رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران شد

دولت بایدن رابرت مالی، مشاور عالی سابق در دولت اوباما و از اعضای اصلی هیئت آمریکایی در مذاکرات هسته‌ای با ایران را به‌عنوان نماینده ویژه آمریکا در امور ایران منصوب کرد. راست‌گرایان با انتصاب او مخالف هستند و منتقدانش می‌گویند انتخاب او ممکن است به مدارا با ایران منجر شود.

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، پنج‌شنبه شب ۲۸ ژانویه / ۹ بهمن اعلام کرد که رابرت مالی، مشاور عالی سابق در دولت باراک اوباما و کارشناس باسابقه خاورمیانه را به عنوان نماینده ویژه این کشور در امور ایران منصوب کرد.

به‌گزارش نیویورک تایمز، رابرت مالی از مسئولان واشنگتن برای ترغیب تهران به مهار برنامه هسته‌ای و توقف غنی‌سازی اورانیوم فراتر از محدودیت‌های توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی و همچنین جلب نظر ایران به مذاکرات جدید قبل از لغو تحریم‌های شدید علیه ایران خواهد بود.

هنوز روشن نیست که آیا این استراتژی طبق دستور جو بایدن موفق خواهد شد. ایران بارها گفته است که تا زمانی که آمریکا تحریم‌های خود را لغو نکند براساس توافق هسته‌ای عمل نخواهد کرد. اکنون دو کشور منتظر آن هستند که طرف مقابل گام نخست را بردارد.

بازگشت به توافق هسته‌ای پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا از آن در سال ۲۰۱۸، از جمله وعده‌های انتخاباتی بایدن بود. از زمان خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران به‌طور پیوسته از آن دور شد و یا آن را نقض کرد. سال گذشته نیز بازرسان بین‌المللی نتیجه گرفتند که دوباره سوخت کافی برای ساخت سلاح هسته‌ای دارد.

رابرت مالی در حال حاضر گروه بحران بین‌المللی در واشنگتن را که یک سازمان حل اختلاف است اداره می‌کند. مالی در حالی انتخاب شد که محافظه‌کاران او را متهم می‌کنند امتیازهای زیادی را برای رسیدن به هرگونه توافق احتمالی به طرف مقابل می‌دهد.

یک مقام‌ ارشد وزارت امور خارجه آمریکا گفت تا مذاکرات با ایران فاصله زیادی وجود دارد. یک مقام دیگر گزارش‌های مبنی بر این‌که آمریکا و ایران مذاکراتی را پشت درهای بسته آغاز کرده‌اند، رد کرد. هر دو مقام قبل از اعلام انتصاب مالی سخن گفتند و نخواستند نامشان فاش شود.

مقام نخست وزارت خارجه گفت رابرت مالی و دیگر دیپلمات‌ها ابتدا با رهبران اروپا، خاورمیانه و کنگره مشورت خواهند کرد تا اطمینان حاصل کنند که هرگونه مذاکره جدید با ایران نگرانی‌ها و دیدگاه‌های آن‌ها را منعکس می‌کند.

بریتانیا، فرانسه و آلمان مشتاق بازگشت به توافق‌نامه سال ۲۰۱۵ هستند و تلاش کرده‌اند حتی زمانی که ایران از محدودیت‌های خود فراتر رفت آن را حفظ کنند. اما اسرائیل و کشورهای مسلمان عرب در خاورمیانه مدت‌هاست که با این توافق مخالفت می‌کنند و معتقدند این توافق در واقع تمهیداتی برای مقابله با سایر تهدیدهای نظامی ایران از جمله برنامه موشکی و پشتیبانی از شبه‌نظامیان نیابتی در منطقه در نظر نگرفته است.

مقام‌های ارشد کنگره آمریکا، از هر دو جناح همچنان در مورد بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران تردید دارند.

یکی از دو مقام آگاه وزارت امور خارجه آمریکا گفت مذاکره‌کنندگان آمریکایی در نهایت به دنبال «توافقی طولانی‌مدت‌تر، قوی‌تر اما گسترده‌تر» برای مهار موشک‌ها و نیروهای نیابتی ایران هستند؛ استراتژی دیگری که تهران پیش‌تر آن را رد کرده است. این همان چیزی است که دولت ترامپ و مقام‌های ارشد آن هنگام خروج از توافق هسته‌ای و اعمال فشار با تحریم‌های شدید و تهدیدهای نظامی علیه ایران طلب کرده بودند.

این مقام وزارت امور خارجه با اشاره به وضعیت وخیم اقتصاد ایران برای یافتن «راهی در پیش رو» اظهار امیدواری کرد، اما جز با رد هرگونه مقایسه سیاست جدید با کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ، جزئیاتی در این‌باره ارائه نداد؛ از جمله این‌که ممکن است به‌عنوان اقدامی خیرخواهانه از تحریم‌ها کاسته شود.

رابرت مالی بر تیمی از مذاکره‌کنندگان و کارشناسان نظارت خواهد کرد که آن‌چه آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه به‌عنوان «دیدگاه‌های متفاوت» توصیف کرد، عملی کند.

حتی پیش از انتصاب رابرت مالی، محافظه‌کاران او را متهم کرده بودند که با توجه به سابقه‌اش به‌عنوان مقام ارشد در امور خاورمیانه در دولت‌های باراک اوباما و بیل کلینتون، رئیس جمهوری اسبق آمریکا بسیار نسبت به ایران سازشکار است و به اندازه کافی از اسرائیل حمایت نمی‌کند. تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه از آرکانزاس و مخالف توافق هسته‌ای، در توییتر خود نوشت انتصاب مالی «بسیار نگران‌کننده» خواهد بود.

با این حال، ده‌ها تن از کارشناسان سیاست خارجی و مقامات پیشین آمریکا در بیانیه‌ای به حمایت از انتصاب رابرت مالی، او را از «معتبرترین کارشناسان سیاست خارجی در ایالات متحده» و «تحلیل‌گری زیرک و دیپلماتی برجسته» خوانده‌اند.

بیشتر بخوانید: