحرف کردند؟»

حدود دو هفته پیش از این و در اواسط اردیبهشت‌ ماه، محمدجواد جمالی نوبندگانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در خصوص رسیدگی به پرونده هواپیمای اوکراینی اعلام کرد که جزئیات مربوط به این پرونده «محرمانه» است و «در تمام کشورها، مسائل نظامی را جلوی هر کسی نمی‌گذارند.»

نوبندگانی در ادامه گفته بود که خانواده کشته‌شدگان «احساسی» برخورد می‌کنند و «هستند کسانی که دوست دارند این زخم همیشه جدید باشد تا روی آن مانور تبلیغاتی کنند.»

بیش از چهار ماه از ساقط شدن هواپیمای اوکراینی پرواز شماره ۷۵۲ توسط پدافند موشکی سپاه پاسداران می‌گذرد. در این مدت خانواده‌های جان باختگان این رویداد به انحاء مختلف سعی در روشن شدن حقیقت و برقراری عدالت داشته‌اند.

هم‌زمان با انتشار خبرها و واکنش‌های تازه از این رویداد اما حامد اسماعیلیون، نویسنده و پزشک ایرانی که همسرش پریسا اقبالیان و دختر خردسالش، «ری‌را» را در سانحه شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی از دست داده، در صفحه فیس‌بوک خود با اشاره به سالگرد تولد ۱۰ سالگی دخترش نوشت:

«دخترم، در این روز که باید ۱۰ ساله می‌شدی متأسفم. متأسفم و عذرخواه. متأسفم که یک نفر را به دنیا آوردم و پس از آن همه زیبایی، سه دقیقه‌ وحشتناک نصیبش شد. متأسفم که نتوانستم شما یک نفر را، از شر شرارت آدمیزاد و از جهل او محافظت کنم ....»

اسماعیلیون همچنین با تأکید بر ادامه روند دادخواهی خود نوشت:

«دخترم، اما پدرت قول می‌دهد یاد شما را با خودش به همه‌جا ببرد و آن را به یاد تمام آدم‌های فراموشکار بیاورد. به سازمان ملل، به سفارت کشورها، به سازمان جهانی هوانوردی، به پارلمان، به هر جایی که ممکن است گوشی برای شنیدن دادخواهی باشد. او به هر کاری دست خواهد زد. تحصن، اعتصاب، فریاد، نامه، ای‌میل، ملاقات. هرچه باشد. جانی‌ست در چله‌ کمان که باید رها شود و در پایان این راه که نمی‌دانم چقدری از آن مانده، به دیدارت خواهم آمد. تا آن روز.»

انتشار این پست از سوی حامد اسماعیلیون موجب شده تا بسیاری از روزنامه‌نگاران و فعالان مدنی در شبکه‌های اجتماعی با او ابراز همدردی و بر ضرورت ادامه راه دادخواهی برای جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی تا رسیدن به عدالت تأکید کنند.